‘Mijn hele leven balanceer ik al op een dunne grens’
Acrobaat Jesse Huygh was in 2020 de eerste mucopatiënt die door het coronavirus werd geveld. In het ziekenhuis werkte hij de voorstelling À 2 mètres uit, waarin hij met een zuurstoftank optreedt.
Als kind deed hij al flikflaks in de ziekenhuisgang, en ook vandaag nog neemt hij naar de kliniek zijn oefenkit mee, met een optrekstang, een yogamat en een elastiek voor krachttraining. Als acrobaat vindt Jesse Huygh overal zijn oefenterrein. Dat moet ook, want hij lijdt aan mucoviscidose of taaislijmziekte, een genetische aandoening die vooral zijn longen aantast. Onder meer met longontstekingen is hij daardoor vaste klant in het ziekenhuis. Voor zwaardere fysieke activiteiten doet hij een beroep op een zuurstoftank.
In het voorjaar van 2020 zat Huygh op een dieptepunt. In korte tijd moest zijn lichaam niet minder dan zeven longontstekingen verwerken, waarna hij in mei als eerste mucopatiënt in België het coronavirus opliep. De dokters konden het effect daarvan nog niet inschatten – het was onzeker of Huygh ooit weer in het circus zou kunnen optreden. Maar in de ziekenhuiskamer groeide wel de verbeelding. Verveeld door de eentonige dagen en de schaarse menselijke aanwezigheid, begon Huygh acrobatische schetsen te tekenen. ‘Het was mijn manier om alsnog een voorstelling in mijn kamer te halen. Maar ik wilde ook mijn verhaal vertellen voor dat niet meer zou kunnen.’
Acrobatie met pauzes
‘Ik ben positief ingesteld en zoek ook geen medelijden. Maar ik wil mijn realiteit niet langer verstoppen’
Dat verhaal kreeg het laatste jaar geleidelijk aan vorm. ‘Toen ik weer de energie vond om tot het einde van de straat te wandelen, ging ik in mijn kamer kracht en lichaamsvolume opbouwen. Ik deed zelfs handstand met de naald in mijn arm.’ Met Huyghs conditie verbeterde ook zijn longcapaciteit: was die tijdens zijn besmetting tot 37 procent geslonken, dan zit hij vandaag dankzij nieuwe medicatie aan 56 procent – voldoende om drie kwartier te spelen met zuurstoftank.
Het apparaat is dan ook een cruciaal rekwisiet geworden in À 2 mètres, zijn acrobatische voorstelling aan de Chinese paal die hij op het Gentse circusfestival Miramiro presenteert. Een visueel spektakel met halsbrekende toeren, maar ook een reflectie op het toelaten van hulp en het behouden van autonomie. In de show begint Huygh alleen en zonder zuurstoftank, maar als zijn circuspartner, de Argentijnse artieste Rocio Garrote, zich bij hem voegt, gaat die weigering ook hun onderlinge connectie in de weg te staan. Later, als Garrote hem de zuurstoftank omdoet, blijkt die een nieuwe verbinding te creëren, waarbij ook hij haar ondersteunt tijdens hun acrobatie.
Huygh: ‘Deze voorstelling wil de aanvaarding, maar ook de wederkerigheid van hulpverlening laten zien. Ik heb geleerd dat mijn beperking mij niet zwakker maakt. Net door mijn ego opzij te zetten en me afhankelijk op te stellen, kan ik een vorm geven aan de schoonheid die in deze problematiek schuilt.’
‘Ik vond het ook belangrijk dat de adempauzes die ik inlas expliciet mochten bestaan in de voorstelling. De wachtmomenten zijn die waarop ik contact kan maken met het publiek, iets wat toch anders zou zijn boven aan de Chinese paal. Tussen de acrobatische toeren door vertel ik mijn verhaal, en kunnen de toeschouwers samen met mij recupereren.’
Spelen voor zorgsector
Nu staat Huygh met À 2 mètres voor een lange tournee. Botst die planning met een lichaam dat soms abrupt scherpe grenzen stelt? ‘Ik kan natuurlijk nooit kiezen wanneer ik ziek word, maar op de een of andere manier respecteert mijn lichaam wat ik nodig heb. Als je oververmoeid een deadline moet halen, krijg je toch ook pas daarna koorts? Net op die manier kan ik een crash uitstellen. Ja, ik push mezelf soms voorbij de limiet. Maar door te blijven trainen, vergroot ik ook mijn mogelijkheden en herstel ik sneller na een ziekte. Mijn hele leven balanceer ik al op die dunne grens.’
‘Gas terugnemen ligt niet in mijn aard. Ik ben positief ingesteld en zoek ook geen medelijden. Maar ik wil mijn realiteit niet langer verstoppen. Er was een tijd waarin ik mijn zuurstoftank weigerde te dragen tijdens het lesgeven, uit angst dat circusstudenten me niet serieus zouden nemen. Nu toon ik dat er ondanks mijn beperking heel veel mogelijk is. Daarom vind ik het ook belangrijk om À 2 mètres vanaf volgend jaar voor de zorgsector te spelen. Dankzij een Chinese paal op een mobiel zullen we bij ziekenhuizen en woonzorgcentra kunnen optreden voor de ramen van de bewoners. Ik heb dit verhaal van hoop ook voor hen gemaakt.’
À 2 mètres speelt op 20 & 21/7 op Miramiro (Gent), 23/7 op Circus in het Park (Brussel) en 2425/7 op Cirque+ (Brugge). Andere data via lachouettediffusion.com