Paul Goossens: ‘Het fortuin van Elon Musk of Bill Gates is obsceen’

Alles wat hij heeft bekampt, is springlevend: ongelijkheid en fascisme. De strijd was dan ook oneerlijk. ‘We hebben inzake ongelijkheid een verleden als mensheid’, zegt Na drie millennia zijn de slavendrijvers verveld tot de ‘één procent’.

Met een licht pak en smetteloos witte schoenen verschijnt hij op de afspraak. Het onderstreept zijn opperbeste humeur. Wie hem kent, weet: Paul Goossens (78) heeft humor, onverminderd het gewicht dat hij de afgelopen decennia torste – niet altijd met volle goesting – als ziener op links.

‘Ik, een ziener?’ lacht hij zijn met rauwe rokershoest van vijftig jaar her. ‘Benieuwd waar dit gesprek ons heen zal leiden.’ Een millennium of drie terug in de tijd, zo blijkt. ‘De slavernij is terug, de cirkel is rond.’

Franse president François Mitterrand (1981-1984) raakte menig socialist in Europa gecharmeerd door de derde weg.’

Kon dat nieuwe elan u op geen enkel moment charmeren?

‘(Spottend lachje) Niet echt. Als journalist heeft het mij wel gefascineerd, hoe vrolijk de Blairs en Schröders die derde weg insloegen.’

is nooit iets gekomen. We kregen extreemrechts. Niet alleen in Vlaanderen, maar in heel Europa dat door die centrifugale krachten helemaal uit elkaar dreigt te spatten.’

Slavernij

U blijft in deze krant week na week hameren op de nagel van de ongelijkheid. ‘U vroeg net of ik er niet moedeloos van word? Wel, het werk is nooit af. We zetten een stap vooruit en weer een achteruit.’

Of meer dan één achteruit? De concentratie van macht en geld bij de rijkste laag van de bevolking, de zogenoemde ‘één procent’, is groter dan ooit.

‘Dat is reden tot extreme bezorgdheid. In 2019 hadden de drie rijkste Amerikanen – Jeff Bezos, Bill Gates en Warren Buffett – samen evenveel vermogen als de onderste helft van de Amerikaanse bevolking, 117 miljoen Amerikanen. En toen moest corona nog komen, wat die vermogens verder heeft doen aangroeien. In de periode 1950-1980 had de één procent ongeveer 12 procent van het globale inkomen, de onderste helft zo’n 20 procent. Vandaag zijn die cijfers gewoon omgekeerd. Hier past maar een woord: obsceen.’

‘Het is akelig dat rechts en radicaal rechts samen zo groot zijn. Dat hadden we in 1968 niet verwacht’

‘(Dubt) Wat is het grootste probleem? Klimaat of ongelijkheid? Daar ben ik niet uit. Het is de evidentie zelf dat we tegen de klimaatverandering moeten strijden, want het lot van de hele mensheid staat op het spel. Ik heb één voorbehoud, je mag de huidige sociale breuklijnen niet maskeren. Je kunt er een technologisch verhaal van maken, over de groene jobs van de toekomst, het ondernemerschap, de ambitie om daar wereldleider in te worden.’

U vreest dat mensen zeggen: Elon Musk mag dan gestoord rijk zijn, hij produceert wel elektrische auto’s?

‘Precies, het is een verhaal waarin je de één procent mee krijgt.’