Nederlaag van de rede
Een studente moet wegens corona uit Peru terugkeren en dreigt haar katje te moeten achterlaten. Haal de zakdoeken boven. Wat kan het arme kind anders – ze is toch nog maar 23 – dan de regels rond hondsdolheid aan haar laars lappen, en de kat binnensmokkelen?
Het excuus is dat ze onverhoeds vroeger dan voorzien moest terugkeren. Wel, onverhoeds hebben duizenden landgenoten hun baan of inkomen verloren door de lockdown. Onverhoeds komt het water talloze ondernemers, winkeliers en kleine zelfstandigen tot aan de lippen, of zijn ze al aan het verdrinken. Onverhoeds zagen musici, dansers, acteurs en alle mogelijke performers hun maanden of zelfs jaren van voorbereiding van een voorstelling onherstelbaar in rook opgaan. Onverhoeds zitten studenten, ondanks alle inspanningen van hun universiteiten en hogescholen, in een psychologisch fnuikend isolement.
Maar de aandacht gaat nu naar de redding van katje Lee. Rabiës is 100 procent dodelijk voor mens en dier. Daarom heersen er strikte internationale regels voor het overbrengen van dieren. Selena Ali overtrad die, en daarom wil het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) dat de kat, uit voorzorg, geëuthanaseerd wordt. Tijdens de epidemieën van mondenklauwzeer en de gekkekoeienziekte zijn hele veestapels afgeslacht als voorzorg.
Vandaag zijn tal van landen een economische harakiri aan het plegen uit voorzorg tegen het dodelijke coronavirus. Maar één kat zacht laten inslapen? Alle hens aan dek tegen die ‘wreedheid’. Zelfs minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (NVA) heeft een advocaat in de arm genomen, allicht op kosten van het Vlaams Gewest. In die campagne speelt overigens een grote dosis antropomorfisme. Aan een mens kun je uitleggen dat drie maanden afzondering beter is dan een spuitje. Een dier heeft daar geen boodschap aan. Een spuitje kan milder zijn dan drie maanden onbegrijpelijke afzondering. Waar het hier om gaat, is sentimentaliteit om een schattig diertje, en om een vrouw – het helpt dat ze jong en mooi en blond is – die het beestje wil blijven knuffelen. Dat zoveel grootouders ernaar snakken om hun kleinkinderen te kunnen knuffelen, verdwijnt naar de achtergrond bij dit poezige drama.
Het ergste is dat blijkbaar niemand naar het veel fundamentelere kader van het debat kijkt. Deze week is de economische lockdown wat versoepeld. Er zullen enorm veel zelfdiscipline en burgerzin nodig zijn om te vermijden dat dit stukje herwonnen vrijheid omslaat in een heropflakkering van de epidemie, en vernieuwde breidels. We hebben een zo snel mogelijk herstel van de economie nodig, want, laten we het niet vergeten, armoede doodt ook. Op zo’n scharniermoment een martelares maken van iemand die onbekommerd regels van voorzorg overtreedt, dat is bepaald onverantwoordelijk. Het is de zoveelste nederlaag van de rede voor het sentiment.