DE DROOGTE STAAT AAN DE LIPPEN
De coronacrisis bewijst hoe snel een samenleving kan schakelen. Plots maakte de regering heel veel geld beschikbaar. In een handomdraai bevroor ze het dagelijkse leven. Iedereen paste zoals gevraagd zijn gedrag aan, al blijft het gissen naar de duurzaamheid.
Voor de aanpak van de klimaatcrisis lijkt dit ondenkbaar. Het acute karakter zit daar voor alles tussen. Corona doet ziekenhuizen en intensieve zorg vollopen, mensen gingen snel dood. De opwarming van het klimaat maakt onzichtbare slachtoffers. Dat vergemakkelijkt de status quo. Er lijkt ook meer eensgezindheid bij de aanpak van de pandemie dan bij het klimaat.
De droogte in Vlaanderen is geen toeval, de atmosfeer warmt op. Misschien valt er evenveel regen als vroeger, maar het giet meer op minder dagen. Het veroorzaakt overlast maar ook onderlast. Dat besef dringt moeilijk door. De bevolkingsdichtheid en de verharding – waardoor water snel wegvloeit in plaats van in de grond te sijpelen – maakt water schaars, zelfs even schaars als in ‘droge’ ZuidEuropese landen. Enkele magere regenjaren zetten de situatie op scherp. Nooit eerder kondigde de overheid zo vroeg code oranje af. Code rood wordt meteen een realistisch scenario. Dat impliceert de invoering van een afschakelplan, met gegarandeerd economische gevolgen in wat toch al een rampjaar is.
Ook de Vlaamse regering lijkt het slachtoffer van een te trage bewustwording, dat gaf bevoegd minister Zuhal Demir (NVA) zelf toe. Diverse plannen bevatten een rist behartenswaardige maatregelen: minder oppompen, minder verharden, beter verzamelen van hemelwater. Er bestaat geen magic bullet, vele kleintjes maken een groot. Maar de indruk van een too little too late kan de minister voorlopig niet wegblazen.
Er bestaat een groot verschil met de coronapandemie. Het droogteprobleem is geen sluipmoordenaar die plots uit China komt aanwaaien, al jaren wordt er gewaarschuwd voor de problematische waterhuishouding. Veelal wordt het vol ongeloof weggelachen, juist omdat we denken dat we in een regenachtig land wonen.
Toch is er ook een gelijkenis. Het klein krijgen van corona vraagt een inspanning van iedereen. Met zijn allen zijn we verantwoordelijk opdat het virus zich niet zou verspreiden. Ook dat watertekort kunnen we samen de baas. Natuurlijk zullen er structurele maatregelen nodig zijn. Maar een kleinere spilzucht maakt een wereld van verschil. Zo niet komt er op een dag misschien geen water meer uit te kraan. Omdat het er niet is, of omdat we het niet meer kunnen betalen.
Net als corona kunnen we dat watertekort samen de baas