Waalse regering staat voor harde keuzes over ‘nouvelle Wallonie’

Is een deel van het Waalse regeerakkoord vorige week mee weggespoeld? De regering staat in ieder geval voor scherpe keuzes. ‘Op veel plaatsen moeten we werken doen waarmee we dachten nog vijftien jaar te kunnen wachten.’

‘De schade zal in de honderden miljoenen euro’s lopen, mogelijk zelfs miljarden.’ Waals ministerpresident Elio Di Rupo draaide niet rond de pot na een bezoek gisteren aan Ensival, een deelgemeente van Verviers. ‘Er zal geld nodig zijn en veel organisatie.’ Daar mag vermoedelijk ook reorganisatie aan toegevoegd worden. De Waalse regering komt sinds donderdag dagelijks bijeen om beslissingen te nemen om de zwaargetroffen provincies Luik, Namen en Luxemburg er zo snel mogelijk opnieuw bovenop te helpen. Liefst 240 van de 262 gemeenten in Wallonië zijn getroffen door de overstromingen.

Een deel van dat geld zal naar alle waarschijnlijkheid toegekend worden door Europa. ‘We hebben een aanvraag ingediend om een beroep te kunnen doen op de Europese noodfondsen’, zei premier Alexander De Croo (Open VLD) afgelopen weekend. Hij maakte zich sterk dat ons land, gezien de omvang van de ramp, zeker in aanmerking zal komen. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen is zich in ieder geval bewust van de nood. Ze bracht zaterdag een bezoek aan Pepinster en Rochefort en zag de ravage met eigen ogen. Ze kon daarbij een ‘oh my god’ niet onderdrukken.

Het zou de eerste keer zijn dat ons land gebruikmaakt van dat noodfonds, dat tussenkomt na overstromingen, droogte en aardbevingen. De voorbije twintig jaar kreeg vooral Italië daarmee te maken, zelfs nog aangevuld met een uitbarsting van de Etna in 2002. Het land kreeg zo al meer 2,8 miljard aan steun, meer dan de helft van alles wat er tot en met 2019 was uitgekeerd.

Het is nog te vroeg om te zeggen dat een deel van het Waalse regeerakkoord mee is weggespoeld, maar dat er met prioriteiten geschoven moet worden, lijdt geen twijfel. Militairen die gisteren in het rampgebied aan de slag waren, vergelijken wat ze zagen met de verwoestingen in oorlogsgebied. Wegen, rioleringen en bruggen zijn beschadigd of simpelweg verdwenen. In veel armere gemeenten, zoals Trooz of Pepinster, kunnen de gemeenten zelfs de kosten voor een deel van die heropbouw niet trekken.

De Waalse regering-Di Rupo kwam de voorbije dagen al met geld over de brug om de noden van de eerste dagen te lenigen. Zo werd onmiddellijk beslist om 2,5 miljoen euro vrij te maken voor de opruimingswerken. Er is ook 5 miljoen APE-steun (Aides à la Promotion de l’Emploi) om in de getroffen gemeenten vijf mensen drie maanden voltijds in te schakelen om te helpen bij herstellingen of de administratie van de inwoners. Voorts zal het CRAC (Centre Régional d’Aides aux Communes) de gemeenten renteloze leningen aanbieden, waarmee ze elk gezin dat schade heeft geleden direct 2.500 euro steun kunnen bieden.

‘Maar dat is allemaal nog peanuts. De regering zal een becijferd bilan van de schade moeten opmaken en daarna harde keuzes moeten maken’, zegt de woordvoerder van viceminister-president Philippe Henry (Ecolo). ‘Op heel wat plekken zullen we werken moeten uitvoeren waarmee we dachten nog 15 jaar te kunnen wachten. Die zullen we moeten doen met de kennis van nu, duurzaam en rekening houdend met dit soort natuurfenomenen.’

Of er plannen in de koelkast moeten en welke dat zullen zijn, is nog lang niet duidelijk. Waals minister van Begroting Jean-Luc Crucke (MR) is niet van plan om te beknibbelen op de plannen voor de relance na corona. ‘Want ook die is nodig. En wat de wederopbouw betreft: het heeft geen belang wat die zal kosten. We zullen het geld moeten vinden. We zullen moeten nadenken waar we nog bouwen, en zorgen dat het duurzaam is. Het wordt une nouvelle Wallonie.’

‘De regering heeft al samengezeten met Assuralia (beroepsvereniging verzekeraars, red.) om te bekijken hoe de aanvragen administratief vereenvoudigd kunnen worden’, zegt de woordvoerster van vice-minister-president Christie Morreale (PS). ‘Ook de snelheid is belangrijk. De bureaus zullen alles op alles zetten om de dossiers snel te behandelen.’ Vandaag heeft ook de federale regering zo’n overleg. ‘Het gaat om honderden huizen die getroffen zijn. Men kan niet wachten tot overal iemand fysiek is langsgeweest’, zei premier De Croo gisteren op VTM. ‘In sommige steden en gemeenten zal een volledige heropbouw moeten gebeuren.’

‘De schade zal in de honderden miljoenen euro lopen, mogelijk zelfs miljarden’

Elio Di Rupo (PS) Waals ministerpresident