Terwijl cryptocomputers draaien, zit de lokale bevolking zonder stroom
Landen met goedkopere energie zijn een trekpleister voor ‘miners’ van virtuele munten, maar die brengen de lokale stroomvoorzieningen in gevaar. Wereldwijd nemen overheden actie tegen het ontsporende verbruik van crypto.
Maleisië zette deze week letterlijk de pletwals in tegen de energieverslindende cryptomuntproductie (mining of ‘ontginning’ in het jargon). Virtuele munten als bitcoin, dogecoin en ethereum worden decentraal aangemaakt door hooggespecialiseerde computers wiskundeproblemen te laten oplossen. Door computers dag en nacht te laten rekenen, kan om het even wie munten bijmaken en betalingen verifiëren. Grote spelers laten luchthavenhangars vol computers draaien.
Dat alles vraagt wel enorm veel elektriciteit. De computers moeten niet alleen draaien, ze moeten ook nog eens gekoeld worden met stevige airconditioning. Het wereldwijde stroomverbruik van bitcoin is even groot als dat van Nederland of van de luchtvaartmaatschappij American Airlines. Het verbruik van ethereum is groter dan dat van Singapore.
Vaccins koelhouden
In de Maleisische stad Miri liep het uit de hand. Meer dan duizend groepjes hadden voor 1,6 miljoen euro elektriciteit illegaal afgetapt van het net. Dat brengt lokale netten in gevaar, met stroomuitvallen tot gevolg. Drie huizen vatten vuur. Na maanden raids nam de politie er voor miljoenen euro’s apparatuur van ‘cryptominers’ in beslag. Ze reed er met een pletwals over, het niet mis te verstane signaal ging meteen viraal.
Maleisië is niet de enige plaats waar autoriteiten zich zorgen maken over hun stroominfrastrucspringt tuur. Iran, een van de vier grootste productieplaatsen van bitcoin, verbood mining eind mei voor vier maand na herhaaldelijke energieschaarste. Die had alle grote steden getroffen, hoofdstad Teheran had zelfs moeite om koelmagazijnen met vaccins onder stroom te houden. ‘Gezinnen, winkels en ziekenhuizen zijn de prioriteit’, suste ambtenaar Mostfa Rajabi Masshadi van het Energiedepartement dit jaar.
China, tot een paar weken geleden de grootste productiesite van cryptomunten, heeft de sector kordaat uitgeroeid met wetten en kliklijnen (DS 16 juli). Peking is net begonnen met zijn energiesector koolstofneutraler te maken. Het geeft prioriteit aan stroom voor de maakindustrie en kan de onvoorspelbare, speculatieve cryptomunten wel missen.
Wereldwijd speculeren mensen op cryptomunten. In 2020 explodeerde de markt, mede door de verveling en de werkloosheid tijdens de pandemie. Vooral in de Verenigde Staten werden investeerders rijk, de waarde van de munten steeg verder. ‘Als iedereen erop omdat de prijzen stijgen, gaat de energievraag door het dak’, waarschuwde de Bank of Amerika deze lente. ‘Niets in de energiesector groeit zo hard als crypto.’
Energiezombies
De cryptosector lijkt haast een snellere versie van de kledingsector: de jacht naar de goedkoopste plek om te produceren is geopend, derdewereldlanden komen in het vizier. Zo heeft een door de Europese Unie gesponsorde waterkrachtcentrale bij Virunga Nationaal Park in Congo een legertje cryptomuntbedrijven aangetrokken.
De sector ver wijst graag naar dat soort ‘groene’ voorbeelden. ‘Elk land met grote reserves aan groene energie zal miners aantrekken en een economisch voordeel halen op andere landen’, beweert Seba Gouspillou, een Franse crypto-ondernemer. Maar topproducenten als China, Kazachstan en Iran zijn nog altijd steenkoollanden. Ook de Noord-Koreaanse dictatuur, al jaren topspeler in weinig transparante cryptomunten als monero, verbrandt steenkool, terwijl de burgers al jaren kampen met chronische stroomtekorten.
Experts vrezen ook dat de munten alle vooruitgang in hernieuwbare energie teniet kunnen doen (DS 16 februari). Hoe kan de opgang van wind- en zonne-energie het huidige gebruik compenseren, als er plots energieslurpers ter grootte van industrielanden bijkomen? In onderontwikkelde Afrikaanse of Aziatische landen dringt zich dan weer de vraag op waarom cryptomunten meer recht hebben op kostbare (groene) elektriciteit dan heel wat gezinnen die nog hout verbranden.
De sector heeft – vrijblijvend – beloofd te streven naar klimaatneutraliteit in 2040. Daar is nog weinig van te zien. Bedrijfjes willen vooral groeien en in de VS werd de ene na de andere verlaten fabriek of oude, vervuilende krachtcentrale omgezet in een cryptomuntsite. Plattsburgh in New York en Missoula County in Montana namen wettelijke maatregelen tegen de miners omdat ze te veel energie gebruikten, maar noemden dat ook ‘een strijd van David tegen Goliath’. In oude industriële sites met goedkope stroom doen cryptominers vaak geen moeite om te vergroenen. ‘Die sites zijn als energiezombies die weer opstaan uit de dood’, zei Mandy Deroche, de Amerikaanse woordvoerder van de ngo Earth Justice.
In de Maleisische stad Miri hadden zo’n duizend groepjes miners samen voor 1,6 miljoen euro elektriciteit illegaal afgetapt
1,3 miljard euro schade aan Duitse spoorwegen
WATERSNOOD De overstromingen van vorige week hebben volgens een eerste schatting voor 1,3 miljard euro schade berokkend aan het Duitse spoorwegnetwerk. Dat heeft Deutsche Bahn-bestuurder Volker Hentschel gezegd aan persbureau AP. ‘Nooit eerder werd onze infrastructuur in één keer in deze mate verwoest.’ Zo’n 1.000 masten voor bovenleidingen, 50 bruggen en 180 spoorwegovergangen zijn beschadigd geraakt. Ook treinstations liepen averij op. Het zal volgens bestuurder Hentschel ‘maanden, zo niet jaren’ duren om alles te herstellen.
Duitse autoriteiten werken nog aan een schatting van de totale schade als gevolg van de overstromingen.