‘Ik moet leerlingen almaar teleurstellen’
Scholen, zomerkampen, tweedeverblijvers: Vlaanderen lijkt de koe telkens bij de horens te vatten, terwijl de Walen met de voeten slepen. Maar klopt dat beeld ook?
Het Vlaamse onderwijs staat voor een ongeziene uitdaging. Hoe gaat het eraan toe in het OnzeLieveVrouweinstituut, een beroepsschool in Gent?
‘Mevrouw, we mogen weer naar school. De minister heeft het gezegd.’ De mailbox van Zara Callebaut, die onder meer lesgeeft in het vierde middelbaar, puilde vrijdag uit. ‘Enorm vervelend, want dat is helemaal nog niet zeker. De veiligheidsmaatregelen blijven ongewijzigd in het secundair. Vier vierkante meter per leerling voorzien, is niet makkelijk in onze school. De directie bekijkt op dit ogenblik wat er mogelijk is.’
‘Dat de deuren openen, is nieuws dat de leerlingen willen horen, maar ze kunnen het heel moeilijk kaderen, merk ik. Het is dan niet de minister, maar ik, als reële persoon, die de leerlingen voortdurend moet teleurstellen.’
Dubbel gevoel
Callebaut kampt zelf met een dubbel gevoel. ‘Ik wil heel graag opnieuw voor de klas staan. Om zeker niet besmet te worden, draag ik nu zelf al vaak een mondmasker. Na een bezoek aan Ikea weet ik het zeker: zes uur een mondmasker? Neen. Hoed af voor de leerlingen die dit wel moeten doen. Het nieuws dat mintwaalfjarigen geen groot risico vormen, geldt overigens niet voor ons. Wij werken niet met kinderen, maar met jongvolwassenen.’
Callebaut kijkt met grote ogen naar de directie. ‘Voor hen is het enorm frustrerend. Ze leveren ongelofelijk veel werk. Mensen vergeten vaak dat ze ook verantwoordelijk zijn als het ooit misloopt.’
‘Neen. Neen, de leerlingen in Vlaanderen zullen niet sneller naar school gaan dan die in het Franstalig onderwijs’, zei Caroline Désir (PS), minister van Onderwijs van de Franse Gemeenschap, gisteren in La Dernière Heure. Ze benadrukt dat ze er net als haar Vlaamse collega Ben Weyts (NVA) erg op gebrand is om de scholen zo snel en zo breed mogelijk weer te openen, zoals ook heel wat pedagogen, experts en mensen uit het onderwijsveld vragen. ‘Maar het is niet aan ons, de ministers van Onderwijs, om daarover te beslissen. De Nationale Veiligheidsraad beslist daarover.
Het beheer van de federaal zijn.’
Daar zit de crux. Terwijl men aan Franstalige kant federaal gedragen beslissingen wil, probeert Vlaanderen zijn bevoegdheden maximaal in te vullen. Minister Weyts overlegde vrijdag lang met de koepels, de bonden en experts en kwam naar buiten met de boodschap dat het een mooie dag was voor het onderwijs en dat de lagere en kleuterscholen dra opnieuw op kruissnelheid zouden zitten. Terloops zei hij wel dat dit nog langs de Veiligheidsraad moet – ook op de Vlaamse kabinetten beseft men dat het elan van de Nationale Veiligheidsraad niet onderschat mag worden.
Karikaturen
crisis moet
Maar lukt dat niet, tant pis. De regering vindt dat ze perfect binnen haar bevoegdheden handelt en voelt zich gesterkt door het ministeriële besluit van 15 mei. Daarin staat dat ‘vanaf 18 mei 2020 de lessen en activiteiten hervat mogen worden in het basisonderwijs en het secundair onderwijs, voor de groepen bepaald door de gemeenschappen op basis van de aanbevelingen van de experts en de bevoegde overheden’.
Zo ontstaat het beeld van een Vlaanderen dat klauwend de dans leidt, en de rest op achtervolgen zet. Ministerpresident PierreYves Jeholet (MR) van de Franse Gemeenschap wond zich er al over op dat men de Veiligheidsraad ‘voor een voldongen feit wil plaatsen’.
Ook minister Désir is de gang van zaken beu. ‘De karikaturen werken op mijn zenuwen. De maatregelen in Vlaanderen en Wallonië zijn niet anders, wij hebben hier niet zitten afwachten’, zegt ze. Ze wijst erop dat ze de experts vorige week al aangeschreven had, maar dan zonder een persbericht te versturen. Ze wil meer duidelijkheid over de afstandsregels. Want de fysieke afstand respecteren én alle kinderen terug naar school laten gaan, dat lukt niet. ‘Van Denemarken leren we nu dat het blijkbaar kan, met minder distancing en zonder de epidemie te laten heropflakkeren.’
Er is gisteren al overleg geweest tussen de onderwijsministers van de drie gemeenschappen. De federale regering bekijkt intussen of de vergadering van de Nationale Veiligheidsraad vervroegd moet worden. Nu is die gepland voor 3 juni, de dag nadat de Vlaamse schoolversoepeling zou ingaan. De kans dat de premier of de andere gemeenschappen daar nog tegenin zullen gaan, is erg klein. Want doen ze dat toch, dan ontstaat een beeld van onwillige Franstaligen die een vinnig Vlaanderen proberen af te remmen. Bovendien heeft Weyts dan nog altijd het hem gunstige ministerieel besluit achter de hand. Niemand wil de zaak op de spits drijven. En iedereen beseft dat er nog weinig schooljaar overblijft om over te beslissen, als er pas op 3 juni beslist wordt.
Een soortgelijk potje arm omwringen speelde zich af rond de tweedeverblijvers, waar de politieke druk vanuit Vlaanderen erg hoog was. Idem voor de zomerkampen. Omdat de aankondiging van ‘een beslissing’ over de jeugdkampen donderdagavond al begon rond te zoemen aan Vlaamse kant, werd federaal inderhaast nog beslist om de zaak maar meteen op een overlegcomité tussen de verschillende regeringen te brengen. Dat het kabinet van Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle (CD&V) vrijdagochtend al een persconferentie aankondigde terwijl het overleg nog goed en wel moest beginnen, kwam de sfeer niet ten goede.
Vlaamse vlucht vooruit
‘Er is toen duidelijk gezegd dat het niet kan dat één regio of gewest de vlucht vooruit neemt en de rest op achtervolgen is aangewezen’, zegt een betrokkene. Dat er pal in de persconferentie van Dalle een gezamenlijk persbericht over de jeugdkampen werd verstuurd door premier Sophie Wilmès (MR), haar vicepremiers en de verschillende ministerpresidenten, zónder vermelding van Dalle, daar moet niets achter gezocht worden, is te horen in de federale regering. Minister Dalle verzekert dat alles wel degelijk in overleg met zijn Franstalige collega’s is verlopen.’
Terwijl men aan Franstalige kant federaal gedragen beslissingen wil, probeert Vlaanderen zijn bevoegdheden maximaal in te vullen