Chaos, vele missers en af en toe een succes
Trump versus de gouverneurs, Californië versus Florida: Amerika voert een verdeelde strijd tegen corona. Een balans.
Chaotische communicatie
Helder communiceren is in een crisissituatie van vitaal belang. Maar de Amerikaanse president Donald Trump heeft van in het begin van deze coronacrisis feiten verkeerd gepresenteerd of verdraaid, en zichzelf meer dan eens tegengesproken.
Nadat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) eind januari de coronacrisis als een wereldwijde noodtoestand omschreven had, stelde de Amerikaanse president een maand later nog dat er niet zoveel aan de hand was. Trump zei op 27 februari nog dat het virus ‘op miraculeuze wijze’ zou verdwijnen.
+ Gigantisch steunpakket voor de economie
De reden waarom Trump popelt om de lockdownmaatregelen weer af te bouwen, is de Amerikaanse economie. Daardoor kreeg hij snel het verwijt dat hij de economie belangrijker vindt dat de gezondheid van de Amerikanen. Dat verwijt is niet helemaal terecht, want beide hangen nauw samen. De afgelopen vier weken verloren al zeker 22 miljoen Amerikanen hun baan, en velen onder hen zo ook hun ziekteverzekering.
Daarom vond Trump ook steun bij de Democraten in het Congres, om samen een gigantisch stimuluspakket van twee biljoen dollar goed te keuren. De vraag rijst of het wel genoeg zal zijn, nadat vorige week was gebleken dat het federale leningenfonds voor kleine bedrijven al is uitgeput. De Democratische parlementsvoorzitster Nancy Pelosi zei dit weekend dat het Congres ‘zeer dicht’ staat bij de goedkeuring van een nieuw pakket steunmaatregelen, dat ook daaraan verhelpt. Dat Democraten en Republikeinen samenwerken om de economische nood te lenigen, is dus zeker positief.
Ontoereikende voorraad medisch materieel
Terwijl ziekenhuizen in de Verenigde Staten kreunen onder een gebrek aan beschermend materieel, blijkt uit een onderzoek door The Washington Post dat Amerikaanse producenten van gezichtsmaskers en ander medisch materieel in januari en februari nog
Onderzoek wijst uit dat het virus in de VS in de eerste plaats werd verspreid door reizigers uit Europa, en niet zozeer uit Azië
uitvoerden naar China, daartoe aangemoedigd door de federale overheid. Ook een gebrek aan tests is een probleem. Andrew Cuomo, gouverneur van de staat New York, zegt dat Trump niet ingaat op zijn verzoek tot extra ondersteuning bij het testen van inwoners.
+ Vluchten uit Europa niet toegelaten
Trump stelde vanaf 11 maart een inreisverbod voor reizigers uit de meeste Europese landen in, en oogstte daarmee meteen kritiek van Europees president Charles Michel. Intussen wijst genetisch onderzoek uit dat het virus in de eerste plaats werd verspreid door reizigers uit Europa, en niet zozeer uit Azië. De beslissing om vluchten uit Europa grotendeels te weren, sneed dus wel degelijk hout.
Beslissingsmacht van de staten
De beslissingsbevoegdheid voor de lockdownmaatregelen ligt bij de gouverneurs van de afzonderlijke staten. Die nemen goede en minder goede beslissingen.
Ron DeSantis, de Republikeinse gouverneur van Florida, gaf vlak voor het weekend de toestemming om enkele stranden in zijn staat te heropenen. Daarop trokken de inwoners van Florida massaal naar het strand en negeerden ze daarbij grotendeels de afstandsregels. Foto’s van volle stranden gingen rond op de sociale media, gevolgd door de hashtag #FloridaMorons (‘idioten uit Florida’).
+ Californië
Californië, met haast 40 miljoen inwoners de volkrijkste staat, wordt dan weer alom geprezen om zijn daadkrachtige aanpak van deze gezondheidscrisis. Terwijl heel Amerika worstelt met een tekort aan medisch materieel, kondigde de Californische gouverneur Gavin Newsom vorige week een bestelling van miljoenen mondmaskers voor gezondheidswerkers aan. En al vecht Californië zelf ook nog tegen de uitbraak, toch kan de westelijke staat al honderden ventilatoren doneren aan ziekenhuizen in de rest van Amerika.
Begin maart telden Californië en New York, allebei onder Democratisch bestuur, evenveel besmettingen. Maar de uitbraak evolueerde in beide staten heel verschillend. In New York vielen al 12.913 doden, tegenover ‘slechts’ 1.140 in Californië.
Eén verklaring is dat Californië sneller heeft gereageerd. Medewerkers van de grote techbedrijven zaten al vanaf begin maart thuis, en op 16 maart werden de zeven miljoen inwoners in de baai van San Francisco onder quarantaine geplaatst. Drie dagen later was heel de staat afgesloten. In de staat New York wachtte gouverneur Andrew Cuomo tot 22 maart om alles af te sluiten, in een epidemie waarin tijd cruciaal bleek.
+ Veldhospitaal en schip naar New York
Tegelijk zijn New York en Californië voor een stuk ook moeilijk te vergelijken. In New York City woont iets minder dan de helft van de inwoners van de hele staat (19,4 miljoen), in de grootste Californische stad Los Angeles is dat slechts een tiende van de Californische bevolking (bijna 40 miljoen). LA is ook heel erg een autostad (alleen in de auto naar het werk rijden, bleek in deze coronacrisis een voordeel), terwijl veel New Yorkers in de razend drukke metro duiken. De allicht goedbedoelde beslissing om het metroverkeer te beperken, kan in New York tot vollere treinen en bussen hebben geleid.
Zo liep het ook mis met de federale inspanningen om de Big Apple te helpen. Toen New York kreunde onder het aantal coronaopnames, stuurde de federale overheid een militair hospitaalschip met een capaciteit van 1.000 bedden en werd de evenementenhal Javits Center, in Manhattan, uitgerust als een veldhospitaal met 2.500 bedden. Maar die maatregel leverde snel veel frustratie op, toen bleek dat het hospitaalschip geen coronapatiënten, maar alleen andere zieken mocht opnemen.
In het Javits Center waren covid19patiënten na een beleidswijziging wel welkom, maar door de talrijke bureaucratische hordes werd ook dat veldhospitaal niet ten volle benut. Zo ging kostbare tijd verloren. Eind vorige week is het leger begonnen met artsen en verplegers uit het Javitsveldhospitaal over te brengen naar de gewone ziekenhuizen in New York, die nog altijd veel hulp kunnen gebruiken.