Zelfsabotage

‘Ik ben al meer dan twee jaar geen regeringslid meer, ontslag nemen is dus onmogelijk’, schreef Theo Francken deze week op Twitter. Hem trof bovendien geen enkele schuld, tweette hij bij het nieuws dat zijn vertrouweling Melikan Kucam tot acht jaar cel veroordeeld is wegens mensensmokkel en omkoping. Bovendien sprak de kiezer al, met 122.000 voorkeurstemmen. Case closed.

Dan is het prikkelend om naar Nederland te kijken. Daar nam Lodewijk Asscher, lijsttrekker van de oppositiepartij PvdA bij de nakende verkiezingen, donderdag ontslag als Kamerlid. Voor beleid dat hij voerde toen hij vicepremier en minister van Sociale Zaken was (2012-2017) in het vorige kabinet, Rutte II. Asscher had eerder al gezegd dat hij zich schaamde voor hoe door zijn bewind duizenden burgers ten onrechte als fraudeurs achtervolgd werden door belastingambtenaren. Een vernietigend onderzoeksrapport legde dat onlangs bloot. Asschers ontslag leidde vrijdag onvermijdelijk tot de val van Rutte III.

Hoever reikt politieke verantwoordelijkheid? Asscher moest volgende week bij een motie van wantrouwen als oppositieleider tegen Rutte III stemmen wegens die toeslagenaffaire. Eigenlijk stemde hij daarmee tegen zichzelf. Dat zou te ongeloofwaardig zijn. Kamerlid Theo Francken staat voor een gelijkaardige hoge muur als hij nog oppositie wil voeren over asiel en migratie. De Standaard kon de telefoontaps en de verhoren inkijken die de politie afnam bij haar onderzoek naar Kucam. Medeplichtig aan Kucam is Francken inderdaad niet. Maar de details zijn ontluisterend. Als beleidspoliticus zakt Francken op alle mogelijke manieren door het ijs. Van twee geloofwaardige bronnen hoorde hij dat Kucam geld eiste. Hij deed er niets mee. Niemand controleerde welke vluchtelingen Kucam aanbracht, ook al bleken sommigen niet in België te blijven. Francken gaf dat tijdens een verhoor toe. In de Kamer daarentegen roemde Francken de consequente controles. Het verschil? Tijdens het verhoor getuigde hij onder ede. Dat hij in de Kamer de waarheid niet sprak, deerde niet.

Talrijk zijn de redenen waarom de politiek geloofwaardigheid verspeelt. Kijk naar de zonnepanelensaga van de Vlaamse regering, een geval van haast moedwillige zelfsabotage. Het is zelfs geen optie dat minister Lydia Peeters ontslag neemt. Zo collectief was de blinde mars die de belastingbetaler nu een half miljard dreigt te kosten. Maar soms gaat die ongeloofwaardigheid plakken en wordt ze pijnlijk persoonlijk. Bij Theo Francken gebeurt dat traag en in uitgesteld relais. Op Twitter beloofde hij om over zijn politieke verantwoordelijkheid nog een langer blogbericht te schrijven, ‘als ik even tijd vind’. Tot vrijdagavond bleek dat niet het geval. Nu zijn het vijgen na Pasen.

Als beleidspoliticus zakt Francken op alle mogelijke manieren door het ijs