Commissie wil ‘welverdiende’ zomervakantie redden
De Europese Commissie dringt aan op de heropening van de binnengrenzen om het toerisme binnen de EU te redden. De vraag is of de lidstaten deze keer wel rekening zullen houden met haar richtsnoeren.
BRUSSEL I ‘Als we dit op een veilige en gecoördineerde manier aanpakken, kunnen we de Europeanen de komende maanden de kans bieden op welverdiende rust, ontspanning en frisse lucht en op samenkomsten met vrienden en familie, in eigen land of over de grenzen heen.’ Dat is de overkoepelende teneur van de richtsnoeren en aanbevelingen die de Commissie gistermiddag voorstelde aan de lidstaten. Bovendien is toerisme goed voor 12 procent van de jobs in de EU. Om beide redenen is het cruciaal dat het zomertoerisme weer op gang komt.
1. Wat met controles aan de binnengrenzen?
Reizen wordt pas mogelijk als de grenscontroles binnen Schengen weer opgeheven worden. De Commissie pleit ervoor dat de lidstaten dat geleidelijk en gefaseerd doen in functie van de epidemiologische ontwikkeling van het virus: ‘Als dat niet mogelijk is voor de hele EU, moeten reisbeperkingen en grenscontroles opgeheven worden voor regio’s en lidstaten waar de toestand positief evolueert en de epidemiologische toestand gelijkaardig is.’
Discriminatie is verboden, waarschuwt de Commissie. Als Oostenrijk op 15 juni zijn grenzen opent voor Duitsland, zoals kanselier Sebastian Kurz aankondigde, dan mogen alle Europese burgers die in Duitsland wonen, er op reis – niet alleen Duitsers. En Oostenrijk moet dan ook toeristen toelaten uit regio’s of landen in de EU waar de epidemiologische toestand gelijkaardig is als in Duitsland. ‘Europeanen moeten gelijk behandeld worden’, stelde Europees commissaris Margrethe Vestager.
‘Reizigers in de EU hebben recht op een cash terugbetaling als de vliegtuigreis niet doorgaat’ MARGRETHE VESTAGER Europees commissaris
‘Een twaalftal lidstaten lijkt maatregelen genomen te hebben die ingaan tegen die Europese wetgeving: onder meer België, voor pakketreizen’ DIDIER REYNDERS Europees commissaris, bevoegd voor consumentenzaken
2. Waar vindt u de toestand per land terug?
Er komt een website met een interactieve kaart, zodat u weet wat er gebeurt in het land dat u wilt bezoeken. Het Europees Centrum voor Ziektebestrijding (ECDC) zal actuele informatie bieden over de toestand aan de grenzen, over reisbeperkingen, gezondheidsvoorschriften en voorzieningen per land. De lidstaten moeten de data daarvoor leveren, zodat de kaart volledig en betrouwbaar is. ‘We hopen de site te kunnen lanceren tegen het begin van het zomerseizoen’, aldus een hoge EUambtenaar.
Spanje besliste dat reizigers die tussen 15 en 24 mei het land binnenkomen voor een nietessentiële reis, twee weken in quarantaine moeten. Alleen om te winkelen mag men buiten. Een leuk vooruitzicht is het niet als die maatregel verlengd zou worden. De Commissie kan daar niets tegen ondernemen: ‘Maar als de epidemiologische toestand en de veiligheidsregels in twee landen gelijk zijn, zijn wij geen voorstander van algemene quarantainemaatregelen.’
3. Komt er een covid19paspoort?
Griekenland, Malta, Cyprus en Portugal spelen met het idee om alleen toeristen toe te laten die zich kort voor de afreis hebben laten testen en zo kunnen bewijzen dat ze immuun of niet besmet zijn. Net zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de Commissie geen voorstander van zo’n document, omdat een test geen absolute zekerheid biedt. ‘Het risico bestaat dat mensen zich laten besmetten om immuun te worden’, zegt de bron. Belangrijker is dat de lidstaten over voldoende testcapaciteit, capaciteit in ziekenhuizen en een goed opsporingssysteem beschikken om een eventuele nieuwe besmettingshaard door de influx van toeristen in te perken.
4. Is de wagen beter dan het vliegtuig?
De Commissie spreekt zich daar niet over uit. Het Europees Agentschap voor Veiligheid van de Luchtvaart komt eerstdaags met een protocol om in veilige omstandigheden een vliegtuig te nemen. De Commissie beveelt geen lege zitjes aan in vliegtuigen om te voorkomen dat passagiers te dicht bij elkaar zitten. Maar omdat het anderhalvemeteren niet mogelijk is, wordt een mondmasker in de luchthavens en tijdens de vlucht best verplicht. Wie het vliegtuig neemt, moet er rekening mee houden dat er problemen kunnen rijzen met de terugvlucht als iemand van het gezelschap ter plekke ziek wordt.
5. Vouchers of cash geld na geannuleerde vlucht?
Reizigers zullen aarzelen een vlucht te boeken als ze niet zeker zijn of ze hun geld terugkrijgen bij annuleringen. Op basis van een Europese richtlijn moeten ze de keuze krijgen tussen terugbetaling of een voucher en kunnen ze niet verplicht worden de voucher te aanvaarden. Diverse lidstaten omzeilen die wetgeving, omdat ze rekening houden met de liquiditeitsproblemen van de luchtvaartmaatschappijen. Maar ook burgers kunnen in deze tijden met liquiditeitsproblemen kampen.
‘Reizigers in de EU hebben recht op een cash terugbetaling als de vliegtuigreis niet doorgaat’, zei Vestager. De Commissie raadt de maatschappijen aan vouchers aantrekkelijker te maken en consumenten zo te overtuigen voor die optie te kiezen. Dat kan door de waarde ervan te verhogen ten opzichte van de originele betaling. De vouchers moeten ook beschermd worden tegen de insolventie van wie ze uitgaf en terugbetaalbaar blijven als ze toch niet binnen de twaalf maanden opgenomen worden. De passagier moet de voucher ook kunnen overdragen aan iemand anders.
De Commissie zal er bij alle 27 EUlidstaten per brief op aandringen dat ze de Europese regels inzake passagiersrechten en pakketreizen respecteren. ‘Een twaalftal lidstaten lijkt maatregelen genomen te hebben die ingaan tegen die Europese wetgeving’, zei Europees commissaris Didier Reynders, bevoegd voor consumentenzaken. Het gaat onder meer om België (voor pakketreizen), Frankrijk en Italië. ‘Als ze niet snel hun wetgeving aanpassen, zullen we een inbreukprocedure overwegen’, aldus Reynders.