Activisme met de rem op
The 1975 was altijd al een band die graag naar zichzelf verwees. Op hun meest ambitieuze plaat tot dusver zijn ze er helaas ook een geworden die zichzelf herhaalt.
Op Notes on a conditional form trekt The 1975 zo’n blik genres open dat het album haast een muziekencyclopedie lijkt. We horen – houd u vast – punk, nineties rock, house, dancehall, gospel, meditatieve electronica, Postal Serviceachtige electropop, en dan slaan we nog een handvol genres over. Dat genredippen is niet nieuw voor het Britse viertal. Zij debuteerden op hun titelloze debuut uit 2013 als kunstige indierockband, maar toonden op hun volgende twee worpen met lustig geëxperimenteer dat ze naast een moderne Arctic Monkeys ook graag Taylor Swift én Radiohead wilden zijn – en liefst tegelijk.
Die ambitie werd met wisselend succes, maar altijd verrassend ingevuld. Op Notes lijkt dat niet meer te lukken: op enkele nieuwe countrysongs na (de band verhuisde in 2018 naar LA) klinken de stijloefeningen als doorslagjes van hun vorige platen. Daarbij lijkt de band rond de charismatische frontman Matt Healy het slachtoffer van zijn eigen ambitie. Het album stond eerst gepland voor mei 2019, maar schoof zijn release driemaal op, waardoor de band negentien maanden aan het album werkte, verdeeld over vijftien studio’s in vier landen. Ter vergelijking: hun landgenote Charli XCX releaste vorige week How I’m feeling now, een quarantainealbum dat ze schreef op 40 dagen, zonder haar slaapkamer uit te komen. Het hoeft niet te verbazen dat die coherenter klonk.
Want The 1975 trekt nu wel van leer door klimaatactiviste Greta Thunberg te laten speechen op de openingstrack (haar riedel kent u intussen), maar trekt dat activisme slechts door in één song: het punky ‘People’, waarin Healy generatiegenoten aanmaant wakker te worden. Dat lijkt vreemd voor een band die zich de jongste jaren positioneerde als de meest woke van
The 1975: het vat lijkt af.
het pak, door plastic te vermijden in de cdproductie, te zoeken naar manieren om klimaatneutraal te toeren en te beloven dat ze enkel nog zullen aantreden op festivals met een gendergelijke affiche.
Maar eigenlijk kwam de band al eerder voor iets soortgelijks onder vuur: toen ze in 2019 geen standpunt innamen bij de gepolariseerde Britse verkiezingen. Bij Coup de main wimpelde Healy dat toen af: ‘In mijn muziek wil ik alleen maar vragen stellen over de wereld. Meningen geven, dat is aan anderen. Maak jullie eigen keuzes bij een verkiezing.’ Het countrygetinte ‘Roadkill’ komt nu terug op die kritiek: ‘I took shit for being quiet during the election/ maybe that’s fair, but I’m a busy guy’.
Waarmee Healy dan precies druk bezig was? Zo te horen: met
Op enkele nieuwe countrysongs na klinken de stijloefeningen als doorslagjes van hun vorige platen
recupereren van een uit de hand gelopen voorliefde voor heroïne en seks. In ‘The birthday party’ blijkt zijn remedie daartegen … gewoon thuisblijven. Misschien is het ook daardoor dat Healy tekstueel minder uit de verf komt. Ook op het vorige album A brief inquiry into online relationships waren de genreexperimenten eerder oppervlakkige stijloefeningen dan vernieuwende stappen, maar dat viel te vergeven omdat de zanger uitpakte met rake, vaak misantrope beelden. ‘Fucking in a car/ shooting heroïn’, stak Healy van wal in ‘Love it if we made it’: daarna moest je wel blijven luisteren.
Profetisch
Op het anderhalf uur lange, 22 tracks tellende Notes is het met een
fijne kam zoeken naar zulke parels. ‘If you’re too shy’ blijkt een verbazend profetische song over videoseks, en ‘Playing on my mind’ fileert Healy’s inconsequentie in twintig woorden: ‘I won’t get clothes online/cause I get worried about the fit/ but that rule don’t apply/ concerning my relationships’. Maar dan is het vat af.
Uit de vier platen en het handvol ep’s die het verzamelde oeuvre van The 1975 inmiddels telt, kan je onderhand drie solide albums puren: één goeie rockplaat, één poppy discoplaat, en één meer experimenteel electronicaalbum. Notes on a conditional form draagt zonder meer bij aan de looptijd van alle drie – maar geen van de songs zal bovenaan de tracklist prijken.
‘Notes on a conditional form’ ¨¨èèè