België bezorgde drugshandel zwaarste klap sinds val Escobar
Dairo Antonio Usuga was de meest gezochte drugscrimineel van Colombia. In oktober vorig jaar werd hij opgepakt dankzij informatie uit het Belgische Sky ECC-onderzoek.
Het was groot nieuws in oktober vorig jaar. ‘De zwaarste klap voor de drugshandel sinds de val van Pablo Escobar’, noemde de Colombiaanse president Ivan Duque de arrestatie van Dairo Antonio Usaga alias ‘Otoniel’, de spilfiguur van het machtigste Colombiaanse drugskartel Clan del Golfo.
Dat kartel met naar schatting 120 bendeleden houdt zich bezig met drugshandel, maar ook met afpersingen en ontvoeringen. De Colombiaanse en de Amerikaanse autoriteiten hebben jarenlang vruchteloos naar Otoniel gezocht.
Volgens de legende verplaatste hij zich alleen te voet of op de rug van een ezel, gebruikte hij nooit een telefoon en sliep hij nooit langer dan twee nachten op dezelfde plaats. Otoniel leek ongrijpbaar. Tot hij in oktober vorig jaar bij een militaire operatie onder de codenaam ‘operatie Osiris’ toch tegen de lamp liep. Driehonderd militairen en politiemensen en twintig helikopters waren nodig om hem te arresteren. Otoniel zal uitgeleverd worden aan de VS.
Maximale privacy
Franky De Keyzer, de procureur van Antwerpen, maakte gisterochtend– een jaar na de kraak van Sky ECC – bekend dat de arrestatie van drugsbaron Otoniel er gekomen is dankzij informatie uit het Belgische onderzoek. Hij zei dat op een persconferentie waar het federaal parket en de toplui van de federale politie de resultaten van één jaar onderzoek in de Sky ECC-zaak bekendmaakten.
Internationaal gezien is de arrestatie van Otoniel ongetwijfeld het belangrijkste resultaat van de kraak van Sky ECC. Ons land deelde de voorbije maanden informatie uit het onderzoek met intussen 22 andere landen, die er gretig gebruik van maken. Zo was er vorige maand in Brazilië en Spanje nog een grootschalige operatie tegen een bende die tonnen cocaïne naar
Europa smokkelde.
Het Canadese Sky ECC was een versleutelde chatdienst die alleen draaide op speciaal daarvoor ingestelde smartphones. Sky ECC promootte zichzelf als een dienst voor mensen die maximale privacy nodig hadden, maar in de praktijk werd het systeem alleen gebruikt door de georganiseerde misdaad.
Begin 2021 slaagde de federale gerechtelijke politie (FGP) erin de encryptiesoftware Sky ECC te kraken. Daardoor konden de speurders in totaal een miljard berichten onderscheppen, waarvan er intussen al enkele honderden miljoenen ontcijferd werden. Het veroorzaakte een aardschok voor de misdaadbestrijding, bleek uit de voorstelling van de resultaten.
Nog jaren werk
‘Tonnen drugs zijn niet op onze straten of bij onze burgers terechtgekomen’, zei adjunct-federaal procureur Eric Bisschop. ‘Een hele reeks criminele organisaties is uitgeschakeld. Bovendien zijn ook tientallen gevallen van corruptie aan het licht gebracht – dat is nog het meest verontrustend.’
Procureur De Keyzer was naar eigen zeggen geschokt door het vele brute geweld dat uit de berichten naar voren kwam. Veel criminelen stuurden via Sky ECC foto’s door van vermoorde criminelen van concurrerende bendes. ‘Er zijn ook de foto’s van pakken geld die ons goed doen beseffen waar het echt om draait. We moeten nog meer op zoek gaan dan vandaag naar dat criminele geld.’
Eric Snoeck, directeur van de federale gerechtelijke politie, noemde Sky ECC ‘een beslissend keerpunt’. Met gevolgen voor de politiediensten. ‘Nederlandse collega’s met wie we samenwerken, hebben berekend dat de analyse van alles wat Sky ECC oplevert, ons nog zeker acht jaar werk zal bezorgen’, zegt Yve Driesen van de gerechtelijke politie.
‘Ook tientallen gevallen van corruptie zijn aan het licht gebracht – dat is nog het meest verontrustend’
Eric Bisschop Adjunctfederaal procureur