Alsof Baudet de kijker wilde hypnotiseren
Wat een normaal persbericht, dinsdag, van het partijbestuur van Forum voor Democratie. Er werden dingen betreurd, van andere dingen werd afstand genomen, en dat alles in goed overleg. Het leek net een gemiddelde politieke partij.
Het filmpje waarin Thierry Baudet de avond ervoor zijn vertrek als lijsttrekker had bekendgemaakt, was minder middle of the road. Het feit dat hij meermaals sprak over trial by media (langzaam en ernstig uitgesproken, alsof hij de kijker wilde hypnotiseren) vond ik niet eens het meest opmerkelijke.
Wat me trof aan de toespraak was de taal, waarmee Baudet zelfs de meest welwillende luisteraar een donker bos in stuurde. ‘Als er een cultuur ontstaat van trial by media, en/of als er daadwerkelijk dingen zouden zijn voorgevallen die niet door de beugel kunnen, in beide gevallen wil ik politieke verantwoordelijkheid nemen.’
En/of. Een gewaagde constructie voor een politicus. Zelfs de instructies tijdens coronapersconferenties (‘niet meer met drie of meer mensen minder dan anderhalve meter uit elkaar’) waren beter te volgen. En dan het gebruik van het woord ‘als’, dat hier de eerste keer ‘wanneer’ betekent, en de tweede keer ‘indien’. Die trial by media is er immers al, volgens Baudet, terwijl het andere nog bewezen moet worden.
‘Mocht het zo zijn dat er echt dingen zijn gebeurd die niet door de beugel kunnen, ook in dat geval neem ik de ultieme verantwoordelijkheid’, zegt Baudet even later. ‘Het kan niet in een liberaal-conservatieve partij, dat hoort niet bij onze partij, het hoort niet bij Nederland, en dan bij dezen heb ik daar ook de ultieme politieke consequentie aan verbonden.’ Het ene moment ligt het verantwoordelijkheid nemen in de toekomst, het volgende moment is het ‘bij dezen’ gebeurd.
Ik vond het niks voor Baudet. Zes jaar geleden, voordat hij politicus werd, interviewde ik hem voor NRC; dat was een interessant gesprek waarin Baudet liet zien te houden van logisch redeneren. Argumenteren hoort bij het vak van rechtsfilosoof, zei hij toen.
Maar het hoort niet bij het vak van politicus, althans niet altijd. Een politicus moet soms een rookgordijn optrekken. Dat is een kunst op zich, want een geslaagd rookgordijn is niet als zodanig herkenbaar: mensen moeten na afloop het gevoel hebben tóch informatie te hebben ontvangen.
Wat dat betreft, is Baudets poging-totrookgordijn mislukt, want er was geen touw aan vast te knopen. Dat gold ook voor zijn reactie op de pers dinsdagmiddag, toen hij zei: ‘We gaan gewoon door naar de toekomst.’ We?
Deze man is niet in zijn element, dacht ik bij het bekijken van de filmpjes. In de Kamer is hij geen echte politicus geweest, en in deze crisis is hij dat ook niet.