Wat met de belangen van kinderen?
Kinderen en jongeren hebben sociaal contact, ruimte en begeleiding nodig. De exitstrategie houdt daar te weinig rekening mee, vinden organisaties en onderzoekers die rond kinderrechten werken.
Alsmaar meer mensen vragen aandacht voor de impact van de coronamaatregelen en de afbouw daarvan op kinderen en jongeren: van experts zoals Peter Adriaenssens of de Kinderrechtencommissaris over jongerenorganisaties zoals D’Broej en Awel tot Vlaams minister van Jeugd en coördinerend minister van Kinderrechten Benjamin Dalle (CD&V). Enkele nieuwe maatregelen spelen daarop in, zoals het Vlaamse actieplan voor kwetsbare kinderen en jongeren en het coronaouderschapsverlof (DS 4 mei). Toch houdt de exitstrategie nog onvoldoende rekening met het perspectief, de stem en de belangen van kinderen en jongeren.
Evenwichtsoefening
De coronamaatregelen afbouwen, is balanceren op een dunne koord. We moeten als samenleving een evenwicht vinden tussen onze gezondheid en de gezondheidszorg enerzijds en alle andere belangen die zich aandienen anderzijds. Vallen is geen optie. En dat allemaal zonder oefenen. Een aartsmoeilijke opgave die we vooral niet mogen minimaliseren.
Dé vraag is welke ‘andere belangen’ we als samenleving laten spelen. Het is logisch om de economie (met werknemers en werkgevers) te betrekken bij de heropening van winkels en bedrijven. Het is even logisch om de belangen van het kind voorop te stellen als het gaat over kindgerichte sectoren, zoals het onderwijs, jeugdhulpverlening of vrije tijd. Dat is België aan zichzelf en aan zijn ( jonge) inwoners verschuldigd sinds de ondertekening van het Internationaal Verdrag van de Rechten van het Kind.
Maar kinderen en jongeren hebben geen lobby die voor hen op tafel klopt. En ook geen stemrecht om op de volgende verkiezingen te wegen. Ze hebben alleen organisaties en belangenbehartigers die zich informeren en constructief adviseren. Dat lijkt onvoldoende te zijn. Want hoe leg je uit aan kinderen dat ze minder vatbaar zijn voor het coronavirus, maar wel nog wekenlang hun vriendjes niet mogen zien en geen gebruik kunnen maken van vertrouwde en veilige (infra)structuur?
Een onderzoek van AP Hogeschool en de Antwerpse jeugdsector half april, toont sterke signalen van demotivatie bij kinderen en jongeren: ze gaan gebukt onder de hoogoplopende spanningen in gezinnen en het grote gebrek aan (fysieke of mentale) ruimte (onder andere voor aanloopleren). Ze voelen zich eenzamer, neerslachtiger of zijn net agressiever. Dat is niet alleen het geval in kwetsbare gezinnen. Ook kinderen en jongeren die thuis zijn met telewerkende ouders krijgen niet de aandacht en begeleiding die ze nodig hebben en verdienen, hoe hard die ouders zich ook inspannen.
Simpelweg omdat ze te veel ballen tegelijk in de lucht moeten houden. Veel gezinnen lopen in deze tijden tegen de grenzen van hun draagkracht aan.
Extra expert in de GEES
De signalen uit het middenveld zijn talrijk en verontrustend. Kinderen en jongeren hebben nood aan sociaal contact, (speel)ruimte, (huiswerk)begeleiding en vooral aan perspectief op hun nabije toekomst.
We vragen met aandrang meer aandacht en zorg voor kinderen en jongeren in elke beslissing die de komende weken en maanden genomen wordt. Het zou helpen mocht iemand met expertise in het brede perspectief van kinderen en jongeren in een van de expertengroepen zetelen. Waarom niet in de GEES, de groep die de exitstrategie uitwerkt? We pleiten ervoor om alle levensdomeinen van kinderen en jongeren zo snel mogelijk weer op te starten, in veilige omstandigheden. Zorg ervoor dat alle kinderen en jongeren terug naar school kunnen gaan. Hecht evenveel belang aan
Hoe leg je uit aan kinderen dat ze minder vatbaar zijn voor het coronavirus, maar wel nog wekenlang hun vriendjes niet mogen zien?
hun recht op spel, ontmoeting en vrije tijd. Hou er in alle maatregelen rekening mee dat ze ruimte nodig hebben voor hun (mentale) welzijn. Ga niet te snel over naar de orde van de dag. Vraag hun hoe zij de afgelopen periode hebben beleefd. Kinderen en jongeren verdienen die extra zorg en toewijding, zeker in deze uitdagende tijden. Geschreven door: Nathalie Van Ceulebroeck (AP Hogeschool, sociaal werk), Didier Reynaert (HoGent, sociaal werk), Caroline Vrijens (Vlaams kinderrechtencommissaris), Lien Magerman (Kinderrechtencoalitie Vlaanderen),
Ellen Van Vooren (Kenniscentrum Kinderrechten vzw), Alexandra Smarandescu (Vlaamse Jeugdraad), Fried Aernouts (Antwerps Jeugdsectoroverleg).
Mee ondertekend door 173 medewerkers van organisaties, professoren, lectoren en onderzoekers. Volledige lijst: zie standaard.be/opinie