Hongerstaking is voorbij, maar schade voor regering is blijvend
Het voorlopige einde van de hongerstaking wendt een val van de regering-De Croo af. Maar het imago van verzoeningskabinet is definitief gebroken.
Het was onder luid gejuich van medestanders dat de sans-papiers de Brusselse Begijnhofkerk verlieten. Na zestig dagen kwam er een einde aan hun hongerstaking. Ze werden medisch gecontroleerd door het Rode Kruis en de bedoeling is dat ze vandaag naar de neutrale zone trekken die staatssecretaris van Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) heeft geïnstalleerd.
Achter de schermen werd dagenlang geprobeerd de hongerstakers te laten instemmen met de belofte dat hun dossiers voor individuele regularisatie prioritair bekeken zouden worden. Van een collectieve regularisatie is geen sprake, maar veel hongerstakers zouden in aanmerking komen voor humanitaire regularisatie.
De fysiek meest getroffen profielen kregen de boodschap dat ze recht zouden krijgen op een – tijdelijk – verblijfsrecht op basis van medische urgentie. ‘Maar de bestaande regels worden niet aangepast en er is geenszins de belofte gedaan dat alle hongerstakers geregulariseerd worden’, benadrukt het kabinet-Mahdi. Criteria als verankering in België, zoals kinderen, en kwetsbaarheid zullen meespelen.
De aanstelling van een bemiddelaar werd maandag door de hongerstakers nog negatief ontvangen, maar hun situatie was uiterst precair geworden. Meer dan zestig van hen werden de voorbije dagen opgenomen in het ziekenhuis. Ook had de Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) laten verstaan dat hij zou ingrijpen en de sites zou ontruimen als de situatie verder zou escaleren.
USPR, de organisatie die de sans-papiers begeleidt, meldt wel dat de actie hernomen kan worden als de ‘engagementen’ niet nagekomen worden. Ze zal ook blijven ijveren voor werkvergunningen voor alle sans-papiers en blijft de sites voorlopig bezetten. De hongerstakers aan de VUB en ULB wilden aanvankelijk verder doen, maar zijn gisterenavond toch gestopt.
Mahdi reageerde ‘opgelucht’, maar voegde eraan toe dat er ‘alleen maar verliezers’ zijn. Daartoe behoort ook de regering. Maandag uitten de PS en Ecolo eerst intern maar nadien openlijk het ongeziene dreigement dat ze uit de regering zouden stappen als er een hongerstaker zou overlijden. Op die manier gaven ze het lot van de regering-De Croo uit handen. ‘Hopelijk keert het gezond verstand snel bij iedereen terug’, reageerde premier Alexander De Croo (Open VLD).
Op de nationale feestdag probeerden beide linkse Franstalige partijen de bom te ontmijnen door te stellen dat er geen crisis was, maar aan het einde van het eerste parlementaire jaar van de regering is duidelijk dat haar belofte om anders aan politiek te doen – met minder conflict, meer eensgezindheid en ‘zonder venijn’ – voorgoed is weggespoeld.
De positie van De Croo is fors beschadigd. USPR meldde zelf dat er ‘de dreiging van een regeringscrisis nodig was geweest om de regering te doen bewegen’. En ook nu sluiten de rangen niet. De PS, veruit de grootste partij binnen de coalitie, strooide gisteren zout in de wonde. Voorzitter Paul Magnette bedankte zijn vicepremier Pierre-Yves Dermagne, die het dreigement maandag op de kern uitte, ‘om dit punt binnen de regering vastberaden te hebben verdedigd’.
De Croo reageerde even fors. ‘Er is in ons land maar één weg en dat is die van de wettelijkheid. Een overheid kan nooit ingaan op chantage. Als er toch lichamelijke schade zou overblijven, draagt iedereen die de hongerstakers de voorbije weken heeft aangemoedigd, valse hoop heeft gegeven of niet-objectieve informatie verstrekt, hiervoor een verpletterende verantwoordelijkheid.’
Zo begint de regering aan haar zomerslaap met de sfeer onder nul. En dat terwijl de grote ideologische dossiers, zoals de begroting, de pensioenhervorming en de kernuitstap, in de herfst op haar wachten.
‘Iedereen die de hongerstakers valse hoop heeft gegeven, draagt een enorme verantwoordelijkheid voor eventuele lichamelijke schade’
Alexander De Croo
Premier (Open VLD)