Zo sms’t premier Rutte: ‘te gek!!’
Voor het eerst zijn sms’jes van de Nederlandse premier Mark Rutte (VVD) openbaar gemaakt. Ze zijn kort, opgewekt en de afzender wil niks missen.
Wie de sms’jes van Mark Rutte leest, ontdekt wat zijn medewerkers en vrienden al heel lang over hem weten: dat hij graag de controle houdt en liever helemaal niets overlaat aan het toeval. De Nederlandse overheid heeft sms’jes van aftredend premier Rutte openbaar gemaakt na een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). De sms’jes werden opgevraagd door de Volkskrant. Van Rutte is bekend dat hij veel via sms communiceert.
‘Maak ajb strakke q en a’, komt een paar keer terug in de vrijgegeven stukken. Rutte wil weten wat de vragen kunnen zijn over een ontwikkeling en wat er dan het best geantwoord kan worden. Hij wil duidelijk ook niets missen, ook geen nieuwsberichten van regionale media.
Als een uitroep
Wat ook opvalt: de berichten van Rutte zijn bijna altijd kort en lezen vaak als een uitroep, door zijn uitbundige gebruik van uitroeptekens. ‘Zeker!!’ of ‘Eens!!’ Je ziet in de korte teksten ook de bijna altijd opgewekte premier die veel geweldig lijkt te vinden: ‘Te gek!’ en ‘super!!’ of ‘top!!’
Het sms-verkeer van de premier dat is vrijgegeven, betreft onder meer de berichtjes die Rutte begin maart vorig jaar, vlak voor het uitbreken van de coronapandemie in Nederland, naar ambtenaren en bewindspersonen van de ministeries van Volksgezondheid, Buitenlandse Zaken en Justitie en Veiligheid stuurde. Zo stuurde hij onder anderen minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) de contactgegevens van iemand die ‘grote voorraden’ mondkapjes kon leveren.
Grapperhaus en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) kregen ook het artikel The hammer and the dance van Tomas Pueyo doorgestuurd, waarin werd gepleit voor het volledig neerslaan van de pandemie met een harde lockdown.
Wanneer ambtenaren en bewindspersonen appjes of sms’jes moeten overhandigen voor een aanvraag via de WOB, wordt hun telefoon met speciale apparatuur uitgelezen. Sms- en appberichten worden, in tegenstelling tot e-mails, niet automatisch op servers van de ministeries bewaard en kunnen daarom makkelijker verwijderd of aangepast worden. Na het uitlezen van de telefoons staan de berichten wel op servers. Het verwijderen van werkcorrespondentie van ambtenaren en bewindspersonen is niet toegestaan.
Rutte-doctrine
Rutte kwam de afgelopen tijd onder vuur te liggen voor het cultiveren van een gesloten bestuurscultuur en het tegenwerken van transparantie over regeringsbeleid. De term ‘Ruttedoctrine’ ontstond in de nasleep van de Toeslagenaffaire en slaat op het beleid om zo min mogelijk informatie over besluitvorming van kabinetten met de buitenwereld, ook de Tweede Kamer, te delen.
De toon en inhoud van de sms’jes van Rutte staan in schril contrast met berichten van de Britse premier Boris Johnson die in het Verenigd Koninkrijk gelekt zijn door Dominic Cummings, de voormalige adviseur van de premier. Daarin was bijvoorbeeld te lezen dat Johnson een plan van zijn minister van Volksgezondheid Matt Hancock ‘totally fucking hopeless’ noemde.
‘Maak ajb strakke q en a’ komt een paar keer terug in de vrijgegeven stukken