Bepaal je eigen exitstrategie
Nee, nee, nee, nee, mij gaan ze niet meer liggen hebben – ik zit nu eindelijk in mijn kot, nu blijf ik er ook in, ze kunnen op hun kop gaan staan: ik kom niet meer uit die lockdowndiewezonietmogennoemen. Ik heb er vrede mee, ik doe niet meer mee. Oh nee, ik steek mijn hoofd niet buiten met het risico besmet te raken door de realiteit. Ik haal mijn mondmasker niet van de kapstok om vast te stellen dat de wereld niet veranderd is, ik laat mijn froufrou niet knippen om onder ogen te zien dat we achteloos in de klauwen van het oude lopen, of wat zich toch als het oude vermomt: het zal niet meer hetzelfde zijn als voorheen.
Als deze crisis (oudGrieks: krinomai – onderscheiden, beslechten, richten) nog niet genoeg was om in te zien dat de grenzen bereikt waren, weet ik het ook niet meer. Geen euro heb ik ervoor over om te ontwaken uit de droom dat we eindelijk onze prioriteiten kunnen herschikken – de ongelijkheid die zich tijdens deze ramp ongemeen hard liet voelen, de wanhoop van de vele zelfstandigen zonder vangnet die in de krant getuigden (DS 16 mei), is exact wat we hebben gecreëerd in dat oude vertrouwde. Terugkeer lost dat niet op.
Versta me niet verkeerd: ik vlucht niet, ik trek me niet terug. Schrijver Margaret Wheatley schrijft: ‘Wanneer je in de wildernis verdwaalt en je leven op het spel staat, heb je nog maar één optie: de situatie te aanvaarden en te accepteren dat je de weg kwijt bent.’ We kunnen ons niet meer op onze oude kaarten verlaten, ze stellen de wereld waarin we leven niet meer voor.
Laten we niet wachten op de overheid, maar onze eigen exitstrategie bepalen. Laten we nieuwe kaarten tekenen volgens de wereld die op ons wacht: één die opwarmt, één die verarmt, één die biologisch verschraalt. Laten we niet herstellen, maar de grondslagen leggen voor verandering van wat ertoe geleid heeft dat het de afgelopen maanden lastig was: de roofbouw van de aarde, het uitputtende karakter van de economie, het uithollen van ons welzijn door te hollen, hollen, hollen. Reculer pour mieux sauter. Want er komen grotere rampen aan. Ook nu piekt de CO2concentratie in de lucht, is de droogte dit voorjaar uitzonderlijk, over vijftig jaar zitten we met een onleefbaar hete planeet voor een derde van de wereldbevolking.
‘We zullen doorgaan?’ Of: ‘People have the power?’
Weet je nog, lang geleden – begin maart – toen we de dreiging minimaliseerden? Dat was vasthouden aan wat was. Met alle gevolgen van dien.
Gisteren gingen we fase twee van de exit in, dat het een exit uit oude denkbeelden moge zijn.