‘Orban heeft de lgbtigemeenschap onderschat’
‘Zaterdag mag Hongarije zijn grootste pride-optocht ooit verwachten’, zegt Viktória Radványi, woordvoerster van Budapest Pride. De parade is dit jaar extra speciaal door de nieuwe omstreden anti-lgbti-wetten.
‘Met de pridetocht sluiten we de Hongaarse pridemaand af. We zullen massaal door de straten van Boedapest trekken: het wordt de grootste pride-optocht ooit in Hongarije. Hoeveel mensen precies komen, is moeilijk in te schatten, maar het aantal geïnteresseerden neemt alleen maar toe naarmate premier Viktor Orban zijn haatcampagne voortzet.’
Jullie zullen met de slogan ‘claim je toekomst terug’ door de straten trekken. Wat bedoelen jullie daarmee?
‘Er heerst een gevoel van hopeloosheid in Hongarije. Orban heeft tijdens zijn regeerperiode op een subtiele manier en stapsgewijs de rechtsstaat en democratie uitgewist. Door die strategische uitholling trekt niemand nog grote ogen bij een volgende stap. Wij willen tonen dat er nog hoop is en dat we niet opgeven.’
‘Het gaat ons niet alleen om lgbti-personen. Die zijn de huidige vijand van Orban, maar voorheen waren dat de daklozen, de vluchtelingen of de Roma. Het is nog maar de vraag wie dat rijtje binnenkort aanvult. Zaterdag tonen we dat ook die gestigmatiseerde groepen niet alleen staan.’
‘Natuurlijk zouden we willen dat de antilgbti-wet die “de lgbti-ideologie zou verbieden” op de schop gaat. Die wet stelt dat minderjarigen geen holebikoppels of transgenderpersonen meer mogen zien op de televisie, op straat of in het klaslokaal. Eerder maakte Orban het al onmogelijk om voor de wet van geslacht te veranderen. Uiteraard zijn we daar tegen. Alleen: iets eisen van Orban heeft geen zin. We weten dat hij niet luistert naar ons. Daarom gaat het zaterdag vooral om mobiliseren en hoop geven.’
Op jullie website staat een waslijst aan veiligheidsvoorschriften. Vrezen jullie voor geweld?
‘Er zijn geen concrete dreigingen, maar in het verleden zijn er wel al problemen geweest. In 2008 bekogelden extreemrechtse betogers de parade. Wij zijn liever voorzichtig en vermijden geweld. Een heel deel van onze vrijwilligers zet zich daarom in voor de veiligheid. We willen echt niet dat onze optocht in geweld ontaardt, want dan sta je machteloos.’
‘Iets eisen van Orban heeft geen zin. We weten dat hij toch niet luistert naar ons. Daarom gaat het zaterdag vooral om mobiliseren en hoop geven’
De beelden van tachtig grote bosbranden in dertien Amerikaanse staten ogen apocalyptisch. Er is zelfs sprake van bliksem- en vuurtornado’s. Voor de Verenigde Staten zijn jaarlijkse bosbranden niet ongewoon. Maar het is wel uitzonderlijk dat die bosbranden al zo vroeg tijdens de zomer voorkomen, zegt Valerie Trouet, hoogleraar aan de universiteit van Arizona, aan de telefoon vanuit de VS.
‘Normaal vinden zulke bosbranden pas eind augustus, september plaats, als er al een lange zomer achter ons ligt en de vegetatie is uitgedroogd. Dit jaar zijn de VS al door grote droogte geteisterd, dus alles is al droog. Ontstaan er dan branden, dan grijpen de vlammen ook sneller om zich heen. Die timing is verontrustend. Als zulke bosbranden pas in september plaatsvinden, dan weet je dat er relatief snel nat weer zal volgen. Maar nu hebben we nog twee tot drie droge, hete maanden voor de boeg.’
Ziet u de situatie de voorbije jaren verslechteren in de VS?
‘Jazeker. Ik woon en werk hier nu precies tien jaar en herinner me goed dat we aan de universiteit van Arizona in 2011 een klimaatonderzoeker op bezoek kregen. Die man zei dat hij blij was dat hij niet in Arizona moest gaan wonen en daar een huis kopen, met alles wat er op ons af zou komen. De slechte prognoses voor het westen van de VS waren toen al bekend, maar het leek nog verre toekomst. Vanaf 2017 wordt het elk jaar voelbaar erger.’
De branden lijken hun eigen weersomstandigheden te creëren, en leiden tot vuurtornado’s. Wat gebeurt er dan precies?
‘Gaat het om een grote brand, en valt die dan nog eens samen met een periode van grote hitte, dan kan zo’n brand zijn eigen “weer” creëren. De lucht aan de aardoppervlakte wordt heet en stijgt op, wat wolken doet ontstaan gevuld met stof en aerosoldeeltjes van de brand. Normaal zouden zulke wolken neerslag produceren, maar het is zo heet dat het water evaporeert in de lucht. Dat kan bliksem veroorzaken, en bij gebrek aan neerslag verhoogt dat nog het brandgevaar. De hete lucht die stijgt, creëert aan de aardoppervlakte een vacuüm dat wordt opgevuld met hete wind, en dat kan leiden tot tornado’s.’
Leveren deze branden, die ontstaan door klimaatverandering, zelf een bijdrage aan nog meer klimaatopwarming?