Hoe ook gezinnen voedselverlies kunnen voorkomen
In vijf weken tijd slaagden 500 gezinnen in Brugge erin hun voedselverspilling met meer dan de helft terug te dringen. Met dank aan het project
Van tevoren plannen welke maaltijden je zal bereiden, beter nadenken welke voedingsmiddelen je waar plaatst in de koelkast en hoe lang ze werkelijk houdbaar zijn, creatief aan de slag gaan met restjes … Het zijn enkele van de negen uitdagingen die 500 Bruggelingen aangingen om vijf weken lang iets te ondernemen tegen voedselverspilling. Met resultaat. Gemiddeld konden de deelnemers van het project Food winners 67 procent van het voedsel dat anders zou zijn weggegooid, uitsparen.
Dat is geen overbodige luxe. Uit cijfers van het Vlaamse departement Omgeving uit 2019 blijkt dat ‘huishoudens’ – de consument met andere woorden – verantwoordelijk zijn voor 23 procent van alle voedselverlies. Europese cijfers spreken zelfs van 53 procent.
‘Daarom focussen we vooral op preventie bij de consument’, zegt Loick Bekaert. Hij is project manager bij Foodwin, de organisatie die door de stad Brugge is aangesteld om het project Food Winners uit te voeren. ‘Vorig jaar startten we met vijftig deelnemers: ambassadeurs die stadsgenoten proberen warm te maken om te letten op hun voedselverspilling. Volgend jaar hopen we dat uit te breiden tot vijfduizend deelnemers.’
Céline Savaete (24) was een van die vijftig ambassadeurs. Ze woont samen met haar ouders en zus in
Céline Savaete de Brugse deelgemeente Sint-Michiels. ‘In de periode van september 2020 tot februari dit jaar slaagde ons gezin erin het voedselverlies te verminderen tot 89 procent. We leerden dat we op jaarbasis zo’n 300 euro als gezin konden uitsparen. Dat is niet weinig.’
‘Koelkastuitdaging’
Het was vooral Savaete die haar gezinsleden probeerde aan te sporen spaarzaam te zijn. ‘Dat lukte niet altijd even goed’, zegt ze. ‘Soms moest ik hen overtuigen om een restje bij te houden en enkele dagen later bijvoorbeeld te gebruiken om er soep mee te maken.’
De ‘koelkastuitdaging’ bleek ook geen evidente zaak. ‘In het begin probeerde we te letten op welke producten we waar in de koelkast bewaarden, om ze zo lang mogelijk vers te houden. Maar je zet al snel iets achteloos in de frigo. Daar moest ik mijn huisgenoten wel eens op wijzen. Toch lukte het ons om van de uitdagingen snel een nieuwe gewoonte te maken. Na februari hebben we ons voedselverbruik niet meer gemeten, niet alles lukt altijd even goed. Toch zijn de meeste voedseltips nu ingeburgerd ten huize Savaete.’
‘We leerden dat we op jaarbasis zo’n 300 euro als gezin konden uitsparen. Dat is niet weinig’
Ambassadeur Food Winners
Geef restjes een tweede kans
Langdurig effect
Wat is de verklaring voor die succesvolle vermindering van voedselverspilling? Loick Bekaert kijkt daarvoor voorzichtig naar de corona-epidemie. ‘Door de lockdown waren mensen meer thuis en hadden ze waarschijnlijk meer tijd om langer stil te staan bij hun boodschappenlijstje.’
Toch denkt hij dat het project een langdurig effect zal hebben. ‘Dat zagen we het eerste jaar bij onze vijftig deelnemers. Een rondvraag bij hen leerde dat ze nog altijd minder voedsel verspillen. Het is een kwestie van een goede gewoontes aan te leren.’
In 2022 hoopt Food winners vijfduizend Bruggelingen warm te maken om de afvalberg te verkleinen. ‘Dan gaan we sensibiliseren in bedrijven en op scholen’, zegt Bekaert. In september lanceert Brussel een soortgelijk project en de organisatie Foodwin voert volop gesprekken over een uitrol in andere Vlaamse steden. www.foodwinnersbrugge.be www.foodwastemission.be.
▶
▶
▶
▶
▶
▶
▶
Plannen is het sleutelwoord. Denk van tevoren goed na welke maaltijden je deze week wilt bereiden.
Hou je tijdens het winkelen zo goed mogelijk aan het boodschappenlijstje. De houdbaarheidsdatum kan misleidend zijn. Let op het verschil tussen ‘uiterst houdbaar tot’ en ‘ten minste houdbaar tot’.
Zo blijven je voedingsmiddelen langer vers. Denk goed na over de grootte van de porties die je bereidt. Zeker als je geen vriezer in huis hebt.
Geef restjes een tweede kans. Wees creatief en verwerk ze in een ander gerecht of combineer ze met andere restjes. Ook delen van groenten die er op het eerste gezicht niet zo smakelijk meer uitzien, kunnen verrassen. Denk aan wortelloof, aardappelschillen, brocollistammen of preigroen. (at)