Bosalliantie en bosteller moeten Vlaanderen meer bomen geven

Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir (NVA) maakt bijna 122 miljoen euro vrij om tegen 2024 4.000 hectare bos aan te leggen in Vlaanderen.

Twintig keer Monaco. Dat is de oppervlakte aan bossen die minister van Natuur Zuhal Demir (NVA) tegen 2024 wil bijplanten. De boscompensatie, waarbij eerdere ontbossing wordt gecompenseerd door elders een nieuw bos aan te leggen, zit niet vervat in het ambitieuze cijfer van 4.000 hectare.

Tussen de nieuwe aangeplante boompjes in het Hallerbos deed Demir haar bosuitbreidingsplan uit de doeken. Om haar doelstelling te bereiken, rekent ze op de zogenaamde ‘bosalliantie’. De Vlaamse overheid en lokale besturen nemen 2.000 hectare voor hun rekening. De andere helft zal, met financiële steun van de overheid, geplant worden door de alliantie van onder meer natuurverenigingen, bosgroepen, private eigenaars en jeugdbewegingen.

Compensatie

De ‘bosteller’ van de Vlaamse overheid moet de vooruitgang van extra bebossing in kaart brengen. Alle nieuwe bomen worden nauwgezet geteld, waarbij het aantal hectare compensatiebos apart wordt bijgehouden. Iedereen die zelf een bos aanplant, kan dat melden via bosteller.be. Het Agentschap Natuur en Bos zal nagaan of het effectief gaat om een nieuw bos en hoe groot het perceel is.

De bosteller lijkt weliswaar alleen bijkomend bos te tellen. Als er bomen verdwijnen, gaat de teller niet naar beneden. ‘Bovendien kan minister Demir niet garanderen dat bomen die nu worden geplant, en dus worden opgeteld in de bosteller, er over vijf of tien jaar nog staan’, zei oppositielid Bruno Tobback (SP.A) dinsdagmiddag in de commissie Leefmilieu, waar het plan werd voorgesteld. ‘Je kunt niet rondlopen met een schop in de ene achterzak en een kettingzaag in de andere achterzak.’

Andy Pieters, woordvoerder van Zuhal Demir: ‘Het is de bedoeling dat bossen kappen tot een minimum wordt beperkt en bijkomende ontbossing altijd gecompenseerd zal worden door nieuwe bomen. Zo kan de teller niet omlaag gaan. Compensatiebos tellen we apart.’

Landbouwgebied

Voor extra bossen kijkt Demir in de eerste plaats naar de uitbreiding van bestaande bossen en natuurgebieden. Gaat dat niet ten koste van de al aanwezige natuur? Natuurpunt, dat mee aansluit bij de bosalliantie, waakt erover dat dat niet zal gebeuren. ‘Niet alle natuurgebied zal koste wat het kost moeten wijken voor extra bomen. Blauwgraslanden, heiden en venen zijn bijvoorbeeld ook waardevolle plekken voor de biodiversiteit’, zegt woordvoerster Natalie Sterckx. ‘Het is niet nodig om daar plots een bos op te planten.’

‘Bomen neerzetten op landbouwgebied zou geweldig zijn, daar valt nog wel wat winst te halen. Al duurt het langer om de grond weer vruchtbaar te maken voor het bos’, weet Sterckx. ‘Met de financiële injectie kunnen we nu wel over heel Vlaanderen her en der stukjes natuurgebied opkopen om er bomen op te planten.’

Stadsbosjes

Demir zal weliswaar niet alleen aan de slag gaan in natuuren bosgebieden. ‘Door de coronacrisis is nog maar eens duidelijk geworden dat de mensen in de stad snakken naar meer groen’, zegt ze. ‘In overleg met de stadsbesturen zullen aan de rand van centrumsteden ook extra bossen worden aangeplant. Daarnaast denken we aan speelbossen voor onze jeugdbewegingen.’

‘Als het op politiek beleid aankomt, kijken we vaak naar het Noorden. Maar voor ons natuurbeleid kijk ik vooral naar het Zuiden’, vertelt Demir nog. ‘Door de klimaatverandering en de toenemende droogte moeten we rekening houden met aange

De komende vier jaar zullen we nog veel meer van dat moeten zien. paste, klimaatrobuuste locaties om nieuwe soorten bomen te planten.’

Woordvoerder Andy Pieters zegt dat er nog geen concrete lijst van locaties of soorten bomen is opgemaakt. ‘Het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (Inbo) heeft daarvoor de nodige expertise in huis. De minister zal hun wetenschappelijke advies volgen.’

In totaal is er 7.000 hectare aan groene openbare ruimte meteen beschikbaar voor de Vlaamse overheid en de lokale besturen. In het regeerakkoord staat dat er over tien jaar 10.000 hectare extra bossen moet bijkomen in Vlaanderen.

‘Je kan niet rondlopen met een schop in de ene achterzak en een kettingzaag in de andere achterzak’

BRUNO TOBBACK

Oppositielid in Commissie Leefmilieu (SP.A)