Rattengif en drollen

‘Een grap.’ ‘Een luchtspiegeling.’ ‘Iets voor gokkers.’ Superbelegger Warren Buffett heeft keer op keer duidelijk gemaakt dat hij de bitcoin niet serieus neemt. Zijn secondant Charlie Munger doet niet voor hem onder. Hij vergeleek de handel in bitcoins met een ‘ruilbeurs voor drollen’.

Maar er zijn ook behoorlijk wat mensen in de financiële wereld die de opkomst van digitale munten wel serieus nemen. Heel wat centrale bankiers bijvoorbeeld. Die maken zich zorgen over de mogelijkheid dat er allerlei soorten ‘geld’ ontstaan waar ze helemaal geen grip op hebben. Ik schrijf ‘geld’ in plaats van geld, omdat de bitcoin in veel opzichten niet aan de voorwaarden voldoet om geld genoemd te worden. Maar wat het dan wel is, weet eigenlijk niemand.

In elk geval wordt er in centrale-bankkringen duchtig nagedacht over het fenomeen. In die mate zelfs dat de ECB overweegt om zelf actief te worden op het terrein van digitaal geld. In oktober publiceerde de bank een rapport over de kwestie. Het publiek werd gevraagd om er zijn visie op te geven. De oproep viel niet in dovemansoren. Niet minder dan 8.221 burgers, bedrijven en instellingen gaven hun mening, zo bleek toen de consultatie deze week werd afgerond. De vraagtekens rond het initiatief zijn groot. Privacy en veiligheid scoorden het hoogst bij de aspecten waarover respondenten vragen stelden.

Elektronisch geld is er natuurlijk al, we betalen er dagelijks mee als we onze bankkaart tevoorschijn halen of een betaal-app openen. Maar de tegenpartij van dat geld is de commerciële bank waarvan we klant zijn. Als de bank omvalt, is het geld weg. Vraag maar aan de klanten van Kaupthing. In die zin verschilt het van een biljet of een munt. Die is rechtstreeks uitgegeven door een centrale bank, die niet kan omvallen. Het idee is dat centrale banken in de toekomst niet alleen biljetten en munten uitgeven, maar ook digitaal geld. De werknaam voor dat nieuwe geld is Central Bank Digital Currency (CBDC) – qua marketing moeten de centrale bankiers het duidelijk nog afleggen tegen het Facebook-team dat eerst met de catchy ‘libra’ op de proppen kwam, om daarna over te schakelen op het wat mysterieuzere ‘diem’. Het IMF noemt CBDC ‘de volgende mijlpaal in de evolutie van geld’.

CBDC zal verschillen van gewoon elektronisch geld, maar ook van de bitcoin. Bezitters van die cryptomunt hebben immers helemaal geen tegenpartij die ergens voor garant staat. Computerprogrammeur Stefan Thomas, die het paswoord kwijt is dat hem toegang kan verschaffen tot bitcoins ter waarde van 200 miljoen euro, kan erover meespreken. Het zou Warren Buffett niet overkomen zijn. Vooruit, nog een van zijn bon mots over de bitcoin: ‘Ik zie het als rattengif in het kwadraat.’

Het IMF noemt CBDC ‘de volgende mijlpaal in de evolutie van geld’

In 'De Balans' wordt de economische actualiteit op een eigenzinnige wijze onder de loep genomen.