Liggen huisartsen niet al genoeg in de vuurlinie?

COVID19 Patrik Vankrunkelsven vraagt begrip voor de huisarts uit Kruisem, die mogelijk patiënten besmet heeft met het coronavirus.

Met veel zin voor drama werd dit weekend bericht over een huisarts in Kruisem die covid-19 opliep en zeer waarschijnlijk patiënten besmette (DS 19 oktober). Mogelijk ‘meer dan 100’ staat in de nieuwsbulletins.

Het is logisch dat gezondheidswerkers vaak covid-19 oplopen. Huisartsen staan nu eenmaal in de vuurlinie en nemen zo een groot risico voor hun gezondheid (en die van hun familieleden). Wereldwijd waren er in september al meer dan 7.000 gezondheidswerkers gestorven aan covid-19, en de teller loopt op.

Ook in ons land stierven huisartsen, verpleegkundigen en andere zorgverstrekkers. Meestal liepen zij de ziekte op terwijl ze patiënten verzorgden. Het is ook logisch dat zij daarom per definitie een besmettingsbron kunnen zijn voor hun patiënten. Zelfs als ze maximale preventieve acties hebben genomen. Dat werd vooral in woonzorgcentra vastgesteld, omdat het daar gemakkelijk kon worden gedocumenteerd.

Veel situaties halen de pers niet, zoals het geval van een besmette patiënt in een psychiatrisch ziekenhuis, waar álle verzorgenden die op de kamer kwamen ondanks maximale voorzorgsmaatregelen werden besmet en een bron waren voor andere besmettingen. Het is daarom belangrijk eerst te beseffen dat veel zorgverstrekkers werken in situaties die in wisselende mate beheersbaar zijn. Wat wel zeker is, is dat ze zelf een risico nemen, en dat vinden velen te vanzelfsprekend. Dat feit alleen al zou tot enige clementie moeten leiden voor de betrokken huisarts en tot minder agressieve beschuldigingen.

Huilbaby

Moeten wij, zorgverleners, dan niet maximaal onszelf en anderen beschermen? Natuurlijk. Maar dat is niet in alle omstandigheden even gemakkelijk. In de huisartspraktijk komen mensen met diverse ziekten langs, van iemand met een burn-out die een goed gesprek nodig heeft over een huilbaby tot een kortademige patiënt die mogelijk lijdt aan covid-19. Tussendoor moeten de artsen notities maken in het dossier, voorschriften aanmaken, de stethoscoop aan- of afdoen, de patiënt naar buiten begeleiden en mensen geruststellen aan de telefoon. Dit is een andere werkomgeving dan een covid-19-afdeling in een ziekenhuis. Die veelheid aan handelingen maakt het onmogelijk om een waterdicht schot te plaatsen tussen patiënt en arts.

We worstelen ook met een beperkt wetenschappelijk inzicht in virus

De huisarts heeft inderdaad een fout gemaakt, maar er zijn verzachtende omstandigheden, zoals stress