Syrische familie vangt bot bij Europees Hof Mensenrechten
Begint de Duitse voetbalcompetitie over twee weken weer, al is het dan voor lege tribunes? Al weken bewerken de bobo’s de politiek. In een wereld die draait om geld, is gezondheid belangrijk maar zijn centen cruciaal.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft de zaak van een Syrische familie uit Aleppo tegen België onontvankelijk verklaard. Het gezin vond dat het door België onmenselijk was behandeld, omdat het via de Belgische ambassade in Beiroet in Libanon geen visum had gekregen om naar België te komen en hier asiel te vragen.
Het eerste artikel van het Europese mensenrechtenverdrag verplicht landen om de mensenrechten te respecteren van iedereen die onder hun rechtsmacht valt. Maar, oordeelde het EHRM, het Syrische gezin is nooit onder Belgische rechtsmacht geweest omdat het nooit in België is geweest. Anders gezegd: het Europese mensenrechtenverdrag is niet van toepassing op wie op een ambassade, waar ook ter wereld, een visum vraagt.
Het Hof bevestigt dat een lidstaat niet verplicht is een humanitair visum te geven aan mensen die naar hier willen komen om asiel te vragen
Daarmee komt een einde aan een symbooldossier dat teruggaat tot 2016. De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) weigerde aan de familie een visum voor kort verblijf uit te reiken, maar in beroep stelde de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) dat dit wel moest, omdat de familie in gevaar verkeerde.
Dwangsommen
De toenmalige staatssecretaris Theo Francken (NVA) weigerde dat arrest uit te voeren, omdat hij vreesde dat een asielzoeker, waar ook ter wereld, zou kunnen kiezen in welk land hij asiel wil vragen. Een rechter legde de Belgische staat een dwangsom op voor elke dag dat het vonnis niet uitgevoerd zou worden. Opnieuw weigerde Francken. Ondertussen had de RvV in een gelijkaardige zaak een vraag gesteld aan het Europees Hof van Justitie. Dat oordeelde in 2017 dat het Unierecht een lidstaat niet verplicht om een humanitair visum af te geven aan personen die naar hier willen komen om asiel te vragen. Francken hoefde de dwangsommen niet te betalen. De teller stond op 424.000 euro.
De advocaten van het gezin trokken in 2018 naar het EHRM, maar dat verklaarde de zaak gisteren onontvankelijk. Het wees erop dat de situatie van het gezin ‘fundamenteel verschillend’ is van de uitwijzingszaken van vreemdelingen, waarvoor een schending van artikel 3 (over het verbod op foltering en onmenselijke behandeling) wel kan worden ingeroepen.
Filmpjes posten op Facebook kan ernstige gevolgen hebben. Daar kan Salomon Kalou sinds deze week over meespreken. De Ivoriaanse aanvaller van Hertha Berlijn is door zijn club voor onbepaalde tijd geschorst. Nochtans had Kalou alleen een eerlijk inkijkje gegeven in het reilen en zeilen van een voetbalclub in coronatijden.
Alleen toonde hij een ongemakkelijke waarheid: profvoetballers houden zich niet al te strikt aan de strenge afstandsregels. Eerst schudde een opgewekte Kalou de hand van de conditietrainer en vervolgens deelde hij in de kleedkamer vuistjes met medespelers.
We hadden graag in de bestuurskamer van Hertha gezeten toen ze daar het filmpje zagen – vloeken klinken het in het Duits net iets harder dan in het Nederlands. Ook bij de Duitse voetbalbond zakten ze waarschijnlijk even door de grond. Al weken zijn de Duitse voetbalbobo’s de politiek aan het bewerken om de competitie te mogen herstarten.
Vandaag vindt cruciaal overleg plaats tussen de deelstaten en bondskanselier Angela Merkel. Zij moet het licht definitief op groen zetten. De verwachting is dat Merkel, zelf een voetbalfan, geen stokken in de wielen steekt. Tenzij het filmpje van Kalou haar alsnog aan het twijfelen bracht.
Als Merkel haar fiat geeft, willen de clubs op 15 mei opnieuw spelen en wordt de Bundesliga de eerste van de vijf grote competities in Europa waar de bal gaat rollen. Dat zal natuurlijk zonder publiek zijn én onder strikte voorwaarden.
Wasproducten
Toch is het opvallend dat Merkel, die de reputatie heeft van voorzichtige bestuurder, Duitsland voorop laat lopen in dit omstreden en delicaat dossier. Want dat blijft het: een voetbalcompetitie afwerken is niet de meest cruciale economische activiteit in een wereld die volop in crisis is.
In Duitsland woedt het debat of de regering er goed aan doet de voetballers nu al het veld op te sturen. Steffen Augsberg, lid van de Duitse Raad voor de Ethiek, heeft ernstige bedenkingen. Hij ziet vooral de macht van de voetballobby op de politiek. Die zou volgens hem andere prioriteiten moeten leggen. ‘Het is belangrijker dat kinderen opnieuw meer naar buiten kunnen of dat de horeca opgestart kan worden.’
Het voetbal ziet zichzelf graag als een belangrijk onderdeel van de economie. Maar is dat wel zo? Er gaat natuurlijk erg veel geld om in de grote voetbalcompetities en de financiële belangen van sponsors en de tvrechtenhouders zijn groot. Maar het belang van het voetbal in de hele economie mag niet overschat worden, vindt Augsberg.
Der Spiegel plakte er cijfers op.
Het Duitse profvoetbal heeft een jaaromzet van ongeveer 5 miljard euro. Dat klinkt indrukwekkend, maar het is niet meer dan wat de Duitsers jaarlijks aan wasproducten uitgeven. Toeleveranciers inbegrepen verschaft het profvoetbal 56.000 mensen werk. Ook daarmee is het allesbehalve een grote sector.
Niet iedereen gerust
Tegen de lobbykracht van de Duitse voetbalbond zijn weinigen bestand. Die is al meer dan een maand bezig met een uitgekiende campagne waarbij ook de voorzitters van de grote clubs betrokken werden. Eerst bewerkten ze de bestuurders van de deelstaten. Drie weken geleden al lieten de ministerspresidenten van Beieren en NoordrijnWestfalen optekenen dat ze een herstart van de competitie vanaf half mei wel genegen waren. Niet toevallig zijn dat de grootste deelstaten van Duitsland en worden ze bestuurd door een partijgenoot van Merkel.
Bij dat lobbyoffensief werden natuurlijk de gezondheidsvoorschriften dik in de verf gezet. Onder leiding van Tim Meyer, voorzitter van de medische commissie van de voetbalbond, werd een heel draaiboek opgezet dat de spelers moest toelaten vanaf half april in veilige omstandigheden te trainen. Niets werd aan het toeval overgelaten, was de boodschap.
Maandag kon de bond trots
communiceren dat al dat werk zijn vruchten heeft afgeworpen. De voorbije weken werden 1.724 tests uitgevoerd, zowel bij spelers als bij begeleiders. Dat leverde tien positieve stalen op. Die mensen werden onmiddellijk in isolatie gezet.
Gentse middenvelder
Toch was lang niet iedereen gerustgesteld. Bij FC Köln bleken twee spelers en een fysiotherapeut besmet, zonder dat ze ziektesymptomen hadden. Het leidde tot een incident met Birger Verstraete, de Belgische middenvelder die vorig jaar nog bij AA Gent speelde. Ook Verstraete was te eerlijk geweest. Hij vertelde aan VTM dat hij vragen had bij de hele aanpak. Ondanks de positieve gevallen trainde Keulen gewoon door. De bedoeling is zelfs dat de spelers vanaf vandaag weer
‘Mochten ze de competitie morgen stopzetten en Barça is kampioen, dan zou ik dat niet helemaal juist vinden’
THIBAULT COURTOIS Real Madrid
echt in groep oefenen. Verstraete was ongerust, zei hij, omdat zijn vriendin een hartpatiënte is.
Maar het bestuur van Keulen was niet gediend van die eerlijke bezorgdheid. Verstraete werd moest zich verontschuldigen. ‘Ik heb me fout uitgedrukt’, zei hij. ‘In plaats van uit emotie een interview te geven, had ik onze dokter moeten contacteren en dan zouden mijn vragen beantwoord zijn.’ Het bestuur zelf voegde eraan toe dat ‘de groepstraining alleen hervat zou worden als iedereen een tweede keer negatief test’.
Maar of de voetbalclubs het echt allemaal zo nauw nemen met alle gezondheidsregels, blijft twijfelachtig, getuige daarvan de video van Kalou.
Vervolg in Australië
Als de Bundesliga opnieuw mag starten, zal dat de druk op de andere grote competities in Europa verhogen. Alleen in Frankrijk wordt dit seizoen niet meer gespeeld. Die beslissing is definitief, maar in Engeland, Spanje en Italië wordt ook druk gelobbyd om te mogen herbeginnen. Daar zijn de debatten zo mogelijk nog gevoeliger. Het zijn de drie zwaarst getroffen landen. In Engeland is de piek zelfs niet over haar hoogtepunt.
Toch zet ook de Premier League alles op alles om de competitie af te werken. Rick Parry, de voorzitter van de Engelse profliga, werd daarover gisteren ondervraagd in het Britse parlement. Parry herhaalde dat een hervatting van de competitie nog altijd de doelstelling is. ‘Niet wegens het geld, maar wegens het sportieve aspect. Een competitie moet je uitspelen.’
Het klonk een beetje hol. In Engeland bestaat er niet veel discussie over wie kampioen moet worden. Liverpool heeft een straatlengte voorsprong op de rest. In Italië en Spanje is dat minder evident.
Bovendien had Parry van tevoren voornamelijk over al die gederfde inkomsten gesakkerd. Het verlies van de clubs in de eerste en de tweede klasse zou tegen september kunnen oplopen tot 200 miljoen pond. Parry zei dat sommige clubs zelfs failliet zouden kunnen gaan. Daarom hoopt hij de competitie vanaf juni te hervatten.
Op welke manier dat veilig kan gebeuren, weet niemand. Wel circuleren de meeste gekke scenario’s. Deze week dook zelfs het idee op de competitie in het veilige Australië af te werken. De voorzitter van de spelersbond opperde dan weer het idee om kortere wedstrijden te spelen.
‘Ik ben ook bang’
Het geeft vooral aan hoe wanhopig ze zijn in Engeland, want niet veel spelers staan te springen om snel te starten. Sergio Agüero, de Argentijnse topspits van Manchester City, voegde zich vorige week bij het rijtje van sceptici. ‘De meerderheid van de spelers is bang omdat ze ook een familie heeft. Ik ben ook bang’, zei hij.
Al blijft de vraag of hij ook zo bang zou zijn mocht City nog kans maken op de titel. Spelers die nog iets te winnen hebben, denken toch een beetje anders. ‘Mochten ze morgen de competitie stopzetten en Barça is kampioen, dan zou ik dat niet helemaal juist vinden’, zei Thibault Courtois, de doelman van Real Madrid, aan Sporza. ‘Ik heb wel zin om het seizoen af te maken.’
Ook hij was eerlijk.
‘Het is belangrijker dat kinderen opnieuw meer naar buiten kunnen of dat de horeca opgestart kan worden’
STEFFEN AUGSBERG
Duitse Raad voor de Ethiek