‘We zien geen licht meer aan het einde van de tunnel’
De luchtvaart is een van de INTERVIEW ARNAUD FEIST zwaarst getroffen sectoren door de coronacrisis. Ook op Brussels Airport raakt het bloeden maar niet gestelpt. Volgens topman Arnaud Feist is de toestand dramatisch. ‘Duizenden jobs zullen verdwijnen.’
‘De situatie is rampzalig’, zucht Arnaud Feist. Aan het begin van de zomervakantie geloofde hij dat de luchtvaart zich zou herstellen. Maar dat gebeurt niet.
Integendeel, zegt hij. ‘Het gaat echt niet goed. De passagierstrafiek blijft op een heel laag niveau. Na de heropstart in juni zagen we even een stijging, maar in juli zaten we weer aan amper 20 procent van onze normale activiteit. Sinds september is die verder gedaald, naar 15 procent. Voor alle bedrijven op de luchthaven, en voor ons, is dat dramatisch.’
Hoelang valt dit vol te houden?
‘We weten niet hoelang we aan 15 à 20 procent van onze normale activiteit zullen draaien. Als uitbater zullen we dit jaar 200 miljoen euro verliezen. Zo’n verlies hebben we nog nooit in de boeken moeten schrijven, maar we hebben reserves. We zullen dit overleven. Maar vele anderen niet. Tot nu werden veel bedrijven geholpen door tijdelijke werkloosheid, maar dat systeem loopt eind dit jaar af. We moeten ons zelf niets wijsmaken: de situatie gaat dan niet beter zijn. Ook 2021 wordt heel moeilijk. Die tijdelijke werkloosheid moet zeker met een halfjaar worden verlengd, anders komen er faillissementen en herstructureringen. Het is een kwestie van leven of dood.’
Voor hoeveel jobs vreest u?
‘We spreken over duizenden jobs. Swissport, dat in juni failliet ging, kostte alleen al 1.500 banen. Brussels Airport staat direct in voor 24.000 banen. Daarvan zullen er duizenden verdwijnen.’
Had u gedacht dat het zo erg zou worden?
‘Na juni dacht iedereen dat het zou beteren. Wij, en de luchtvaartmaatschappijen, dachten stapsgewijs van 20 procent van onze activiteit naar 50 procent te kunnen gaan tegen december. Maar we hebben gezien dat het niet beter wordt. Niemand had verwacht dat het aantal besmettingen weer zo snel zou evolueren. Nu zien we geen licht meer aan het einde van de tunnel.’
Zal de luchtvaart wel ooit terug op precoronaniveau komen?
‘Bij elke crisis hoorde ik al zeggen dat het nooit meer als voorheen zou zijn. Toch is dat steeds wel gebeurd. Al is dit wel een ongeziene crisis met een grotere impact. Wat vakantiegangers betreft, verwacht ik niet veel blijvende impact. In de zomer van 2021 verwacht ik daar een stevig herstel. Luchtvaartmaatschappijen zeggen nu al dat reservaties voor die periode goed lopen. Voor zakenreizen kan je wél een impact voorspellen. Velen zeggen nu dat kor
te meetings ook per videocall kunnen, zonder het vliegtuig te nemen.’
En die zakenlui zijn net de ‘big spenders’ in uw sector.
‘Het zijn niet de grote volumes, maar inderdaad wel de “big spenders”. Dat zal dus een impact hebben. Al moet je het onderscheid maken tussen Europese zakenreizen en intercontinentale. De eerste zullen geïmpacteerd worden. Voor die laatste verwachten we geen te grote impact.’
Vreest u nog voor Brussels Airlines, de belangrijkste maatschappij voor u?
‘Ik ben niet bezorgd over Brussels Airlines. Zij hebben nu de middelen om door de crisis te raken. Maar het is zwaar voor alle maatschappijen. Een aantal zal de komende maanden en jaren failliet gaan. Je kan niet zoveel trafiek verliezen en denken dat iedereen kan overleven. Er zullen winnaars zijn, grote groepen als Lufthansa of Air France-KLM, en wat lagekostenspelers. Maar vooral kleinere maatschappijen, die geen onderdeel zijn van een grote groep, zullen slachtoffers worden.’
Er kwam ook kritiek over de overheidssteun
voor Brussels Airlines. ‘Die staatssteun was heel belangrijk, want een faillissement van Brussels Airlines was een ramp geweest. De steun gaf een belangrijke boodschap aan Lufthansa. En het is geen subsidie, maar een lening. Het is geen cadeau, maar iets dat moet worden terugbetaald. Het was de juiste beslissing, want de connectiviteit die Brussels Airlines aan ons land geeft, is cruciaal. Die zul je van een buitenlandse maatschappij nooit krijgen.’
Had een andere aanpak tot een minder ernstige toestand geleid?
‘Het probleem is een gebrek aan coördinatie op Europees niveau. Elk land maakt een eigen inschatting over hoe het landen en regio’s inkleurt. België was het enige land waar er een reisverbod naar rode zones was. Nu is het een negatief reisadvies geworden. Dat is beter.’
‘Voor ons is testing super belangrijk. Daarom hebben we op de luchthaven zelf een testcentrum geopend. Eigenlijk is het gedrag van mensen het belangrijkst: je kan meer risico lopen door je risicovol te gedragen in een groene zone, dan door voorzichtig te zijn in een rode. Als je je voorzichtig gedraagt, kan je naar het buitenland. Reizen op zich is geen bijkomend risico.’
Vrachtluchtvaart doet het wel goed. Genoeg om te compenseren?
‘Qua inkomsten niet. We verdienen veel minder aan een ton cargo dan aan een passagier. Maar qua werkgelegenheid is het belangrijk. Op Brucargo zijn meer dan 100 bedrijven actief. De komende weken gaan die nog 100 mensen aanwerven. We hebben pas een nieuwe loods van zeven voetbalvelden groot gebouwd, die dit jaar operationeel wordt. De helft is al door klanten ingenomen. Er zijn nu al gesprekken om nog een paar nieuwe gebouwen te zeten.’
Heeft de coronacrisis cargo aangewakkerd?
‘Sinds de crisis zijn mensen meer online gaan kopen. Zeker tijdens de lockdown was dat evident. Ze kochten ook meer farmaproducten online. Dat is recht in onze corebusiness, want wij zijn net gespecialiseerd in farma. Doordat wij veel cargo in kleinere pakketten vervoeren op passagiersvliegtuigen, hebben wij een breed netwerk, van 110 bestemmingen. Dat netwerk zal ook voor de verspreiding van de vaccins tegen het nieuwe coronavirus belangrijk zijn.’
Zijn jullie je daarop aan het voorbereiden?
‘Ja, want het is een enorme logistieke puzzel die we moeten leggen. Zo’n vaccin moet vervoerd worden bij een constante temperatuur. Het is een van onze troeven dat wij dat kunnen. Maar nu moeten we maken dat er genoeg capaciteit is om vaccins te stockeren, naar de vliegtuigen te vervoeren, en ze op hun bestemming te doen raken. We moeten klaar staan voor grote volumes en daarom mogen we nu geen tijd verliezen. Eenmaal het vaccin er is, wordt het een race. Wij willen met onze partners op Brucargo klaarstaan, zodat we op D-day maar op de knop moeten drukken.’
‘We verdienen veel minder aan een ton cargo dan aan een passagier’