Nee, de mens is geen egoïst
Om plunderingen te voorkomen stelde Verviers meteen na de overstromingen een avondklok in. De federale politie laat elke nacht tachtig agenten patrouilleren, maar de burgemeesters van Verviers en Esneux vinden dat niet genoeg en willen dat ook het leger wordt ingezet. In Trooz hebben ze alvast een privéfirma ingeschakeld. In totaal zou er een tiental mensen opgepakt zijn, op heterdaad betrapt tijdens een diefstal, of ‘omdat ze op verkenning waren’.
De berichten overschaduwen de inzet van de duizenden mensen die spontaan gingen helpen schoonmaken, die eten en kleren brachten, geld stortten en zich bij het Rode Kruis opgaven als vrijwilliger. Maar ze passen volledig in het beeld dat veel mensen over de samenleving hebben: dat de wereld slecht is, de mens egoïstisch en dat er altijd wel mensen profiteren van de ellende van een ander. En dat zelfs wie helpt, dat doet uit eigenbelang.
Het is net dat negatieve mensbeeld dat Rutger Bregman in zijn boek De meeste mensen deugen overtuigend onderuithaalt. Nee, we zijn niet geneigd tot het kwade en nee, we zijn diep vanbinnen niet slecht, integendeel.
De hulpvaardigen zijn om te beginnen ruim in de meerderheid. En het zijn niet alleen vrienden, collega’s en familieleden die komen helpen, maar ook heel wat onbekenden, ook Vlamingen, die met borstels en emmers gewoon op goed geluk naar een van de getroffen dorpen gaan om hun hulp aan te bieden. België bestaat toch niet alleen maar dankzij de Rode Duivels en een olympische medaille straks. Het valt nog af te wachten hoeveel er echt geplunderd wordt. Toen de orkaan Katrina New Orleans overspoelde, stonden de media vol over plunderingen, zelfs moorden en verkrachtingen. Maar maanden later bleken die plunderingen erg mee te vallen en moest de korpschef toegeven dat hij over geen enkel officieel verslag van moord of verkrachting beschikte. Integendeel, de stad was overspoeld door moed en naastenliefde. Net zoals Wallonië nu.
Alle lof voor het Rode Kruis als organisatie, maar hun oproep om te wachten met hulp tot ze structureel georganiseerd kan worden omdat spontane hulp niet efficiënt is, lijkt toch onbegrijpelijk. Voor de slachtoffers zijn de helpende handen vanaf dag één belangrijk en zelfs als niet elke borstel efficiënt veegt, is de psychologische impact – ik sta er niet alleen voor – van onschatbare waarde. Laat dus de golf van solidariteit Wallonië maar overspoelen.
Zelfs als niet elke borstel efficiënt veegt, is de psychologische impact – ik sta er niet alleen voor – van onschatbare waarde