Afschaffing gunstregime bij duolegaat uitgesteld
ERFENISSEN Het fiscale gunstregime op het duolegaat zal niet, zoals gepland, verdwijnen vanaf 1 januari maar pas
‘in de loop van 2021’.
In het najaar van 2019 nam de Vlaamse regering de principiële beslissing om de fiscaalvriendelijke aanpak van het duolegaat af te schaffen. Daarbij gold 1 januari 2021 als streefdatum. Maar die timing wordt niet gehaald, geeft het kabinet van de Vlaamse minister van Financiën, Matthias Diependaele (N-VA), toe.
Werkgroepen van verscheidene Vlaamse kabinetten leggen de laatste hand aan de wetteksten. Officieel ligt er nog geen nieuwe deadline op tafel, maar in regeringskringen valt te horen dat de afschaffing ten vroegste ‘ergens in de eerste helft van 2021’ zal ingaan.
De vertraging is onrechtstreeks te wijten aan de coronacrisis. De lockdown in het voorjaar maakte het een tijdlang moeilijker om testamenten (preventief) te laten aanpassen in functie van de nakende wetswijziging. De betrokkenen krijgen door het uitstel wat extra tijd om dat alsnog te doen, luidt de redenering.
Techniek blijft bestaan
Wat betekent die afschaffing? Notaris Carol Bohyn benadrukt dat de erfenistechniek van het duolegaat blijft bestaan. ‘U kunt ook de komende jaren nog perfect een testament laten opmaken waarbij de erfenis wordt verdeeld tussen familie of vrienden enerzijds en een goed doel anderzijds. Maar het fiscale gunstregime dat daarop nu van toepassing is, valt weg.’
In de huidige regeling komt een duolegaat erop neer dat het goede doel alle erfbelastingen betaalt. Niet alleen het tarief van 8,5 procent op het eigen legaat, maar ook de (hogere) tarieven op het andere deel van het legaat, bestemd voor familie of vrienden. Op die manier houden de familieleden netto een pak meer over dan wanneer ze zelf de erfbelasting hadden moeten betalen.
De formule is vooral interessant bij een nalatenschap aan verre familie of aan vrienden. Die worden immers zwaar belast bij een erfenis, tot maximum 55 procent.
330 miljoen
Deze vorm van ‘belastingoptimalisatie’ is niet onomstreden. Zo kan het gebeuren dat er van het (bruto) bedrag dat voor het goede doel is bestemd, na het betalen van belastingen, netto nauwelijks iets overblijft.
Toch gaat het om een belangrijke inkomstenbron voor de erkende goede doelen. In 2019 werd op die manier in totaal bijna 330 miljoen euro nagelaten aan goede doelen, verdeeld over 901 nalatenschappen. Dat vernam parlementslid Katrien Schryvers (CD&V), na een vraag aan minister Diependaele.
De afschaffing van het fiscale gunstregime zal die inkomstenstroom voor goede doelen allicht doen opdrogen. Daarom werkt het kabinet-Diependaele aan lagere tarieven op schenkingen aan goede doelen.