Wat vraagt de Duitse regering in ruil voor 9 miljard?
Ook Lufthansa heeft overheidsgeld nodig en de onderhandelingen daarover slepen aan. Toch lijkt niemand in Duitsland daar echt wakker van te liggen.
BRUSSEL I Om niet om te vallen heeft ook Lufthansa overheidssteun nodig. Topman Carsten Spohr heeft daar al een bedrag op geplakt. Hij onderhandelt met de Duitse regering over steunpakket van 9 miljard euro. Een akkoord is er nog niet en afgaande op de berichtgeving in de Duitse media, lijkt de redding zelfs niet van prioritair belang te zijn. ‘Dat is hier inderdaad geen voorpaginanieuws’, zegt de Duitse luchtvaartspecialist Sascha Albers, die ook verbonden is aan de Universiteit Antwerpen.
Hechten de Duitsers dan minder belang aan hun nationale luchtvaartmaatschappij? Beschouwen ze Lufthansa niet als een kroonjuweel aan hun economisch firmament, zoals de Nederlanders kijken naar KLM of de Fransen naar Air France. Zowel de Franse als de Nederlandse regering strooide in april al met miljarden. KLM kan tot 4 miljard krijgen, voor Air France loopt dat bedrag zelfs op tot 7 miljard.
Maar in Berlijn is er dus nog geen akkoord en daar lijkt niemand wakker van te liggen. ‘Toch is het zeker niet zo de Duitsers minder bekommerd zijn om Lufthansa dan de Nederlanders om KLM’, zegt Albers. ‘Lufthansa is hier een icoon. Duitsers zijn trots op hun maatschappij en ze zullen er zo veel mogelijk mee vliegen.’
Rugdekking van de CDU
Die trots heeft ook te maken met het feit dat de maatschappij het al vele jaren heel goed doet zonder afhankelijk te zijn van overheidssteun. De maatschappij is sinds 1997 helemaal privé. ‘Lufthansa is op eigen kracht uitgegroeid tot de grootste luchtvaartmaatschappij van Europa. De overnames van Brussels, Swiss en Austrian Airlines gebeurden altijd op de voorwaarden van Lufthansa. Dat versterkte nog het beeld dat wij de besten waren.’
Dat Spohr nu zijn hand moet ophouden bij Merkel is dus niet evident. Al zeker niet voor Spohr zelf, die gruwt van het idee dat hij binnenkort misschien te maken krijgt met politieke pottenkijkers.
Dat er nog altijd geen akkoord is, heeft vooral te maken met de voorwaarden die een deel van de regering wil koppelen aan de steun. Eigenlijk zitten de christendemocraten van bondskanselier Merkel op de lijn van Spohr. Ook zij willen dat de staat zich zo weinig mogelijk mengt in het beleid. Dat maakte minister van Economie Peter Altmaier, een absolute vertrouweling van Merkel, afgelopen weekeinde opnieuw duidelijk. ‘Voor mij is het belangrijk dat we ons niet te veel gaan bemoeien. Dat heeft in het verleden ook nooit gewerkt’, zei hij aan de Duitse openbare omroep ARD.
Altmaiers boodschap was gericht aan zijn sociaaldemocratische coalitiepartners van de SPD. Die willen duidelijke voorwaarden koppelen aan die 9 miljard. Het liefst wil de SPD dat die 9 miljard naar Lufthansa vloeit in de vorm van een participatie in de aandelen. De overheid zou op die manier een blokkeringsminderheid van 25,1 procent verwerven en zitjes krijgen in de machtige raad van bestuur. Daar wil Spohr niet van weten en hij krijgt dus rugdekking van de CDU.
Belastingparadijzen
De SPD kreeg de voorbije dagen extra munitie toen bekend raakte dat dochterondernemingen van Lufthansa hun zetel hebben in belastingparadijzen. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat Duits belastinggeld voor zulke constructies gebruikt wordt, riepen enkele SPD’ers. Het management van Lufthansa maakte daarop de lijst bekend van al haar dochterondernemingen en waar ze actief zijn. Een cateringbedrijf is inderdaad gevestigd op de Kaaimaneilanden. Maar volgens Albers haalde Lufthansa door de snelle openheid de grootste angel uit dat dossier.
Hij twijfelt er niet aan dat het met de steun in orde komt. ‘De vraag is echt niet of de deal wordt gesloten. Dat is 99,9 procent zeker en daarom ligt niemand er wakker van. De enige vraag blijft: welke voorwaarden worden aan die 9 miljard gekoppeld.’
‘Voor mij is het belangrijk dat we ons niet te veel bemoeien.
Dat heeft in het verleden ook nooit gewerkt’ PETER ALTMAIER
Duitse minister van Economie