Nog geen normaal hoger onderwijs na vakantie

Universiteiten en hogescholen zetten de lijnen uit voor het volgende academiejaar. ‘Aula’s vol studenten zijn niet realistisch.’

BRUSSEL I Ondanks de naderende examens houdt deze vraag veel studenten en onderwijspersoneel bezig: hoe zal het academiejaar 20202021 eruitzien? De eerste ruwe lijnen worden zichtbaar, blijkt uit onze rondvraag: de toekomst zal hybride zijn, namelijk een combinatie van afstandsonderwijs en contactmomenten.

‘Er is hierover inderdaad een eerste overleg geweest met de Vlaamse universiteiten’, zegt Erika Vlieghe, de voorzitter van de expertengroep die de exitstrategie voorbereidt (GEES). ‘Omdat niemand weet hoe het komende academiejaar er epidemiologisch uit zal zien, moeten we heel goed voorbereid zijn op een tweede piek in de herfst. Daarom zitten we op het denkspoor om zoveel als mogelijk hybride te werken. Maar het is work in progress.’

Alvast de Universiteit Antwerpen spreekt zich voor zo’n model uit. ‘Het aantal studenten per vak zal bepalend zijn’, zegt woordvoerder Peter De Meyer. ‘Kleinere groepjes van een tiental studenten kunnen fysiek samenkomen, aula’s met enkele honderden studenten zijn niet realistisch, daar zal online onderwijs de norm zijn.’

Festivalorganisator

‘We werken verschillende scenario’s uit’, zegt ook Luc Sels, rector van de KU Leuven. ‘Maar volledig online is voor ons ondenkbaar en ook niet wenselijk. Onze norm is “op de campus wat kan, online wat moet”.’ Waar de grens precies ligt tussen kunnen en moeten wordt bepaald in samenspraak met de GEES, maar is ‘evengoed een kwestie van voortschrijdend inzicht’, aldus Sels. ‘Veiligheid staat voorop en daar komt veel bij kijken: van een fijnmazige planning voor onze vijftien faculteiten tot ventilatie in de aula’s, maar evengoed foodtrucks. Soms waan ik me een festivalorganisator.’

Aan Franstalige kant overweegt alvast de UCLouvain de kaart van hybride onderwijs.

UGent communiceert ‘zeer binnenkort’. De ULiège en de UHasselt hebben de knoop nog niet formeel doorgehakt. De andere Vlaamse, Brusselse en Waalse universiteiten waren gisteren niet bereikbaar.

Ook Vlaamse hogescholen zijn volop bezig met dezelfde oefening, laat Eric Vermeylen weten, secretarisgeneraal van de Vlhora. Volgende week zitten ze daarvoor een tweede keer samen.

Onderwijsexit

Hoe lang de combinatie on en offline aangehouden wordt, kan Peter De Meyer (Universiteit Antwerpen) niet voorspellen. ‘Maar een vak dat online start, zal ook zo eindigen.’

‘Grote groepen moeten we sowieso blijven vermijden’, benadrukt Erika Vlieghe (GEES). ‘Hogeschool en universiteitsstudenten zijn daarbij een heel andere groep dan de leerlingen uit het lager en middelbaar onderwijs: ze gedragen zich anders, hebben oudere ouders … Zij kunnen dus een andere impact op de pandemie hebben.’ Ze zijn niet te vergelijken met de mintwaalfjarigen, over wie experts het eens zijn dat hun ‘onderwijsexit’ geen groot risico vormt voor de volksgezondheid.

Een belangrijke vervolgvraag is of hybride onderwijs tegemoet komt aan de groeiende ontevredenheid van studenten. Die kaartten woensdag in De Standaard aan dat het online onderwijs aan hogescholen en universiteiten te wensen overlaat. Een aantal universiteiten wil de studenten bevragen om zicht te krijgen op onder meer hun welzijn en op de kwaliteit van het onderwijs.

‘Kleinere groepjes van een tiental studenten kunnen fysiek samenkomen’ PETER DE MEYER

Universiteit Antwerpen