Zes ngo’s klagen Franse staat aan wegens etnische profilering
Volgens onder andere Amnesty International en Human Rights Watch blijft de Franse politie zich schuldig maken aan discriminatie op basis van het uiterlijk.
Ngo’s dreigden al langer met een rechtszaak tegen de Franse regering, omdat de Franse politie zich volgens hen stelselmatig schuldig maakt aan etnisch profileren bij identiteitscontroles. Behalve politici die even een belerend vingertje opstaken, kwam er geen schot in de zaak. Daarom stapten zes organisaties – waaronder Amnesty International en Human Rights Watch – gisteren collectief naar de Raad van State.
De organisaties beweren dat de Franse politie stelselmatig discrimineert, puur op basis van het uiterlijk, bijvoorbeeld bij identiteitscontroles. Die aanklacht is niet uit de lucht gegrepen: de Franse Defénseur des droits, een onafhankelijke instelling ter verdediging van rechten en gelijkheid, publiceerde enkele jaren geleden een studie waaruit bleek dat jongeren met een zwart of Noord-Afrikaans uiterlijk tot twintig keer zoveel kans hebben om te worden tegengehouden door de politie als andere Fransen.
De Franse sociologen Fabien Jobard en René Lévy observeerden politieoptredens op twee plekken in Parijs: Gare du Nord en rond het winkelcentrum Les Halles. Ook zij kwamen tot de conclusie dat mensen met een zwart of Noord-Afrikaans uiterlijk oververtegenwoordigd waren onder de gecontroleerden. De politie zelf houdt vol dat het om geïsoleerde gevallen gaat.
Voor enkele van die geïsoleerde gevallen werd de Franse staat al eerder veroordeeld wegens nalatigheid. In juni was er nog een zaak die veel media-aandacht kreeg. Drie middelbare schooljongens werden in 2017 voor de ogen van hun klasgenoten gecontroleerd toen ze van de trein stapten na een schoolreisje naar Brussel.
Afkomst noteren
Om te bewijzen dat het niet om alleenstaande gevallen gaat, bundelden de ngo’s 265 pagina’s getuigenissen, eerdere gerechtelijke uitspraken en andere argumenten. In januari stelden de ngo’s de staat al in gebreke. Die kreeg toen vier maanden de tijd om te reageren.
Als de regering tegen dan onvoldoende had gedaan om de eisers tevreden te stellen, konden die naar de rechtbank stappen. Nu is het zover. Ze eisen dat de regering een systeem invoert waardoor identiteitscontroles geregistreerd worden. In 2012 beloofde toenmalig presidentskandidaat François
Hollande zo’n systeem, maar hij liet dat idee los tijdens zijn presidentschap. Ook twee recente uitspraken van president Emmanuel Macron, die het probleem erkent, zijn zonder gevolg gebleven. De organisaties eisen ook dat mensen die worden tegengehouden voor een controle hun afkomst ergens kunnen laten noteren. Dat is nu niet toegelaten in Frankrijk, wat het moeilijk maakt om het probleem volledig in kaart te brengen.
Vijf controles in één dag
‘Meestal is het twee à drie keer per dag’, vertelde een 19-jarige student met Tunesische roots een tijdje geleden in Libération. ‘Mijn record is vijf controles in één dag. Het gebeurt altijd in het openbaar, ze duwen me tegen een muur en fouilleren me. Meestal blijf ik rustig en vraag ik hen of ze het niet beu worden om me zo te vernederen. Soms neem ik een andere weg als ik politie zie aankomen. Ik heb familieleden bij de politie. Als we erover praten, zeggen ze me dat er inderdaad etnisch geprofileerd wordt, omdat de daders vaak hetzelfde profiel hebben. Hier in de quartiers is het een vicieuze cirkel. Als jongeren uit mijn gemeenschap iets stoms doen, deel ik in de klappen. Zomaar. Als ik met zwarte of Arabische vrienden ben, worden we gecontroleerd. Nooit als ik met blanke vrienden ben.’
Ook Jean-Uriel Agbalika maakte het mee. Midden in de lockdown stond hij – net als heel wat blanke buurtbewoners – voor zijn huis in Compiègne. ‘Een paar agenten kwamen naar me toe en vroeg mijn certificaat, dat je toen nodig had om buiten te mogen. Omdat ik op het bordes van mijn huis stond, had ik dat niet bij me.’ De agenten grepen hem vast en duwden hem op de grond, voor de ogen van zijn tweejarige zoontje. ‘Op het commissariaat zeiden ze: ‘We zien elke dag negers zoals jij.’
‘De eerste keer was ik 12 jaar’, getuigt een meisje nog in Libération. ‘Ik was in een winkel met mijn broertje van 5. De politie hield me tegen, zette me in een kamer en vroeg me wat ik gestolen had. Ik begreep er niets van en begon te huilen. Ze fouilleerden me en vonden niets, maar zegden dat ik het vast weggegooid had. In de auto die ons naar het politiekantoor voerde, bleef een agent herhalen: ‘Je bent uitschot, een dief.’ Ze hebben ons drie uur vastgehouden.’
Vorig jaar publiceerde Human Rights Watch nog een rapport waarin tientallen jonge kinderen getuigen over dit soort discriminatie door Franse agenten.
‘De eerste keer was ik 12 jaar. De politie hield me tegen in een winkel en vroeg me wat ik gestolen had. Een agent bleef herhalen: “Je bent uitschot”’ Getuigenis in Libération
In de Verenigde Staten hebben de drie grootste verdelers van opioïden, McKesson, Cardinal Health en AmerisourceBergen, en geneesmiddelenproducent Johnson & Johnson een schikking getroffen met de ministers van Justitie van enkele staten, ter waarde van 26 miljard dollar (22 miljard euro). Als voldoende staten en gemeenschappen in de VS ermee instemmen hun aanklacht te laten vallen, dan kan die nationale schikking de farmabedrijven verlossen van lopende en toekomstige rechtszaken rond de productie en levering van opioïden.
Die zware, morfineachtige pijnstillers zijn bijzonder verslavend. De voorbije twintig jaar zijn al meer dan een half miljoen Amerikanen aan hun verslaving overleden. En de ravage gaat voort. De covid-lockdown stelde mensen met een verslaving nog zwaarder op de proef. Vorig jaar stierven in de VS 93.000 mensen aan een overdosis drugs. De meerderheid werd geveld door fentanyl, een krachtig opiaat dat een legitiem medisch gebruik kent (zoals openhartchirurgie en pijnbehandeling bij kankerpatiënten), maar ook illegaal wordt geproduceerd en misbruikt.
Vooral in de ‘rust belt’, de voormalige industriegordel waar zware fysieke arbeid veel voorkwam, is de situatie dramatisch. Volgens Lisa Roberts, een verpleegkundige die in Ohio al dertig jaar tegen de drugsepidemie vecht, ontstond het probleem in de jaren 90. ‘Toen lobbyde de farmaceutische industrie actief voor pijnstillers op basis van opioïden’, vertelde Roberts eerder aan De Standaard. ‘Lobbyisten maakten artsen wijs dat die bij minder dan 1 procent van de gebruikers tot verslavingen zouden leiden. Ze gaven een ton geld uit om artsen te overtuigen om veel vaker opiaten voor te schrijven.’ Pijnstillers als Oxycontin en Vicodin raakten zo wijdverspreid.
3.000 rechtszaken
Door deze schikking te treffen, erkennen de farmaceutische bedrijven geen schuld of verantwoordelijkheid. Ze zeggen bezorgd te zijn om de impact van de opioïdenepidemie op de Amerikaanse maatschappij, en willen ‘een deel zijn van de oplossing’. Johnson & Johnson, bereid tot 5 miljard dollar bij te dragen aan de schikking, benadrukt dat het opioïden steeds ‘op een verantwoorde wijze’ heeft gepromoot.
Staten, steden en county’s kunnen er nu voor kiezen om mee in de schikking te stappen. Meer dan 3.000 rechtszaken zouden dan vervallen. Daarna wordt het geld verdeeld onder de schikkende staten, op basis van het aantal inwoners en de impact van de drugsepidemie. Het geld van de schikking zal de komende achttien jaar in jaarlijkse bedragen worden betaald. ‘Natuurlijk heeft deze gezondheidscrisis in de VS veel meer schade aangericht dan dat’, reageert Jan Van Zundert, anesthesist in het Multidisciplinair Pijncentrum van het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk en hoogleraar pijngeneeskunde aan de universiteit van Maastricht. Door de vele contacten met de academische pijncentra in de VS is hij goed vertrouwd met de verslavingsproblematiek daar: ‘Door de opioïdencrisis is de levensverwachting er gedaald.’
Deze schikking zal de verslavingsproblematiek niet oplossen, zegt Van Zundert. Daarvoor moet Amerika werken aan een oplossing op de lange termijn. ‘Maar dit akkoord zal de bewustwording wel verder aanscherpen, én meer geld opleveren voor preventie.’
Illegale productie in China
Dat is volgens hem belangrijk, omdat een opioïdenverslaving zeer moeilijk te overwinnen is. Johnson & Johnson zal als onderdeel van de schikking zeker tien jaar lang geen opioïden meer produceren of promoten. Vorig jaar stopte het bedrijf al zelf met de verkoop van pijnmedicatie. ‘Een symbolische beslissing, want in de praktijk maakt dat geen groot verschil’, reageert anesthesist Van Zundert. ‘Van de meeste van die producten was het patent al verlopen en zijn er generische alternatieven op de markt.’
De medische sector is zich intussen meer en meer bewust van de risico’s van opioïden, benadrukt dokter Van Zundert. ‘Maar de voorbije jaren hebben we een verontrustende verschuiving gezien van medische naar illegale productie. Vooral de synthetische fentanylproductie in China is een groot probleem voor Amerika. Verslaafden zoeken hun pijnstillers nu in het illegale circuit, en komen zo van de regen in de drop.’
‘De levensverwachting in de Verenigde Staten is gedaald door de opioïdenepidemie’
Jan Van Zundert Anesthesist
Noorwegen herdenkt 10 jaar aanslagen Breivik TERREUR Noorwegen heeft gisteren de aanslagen herdacht die rechts-extremist Anders Behring Breivik tien jaar geleden pleegde. Tijdens de herdenking riep premier Erna Solberg op om haat niet onbeantwoord te laten.
Solberg speechte bij de regeringskantoren waar Breivik op 22 juli 2011 een geïmproviseerde autobom liet afgaan. Daarbij vielen acht doden. De extremist vertrok vervolgens naar het eiland Utøya, waar hij het vuur opende op linkse jongeren die daar een zomerkamp hielden. Nog eens 69 mensen kwamen daarbij om het leven. Ook op Utøya vond gisteren een herdenking plaats.
Breivik zit een gevangenisstraf van 21 jaar uit, die nog verlengd kan worden.
ook dat nog Man verkleedt zich als vrouw om besmet te vliegen
Een man uit Indonesië heeft zich verkleed als zijn echtgenote om ondanks zijn coronabesmetting op een vliegtuig te stappen voor een binnenlandse vlucht. Dat meldt AP. Met de papieren, vliegtickets en negatieve PCR-test van zijn vrouw stapte hij op het vliegtuig. Door een nikab, een kledingstuk dat het hele gezicht behalve ogen bedekt, kon hij dat onherkenbaar doen. Althans, dat dacht hij.
Het boordpersoneel merkte op hoe hij zich tijdens de vlucht weer omkleedde op de toiletten, schrijft CNN. Daarop verwittigden ze de politie. Eens geland, werd de man opgepakt en testte hij positief op covid19. De man zit momenteel een quarantaine uit en wacht verder onderzoek af.