Ethische dossiers voor CD&V steeds regeringszaak

Dertig jaar geleden beet CD&V rond abortus in het zand. Het trauma werkt tot vandaag door.

Joachim Coens wil dat het abortusvoorstel op de agenda van de formatie komt. Eigenlijk wil de CD&V-voorzitter dat het dossier een onderdeel van een regeerprogramma wordt. Dat zet het parlement in ethische thema’s buitenspel. Voor de christendemocraten blijft het een beproefde tactiek.

Dertig jaar geleden beet CD&V voor het eerst in het zand in een ethisch dossier. Na jarenlange discussies kwam er eensgezindheid, met een wisselmeerderheid, over een gedeeltelijke depenalisering van abortus. Het waren de nadagen van de CD&V-staat. De partij bleef in Vlaanderen veruit de grootste, ze waande zich ontastbaar.

Minikoningskwestie maakte vernedering CD&V na stemming eerste abortuswet in 1990 compleet

Na de stemming dacht premier Wilfried Martens (CD&V) eraan om zijn rooms-rode regering, aangevuld met de Volksunie, op te blazen. Hij durfde het niet aan uit vrees voor een verkiezingsnederlaag. Wat later weigerde koning Boudewijn om de wet te tekenen, de start van een minikoningskwestie. De vorst, die vanuit zijn overtuiging de troon op het spel zette, maakte de vernedering compleet.

Voortaan bevatte elk regeerakkoord het zinnetje dat er bij ethische dossiers geen wisselmeerderheden werden geduld. Binnen de samenleving doken steeds meer discussies op: euthanasie, samenlevingscontracten of het homohuwelijk. De christendemocraten, hoewel in de minderheid, wilden koste wat het kost de regie houden. Alles blokkeerde.

Na de eeuwwisseling nam de paars-groene regeringVerhofstadt weerwraak. Het homohuwelijk en euthanasie werden wettelijk geregeld. Ondertussen maakte CD&V een flinke evolutie door, waarbij een aantal christelijk geïnspireerde reflexen samen met de ontkerkelijking sneuvelden. Dat maakte de ethische discussies milder. Toch trok de regering-Michel twee jaar geleden het abortusdossier naar zich toe. Het resulteerde in een aanpassing die heel wat parlementsleden onvoldoende vonden. Het nieuwe voorstel rekent daarmee af, zeer tegen de zin van CD&V.