Grote Rom I

n de avondsportshow op de Nederlandse tv mag een praatgast iedere dag een favoriet fragment in de top drie van het EK stoppen – en een ander eruit halen. Donderdagavond was het de beurt aan een shorttrackster. Hoewel Oranje net had gewonnen, koos ze voor het beeld van de geëmotioneerde Romelu Lukaku in minuut tien van Denemarken-België, toen beide teams en de scheidsrechter een minuut applaudisseerden voor Christian Eriksen. Ze vond het mooi dat zo’n gebaar mogelijk was in het midden van een wedstrijd op het scherp van de snede.

Wat ze er uitgooide? Lukaku’s steunbetuiging aan Eriksen na zijn goal tegen Rusland. ‘Het wordt anders wat te veel hetzelfde, toch?’, zei ze haast verontschuldigend.

Vincent Kompany heeft in Nederland altijd negatieve gevoelens opgeroepen omdat hij toen de Rode Duivels voor het eerst bovenaan de wereldranglijst kwamen, glunderend zei ‘en dat op de dag dat Oranje uitgeschakeld werd’. Die uitschuiver hebben ze hem nooit vergeven. Maar van Lukaku houden ze, dat proef je.

Even zappen naar Duitsland, waar oud-verdediger Per Mertesacker en andere gasten terugblikten op de dag. Zij pikten er als moment de omhelzing uit, waarmee de Deense bondscoach Kasper Hjulmand Lukaku na de wedstrijd bedankte voor zijn steun.

Er is de jongste dagen in het buitenland veel gepraat en geschreven over de

Rode Duivels. Verbijstering over de wankele staat van onze verdediging naast een beate bewondering voor de klasse van Kevin De Bruyne – en ook wel Lukaku. Maar ook opgestoken duimen voor hun sportieve houding.

Met sympathie koop je niet veel, zullen cynici zeggen, maar voor het tweede toernooi op een rij gooien de Belgen hoge ogen in buitenlandse media. Op het WK was het voor hun houding in de laatste groepswedstrijd tegen Engeland, die ze wonnen – met dat fraaie doelpunt van Adnaj Januzaj – ook al bracht het hen in de moeilijkste toernooihelft.

En nu was het dus voor de klasse van spelers en fans in Kopenhagen. Het cadeau met beterschapswensen dat Jan Vertonghen aan collega-kapitein Simon Kjaer gaf, de geste in minuut 10, De Bruyne die ploegmaats en fans tot ingetogenheid dirigeerde na zijn doelpunt, de warme verbroedering tussen de spelers na het laatste fluitsignaal: het is niet ongemerkt gepasseerd. Sommige analisten zagen er zelfs een deel van de verklaring in voor de wanprestatie van de Belgen in de eerste helft. Té soft geworden.

De hele ploeg reageerde zo fijnzinnig, maar toch is het het beeld van Lukaku dat eruit springt. Toby Alderweireld en Jan Vertonghen zijn ook vrienden van Eriksen, maar zijn opgevoed met de Vlaamse nuchterheid die gebiedt je emoties niet te etaleren. Lukaku is even Belgisch als de anderen, dus geen idee of het nog een Afrikaans kantje is of gewoon een wat emotionelere aard, maar hij is een open boek. Hij geneert zich daar ook niet voor.

Je ziet dat ook aan hoe resoluut hij telkens het initiatief neemt voor het knielen tegen racisme. Hij laat zich dan allerminst van de wijs brengen door een Russisch fluitconcert. De fluiters kunnen de pot op, ze hebben ongelijk.

Grote spitsen zijn vaak aandachtzoekers. Komt dat doordat ze al zo vaak in de schijnwerpers staan? Is het een verslaving? Zou Zlatan Ibrahimovic zo’n narcist zijn omdat hij geen vijf dagen kan wachten om op het veld weer te scoren? Zlatan, Cristiano Ronaldo, Mario Balotelli, Eric Cantona, Diego Maradona: de lijst van aanvallers die gedreven leken door de ambitie om ook naast het veld fenomenen te worden is lang. Alle middelen lijken daarvoor vaak goed – nietwaar Luis Suarez, Karim Benzema, Marko Arnautovic?

Ik zeg niet dat hij het erom doet, zijn intenties lijken me oprecht en authentiek, maar ook Lukaku wordt meer en meer zo’n larger than life voetbalster die ook bekend is bij mensen die het voetbal niet volgen. Big Rom loopt voorop in de strijd tegen racisme, schenkt 5.000 interlandtickets aan Kom op tegen Kanker, en in volle pandemie 100.000 euro aan een ziekenhuis in Milaan.

Behalve Marcus Rashford in Engeland (een fenomeen, die jongen, zodra hij begint uit te blinken op dit EK hebben we het hier over hém) is er geen andere topvoetballer die zo vaak met zulke mooie initiatieven in het nieuws komt. Zeurkousen kunnen het pr-stunts noemen van een ster die toch belachelijk veel verdient, maar hij doet het toch maar. En als die emoties over zijn makker Eriksen louter voor de bühne zijn, dan is Lukaku een topacteur.

Kenners in vele landen gokken dat Lukaku op dit EK de Gouden Schoen van topschutter wint. Je proeft dat het hem gegund zou worden, omdat hij zelf ook iemand is die anderen iets gunt. Veel fijner om daarmee wereldberoemd te worden, dan met zelfingenomen uitspraken, verkrachtingen, het bijten of racistisch uitschelden van tegenstanders of chanteren van ploegmaats. Al mag Lukaku van ons nog wel enkele jaren in de allereerste plaats bekend blijven als doelpuntenmachine, met daarnaast een goed hart.

Je kunt als wereldspits extrasportief in beeld komen met verkrachtingen en haantjesgedrag, maar je kunt het dus ook met een groot hart