Openbare omroep ‘censureert’ liedjeslijst

Op de Poolse staatsradio is alles politiek. De eerste plaats voor een regeringskritische song kelderde de hitparade.

De politieke verkleuring van hun staatsomroep: daar waren Polen al enige tijd aan gewend. Nadat de nationaalconservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) eind 2015 aan de macht was gekomen, veranderde het televisiejournaal van Telewizja Polska (TVP) in een bulletin voor lofbetuigingen aan de regering en aanvallen op haar tegenstanders. Nieuwsitems hebben er titels als: ‘de regering investeert in de veiligheid van de Polen’, ’de oppositie probeert politie

PiSvoorzitter Jaroslaw Kaczynski. ke chaos te ontketenen’ en ‘een sterk Polen irriteert de Duitsers’.

Ook radiozender Trojka, de Poolse tegenhanger van Radio 1 die ooit plaats bood aan alternatieve cultuur en debat, volgde de trend en verloor de afgelopen jaren zijn onafhankelijkheid. Maar de wekelijkse hitparade waarin luisteraars kunnen stemmen voor hun favoriete nummers, bleef vooralsnog onaangeroerd. De lijst bestaat sinds 1982 en onderscheidde zich in communistische tijden al door een plaats te bieden aan popmuziek uit het kapitalistische Westen. De afgelopen dagen bleek dat ook de hitparade niet ontsnapt aan de controledrift van haar politiek benoemde management.

De pijn van Kaczynski

Afgelopen weekend annuleerde het radiostation de uitslag van de laatste stemming nadat een lied van culticoon Kazik Staszewski de eerste plaats veroverd had. In ‘Twoj bol jest lepszy niz moj’ (‘Jouw pijn is beter dan de mijne’) bekritiseert punk, rap en rocklegende Kazik de voorkeursbehandeling die PiSvoorzitter Jaroslaw Kaczynski kreeg tijdens de

Culticoon Kazik Staszewski. coronalockdown. Terwijl andere Polen weg moesten blijven van de kerkhoven, bezocht Kaczynski wel het graf van zijn moeder en zijn broer Lech, de president die in 2010 omkwam in een vliegtuigcrash bij het Russische Smolensk. Meteen stak de beschuldiging van censuur de kop op. Een aantijging die luider klonk dan gewoonlijk: Kazik is geen cliché oppositiefiguur, maar een man van de tegencultuur die in het verleden uithaalde in verschillende richtingen.

De directrice van de staatsradio, Agnieszka Kamiska, liet weten dat de hitparade van vrijdag werd geschrapt omdat ‘een song die niet op de lijst stond, werd toegevoegd tijdens het elektronische stemmen en dit interfereerde met de volgorde’. Volgens Tomasz Kowalczewski, hoofdredacteur van Trojka, was dat het gevolg van ‘manipulatie’. ‘Volgens de luisteraars zou Kazik op de vierde plaats moeten staan’, zei hij, en van censuur was geen sprake. ‘Kazik Staszewski’s liederen werden altijd gespeeld, zelfs de meest politiek getinte, en er is geen reden om dat te veranderen.’

Marek Niedzwiecki, de man die de hitlijst al in 1982 presenteerde, keek heel anders naar de feiten. Hij stapte op uit protest tegen de annulatie van het resultaat én tegen de ‘beschuldiging van oneer

‘Onze radio bestaat niet meer. We mogen ons niet laten verknechten door bolsjewistisch beleid’

ZBIGNIEW PREISNER Filmcomponist

lijkheid bij het voorbereiden van de uitzending die ik meer dan 35 jaar run’. Enkele collega’s volgden zijn voorbeeld — veel anderen waren in de afgelopen jaren al vertrokken — en ook een reeks artiesten beloofde voortaan weg te blijven.

‘Onze Trojka bestaat niet meer’, reageerde componist Zbigniew Preisner, onder meer bekend van de soundtrack voor Kieslowski’s Trois Couleurstrilogie. ‘We mogen ons niet laten verknechten door dit bolsjewistisch beleid.’

Domheid of slechte wil

Andere commentatoren merkten op dat de oude communisten, in tegenstelling tot het huidige bestuur, nog wel zo slim waren geweest om een schijn van artistieke vrijheid op te houden. In een teken dat de huidige bestuurders de slinger misschien verder lieten doorslaan dan politiek wenselijk is, kwam er opmerkelijk genoeg ook kritiek uit de regeringspartij zelf. PiSzwaargewicht Joachim Brudzinski noemde de beslissing om Kazik zijn triomf te ontnemen ‘een manifestatie van domheid of iemands slechte wil’. Volgens Brudzinski ‘heeft een artiest in een vrij land het recht op zijn artistieke (en soms onnozele) interpretatie van de gebeurtenissen.’

‘Alle Deense volwassenen kunnen nu online een afspraak maken voor hun coronatest, ook zonder symptomen’ De Deense minister van Volksgezondheid MAGNUS HEUNICKE geeft online aan dat er nu voldoende testcapaciteit is. Denen kunnen via hun eidentiteitskaart een afspraak inboeken (The Local Denmark).