Ter Beke, marktleider op lemen voeten

Wat is er aan de hand met vleeswarengroep Ter Beke? Begin januari maakte het bedrijf bekend dat het in juni afscheid zou nemen van zijn ceo – wat voor velen onverwacht kwam – en nu, zes maanden later, maken ze bekend dat ze nog altijd niemand gevonden hebben. De voorzitter van de raad van bestuur, Dirk Goeminne, zegt dat hij voorlopig uitvoerend voorzitter wordt. De aandeelhouders kunnen daar moeilijk gelukkig mee zijn. Goeminne is, behalve voorzitter van Ter Beke, ook voorzitter van JBC en Wereldhave – toch ook bedrijven die aandacht vragen. Hij is ook nog bestuurder bij de lingeriegroep Van de Velde, de Nederlandse Stern Groep en Wielco.

Nu is er niemand die zal beweren dat Goeminne niet verstandig is, maar bestuursmandaten vragen toch al snel tien tot twaalf dagen tijd per jaar per mandaat. Afgaand op de resultaten van Ter Beke heeft het bedrijf meer nodig dan een uitvoerend voorzitter die maar deels beschikbaar is. Bovendien is er best wat af te dingen op het trackrecord van Goeminne bij het vleeswarenbedrijf. Ter Beke is marktleider in de Benelux inzake klassieke vleeswaren (charcuterie) en verkoopt ook bereide maaltijden, vooral lasagne.

Oude sterktes kwamen onder druk, nieuwe bedrijven brachten problemen met zich mee

De vleeswarenmarkt is een rijpe markt die jaarlijks krimpt. Goeminne probeerde daar destijds, gesteund door toenmalig voorzitter Louis Verbeke, op te reageren door het bedrijf onmisbaar te maken voor de lokale retailers. Daarvoor kocht het concurrenten op. Maar in zijn drang naar schaalvergroting, kocht Goeminne in 2017 ook enkele fabrieken met een bedenkelijke reputatie in de sector, zoals Offerman. In een verder verleden had Ter Beke terecht geweigerd om deze vleesfabrieken over te nemen. Goeminne dreef zijn zin door, werd vervolgens voorzitter en liet ceo Francis Kint de moeilijke taak om de bedrijven te integreren en de zwakke service op niveau te brengen. Kint moest ook nog een listeriacrisis bij het overgenomen bedrijf aanpakken én de gevolgen van de Afrikaanse varkenspest.

Met de jacht op volume boetten oude sterktes van Ter Beke, zoals ondernemerschap en innovatie, in. Het bedrijf, in essentie een middelgrote onderneming, kreeg ook een zwaardere bedrijfsstructuur, waarbij veel energie naar processen, rapportering en procedures gaat.

Het bijeen gekochte marktleiderschap levert ondertussen weinig op. Het segment vleeswaren, afgelopen jaar goed voor een omzet van 447 miljoen, legde een negatief brutoresultaat van 7 miljoen voor. Een jaar eerder, het jaar van de listeriacrisis, was dat een verlies van 12 miljoen. De bereide maaltijden doen het beter. Het leidde al tot speculatie dat Ter Beke misschien beter zijn vleeswaren kan afstoten. Kint moest echter ervaren dat er intern weinig ruimte is om met open vizier te kijken naar de strategische opties die in het verleden genomen werden.

Alsof dat niet genoeg is, rommelt het ook tussen de aandeelhouders. In het verleden tastte ING de markt af met een pakket van 25 procent van Ter Beke onder de arm. Ook dat werd niets. Ter Beke en zijn uitvoerend voorzitter lijken al geruime tijd toe aan een gewetensonderzoek.

In ‘De Grote Markt’ duikt de economieredactie dagelijks in een opmerkelijke beweging in de economische wereld.