Welke toekomst is er voor de ruïnes in Pepinster?
Een wijk verplaatsen, paalwoningen bouwen of dammen aanleggen? De overstroming van Pepinster en omgeving roept de vraag op hoe het daar verder moet. Het buitenland biedt inspiratie.
ontwerpen die dat toelaten. Het kan een manier zijn om goed gelegen gebieden, bijvoorbeeld dicht bij een dorpskern, toch te bebouwen.’
Zelfs in uitzonderlijke gevallen mogen gebouwen niet instorten, benadrukt De Nolf, terwijl ze het voorbeeld van Pepinster aanhaalt. Sterk bouwen is essentieel. ‘En voor bestaande woningen zijn er ook ingrepen mogelijk, zoals bijvoorbeeld waterdichte schotten voor deuren en ramen, een terugslagklep voor de aansluiting op de riolering en het afdichten van openingen in de gevel.’
Vegetatie, bermen, dammen
In Nîmes zijn dammen gebouwd om het water onder controle te houden. In Bilbao hebben ze de oevers heraangelegd en voerden ze recentelijk nog infrastructuurwerken uit met bijvoorbeeld stormmuren om erger te voorkomen.
Volgens Verstraeten zijn er verschillende opties om op lokaal niveau het wassende water te temmen, door bijvoorbeeld de capaciteit van een rivier te verhogen. Dat kan door die te verdiepen, door die breder te maken of door er hogere muren rond te plaatsen. ‘Als je dan ook op- en afwaarts meer water kunt stockeren in de vallei, zijn de woonkernen wellicht beter beschermd. Maar dat betekent ook dat je bebouwing meer moet concentreren en niet overal langs de vallei verspreiden.’
Maar de opties in het geval van de Vesder zijn beperkt, merkt professor hydrologie Patrick Willems (KU Leuven) op. Op de Hoge Venen bijvoorbeeld – waar het water in de Vesder vandaan komt – ‘valt niet veel bijkomend te doen’. ‘Op enkele hellingen kun je proberen om met vegetatie, lokale bermen en dammen een deel van het afstromende water tegen te houden. Maar de impact daarvan zal beperkt zijn.’
Dan valt met een slimmere aansturing van stuwmeren en dammen meer te doen, zegt hij: ‘Door beter te leren anticiperen op zware regenval en tijdig de stuwmeren te laten leegvloeien, zodat zij dat water kunnen opvangen’. Maar dat blijkt eenvoudiger gezegd dan gedaan – dat hebben ze in die regio al mogen ondervinden.
Stijn Cools Jef Poppelmonde