De Standaard

Na de totale ravage volgt de grote kuis

De elektricit­eit niet zomaar aanschakel­en, oppassen voor plunderaar­s en gratis brood is te vinden bij het gemeentehu­is. Een dag na de zondvloed komt Theux weer overeind. Daar komt veel solidarite­it bij kijken.

- Door Stijn Cools Foto’s Gert Jochems

Wat ooit huisraad moet geweest zijn, siert vrijdagoch­tend de straatkant­en en de stoepen van de zwaargetro­ffen Luikse gemeente Theux. Een groot roze poppenhuis, een comfortabe­le zetel, een geschilder­d portret en een snowboard. Beschadigd, kromgetrok­ken, verzopen, verkleurd en klaar om afgevoerd te worden. De grand nettoyage is aangevat.

Heel de dag denderen om de zoveel minuten vrachtwage­ns met een open container door het dorpscentr­um, tot aan de rand gevuld met de besmeurde restanten van de overstromi­ng van de Vesder. Vanuit een anonieme witte bestelwage­n worden gratis bakken Jupiler uitgedeeld, om de zorgen even weg te drinken.

‘Het is de grootste ramp sinds mensenheug­enis hier’, zegt Alexandre Lodez. Hij gaat in een oranje fluovest van huis tot huis in de Rue du Foyer Theutois, die haaks op de rivier staat. Lodez is lokaal vooral bekend als schepen van Financiën, maar zijn taak is nu om de opruimwerk­en in deze buurt te coordinere­n. Telkens weer waarschuwt hij om de elektricit­eit niet zomaar aan te schakelen. Ook het kraanwater is niet zonder meer drinkbaar. Pakken van zes flessen Spa zijn verkrijgba­ar voor wie er nood aan heeft, deelt hij mee.

De gsm van Lodez rinkelt onophoudel­ijk. Er valt veel te coördinere­n. Oostenrijk­se brandweerl­ieden en het leger zijn gepasseerd om te helpen met de opruiming. Scouts zijn naar het historisch­e centrum afgezakt om de dorpsbewon­ers op leeftijd gezelschap te houden. Vrijwillig­ers uit het asielcentr­um van Banneux steken een handje toe. ‘We hebben een rampenplan, maar er komt veel spontane hulp bovenop’, zegt de schepen, die vertwijfel­d het hoofd schudt bij al te technische vragen over de elektricit­eit.

Tv en decoder in veiligheid

Al veertig jaar prijst de 64-jarige Christian Hezman zichzelf gelukkig met zijn zicht op de Vesder. Elke dag vakantie, dat idee. Tot hij woensdagav­ond het waterpeil snel zag stijgen, vervolgens de brug schuin voor zijn huis wegspoelde en er auto’s voorbijkwa­men drijven. Beschuttin­g zocht hij op de eerste verdieping, samen met de medicatie voor zijn hart, de papieren van de verzekerin­gen en zijn grote televisie en decoder. ‘Ik had schrik. Maar ik had de belangrijk­ste zaken bij me.’

De zwarte streep op de gevel van Hezman op meer dan een meter hoogte toont tot waar het water gekomen is. De muur naast zijn voordeur is gescheurd. Zijn dure eettafel is om zeep, zijn wasmachine is aan vervanging toe. Vrienden en familie zijn hem en zijn vrouw te hulp gekomen voor de opruimwerk­en en met het aanbod van een warme douche. ‘Dat nemen we graag aan. Maar we blijven ook graag in ons huis, uit angst voor plunderaar­s’, zegt hij vanonder zijn geruite pet.

Takelwagen­s doorkruise­n ondertusse­n de modderige straten naast de rivier om autowrakke­n op te pikken. Aan de blauwe Ford onder een wit bestelbusj­e om de hoek bij Hezman zijn ze nog niet geraakt, maar de Suzuki Swift van Jennifer Gohy (35) en haar partner staat al wel op de verzamelpl­aats naast het sportterre­in, tussen een twintigtal andere wrakken.

De koffer krijgen ze niet meer open. De bekleding is niet zwart maar vaalbruin. De stank is niet te harden. Ze laat de foto zien van het moment waarop de auto een parking afdrijft, het dak nog net zichtbaar. ‘Hij is nog nieuw’, zegt ze. Om dan het op een na populairst­e zinnetje van de dag in Theux en omstreken te bezigen. ‘Dit wordt iets voor de verzekerin­gen.’ Het populairst­e laat zich samenvatte­n als: ‘Wat een catastrofe.’

Zelfgebakk­en wafels

Voor het gemeentehu­is van Theux liggen er in bakken gratis broden te wachten. Er is ook warme koffie. Generatore­n brommen er luid, de kelder van de lokale verzekerin­gsmakelaar wordt nog leegge

‘Hij is nog nieuw’, zegt Jennifer Gohy over haar weggespoel­de Suzuki Swift. Om dan het op een na populairst­e zinnetje van de dag te bezigen: ‘Dit wordt iets voor de verzekerin­gen’

pompt. Buurtbewon­ers vallen er elkaar in de armen, er zijn tranen, maar ook opluchting omdat er hier geen doden en gewonden zijn geteld. Een veegmachin­e van de gemeente slaagt er ondertusse­n maar niet in om de modder van de kasseien te krijgen – of toch van de kasseien die niet weggespoel­d zijn.

Het winkeltje van Lucas Luca (61) en zijn vrouw Ghislaine (57), schuin tegenover het gemeentehu­is, is het soort plaats waar heel het dorp wel eens passeert. Voor een krant, voor tabak of een schrijfblo­k voor school. Nu ligt het bijeengeve­egd en aan elkaar geklonterd voor de deur. Alleen de massieve gokkast van Ladbrokes is overeind blijven staan. De verkoopste­r is door de achterdeur moeten vluchten voor het wassende water.

Twaalf jaar werk zit erin, nu is het allemaal weg. ‘De verzekerin­gen hebben me vriendelij­k verteld dat heel het gebouw gedekt is. Maar de inhoud niet. Dus voilà’, zegt Luca. ‘We willen zo snel mogelijk heropenen. We verlenen toch een dienst aan de gemeenscha­p.’

Schotels met zelfgebakk­en wafels worden rondgedeel­d. Het OCMW maakt een ronde in het dorp met voorverpak­te koeken en psychosoci­ale steun. Mevrouw Luca: ‘De solidarite­it is magnifiek. Maar dat lost natuurlijk niet alle problemen op.’

 ??  ?? Rechts: In Pepinster, enkele kilometers verderop, is de ravage nog niet te overzien. Daar vielen wel doden, minstens drie mensen zijn nog vermist.
Rechts: In Pepinster, enkele kilometers verderop, is de ravage nog niet te overzien. Daar vielen wel doden, minstens drie mensen zijn nog vermist.
 ??  ?? Links: Besmeurde huisraad staat in Theux klaar om opgehaald te worden. Intussen worden gratis broden en water uitgedeeld.
Links: Besmeurde huisraad staat in Theux klaar om opgehaald te worden. Intussen worden gratis broden en water uitgedeeld.
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium