Diesel nog maar eens pak duurder
Diesel werd in een dag nog nooit zo snel duurder: in één keer komt er 20 cent bij. Toch is diesel nog te goedkoop, want de pomphouder werkt met verlies omdat hij de brandstof nog duurder moet aankopen.
Nog geen week nadat de dieselprijs voor de allereerste keer meer dan 2 euro per liter bedroeg, wordt opnieuw geschiedenis geschreven. Nog nooit steeg de dieselprijs in één dag zoveel. Vanaf vandaag betaalt u 20 cent per liter meer dan gisteren. De maximumprijs bedraagt nu 2,28 euro per liter. Ook andere petroleumproducten blijven stijgen. Wie zijn tank met 60 liter diesel volgiet, betaalt nu 136,8 euro. Een jaar geleden was dat nog maar 87,6 euro.
1
Hoe komt het dat diesel nu zo duur is? En waarom stijgt ze sneller dan andere brandstoffen?
De reden valt niet ver te zoeken: de oorlog in Oekraïne blijft de prijzen voor ruwe olie de hoogte injagen, zeker nu de VS en grote oliemaatschappijen niet langer Russische olie willen kopen. Dat maakt de globale oliemarkt ui
terst krap. De recessiedreiging in Europa leidt er ook toe dat de euro steeds meer terrein verliest tegenover de dollar, terwijl de vaten ruwe olie waaruit onze diesel gedestilleerd wordt, in dollars betaald moeten worden.
‘De vraag naar diesel is ook veel groter dan naar benzine’, verklaart Johan Mattart, algemeen directeur van Brafco, de Belgische federatie van brandstoffenhandelaars het prijsverschil tussen benzine en de ‘middeldestillaat-producten’ zoals diesel en stookolie. ‘Vrachtwagens rijden bijna uitsluitend op diesel en ook veel gewone wagens rijden nog altijd op diesel’.
2
Verdienen de tankstations nu fortuinen bij zulke hoge brandstofprijzen? ‘Absoluut niet. Het tegendeel geldt, de meeste pomphouders verkopen met verlies’, zegt Mattart. Dat komt omdat de Federale Overheidsdienst Economie de maximumprijzen vastlegt aan de hand van een ingewikkelde formule. Bij snelstijgende prijzen tracht de overheid de stijging via een correctiefactor af te remmen. ‘Hierdoor loopt de maximumprijs achter op de prijs waartegen tankstations benzine en diesel moeten aankopen. Op een liter diesel leidt een tankstation nu 6 tot 7 cent verlies. Voor benzine is er ook verlies, maar minder groot. Dat is al de hele week zo. Tankstations lijden nu duizenden euro’s verlies per dag’.
Volgens Mattart staan tankstations voor een dilemma. ‘Als je wettelijk in orde wil zijn, moet je het benzinestation vandaag sluiten. Want reken je de aankoopprijs door, dan moet je hogere prijzen hanteren dan de maximumprijzen, wat wettelijk niet mag. Hou je je aan de maximumprijs, dan moet je met verlies verkopen. Wat wettelijk evenmin mag’. Volgens Mattart zijn er wel al benzinestations die prijzen
‘Tankstations lijden nu duizenden euro’s verlies per dag’
Johan Mattart Federatie van brandstoffenhandelaars
hanteren boven de maximumprijs. Stookolieleveranciers proberen dan weer nieuwe orders af te wimpelen. ‘Het verlies op stookolie bedraagt maar liefst 12 cent per liter. Op een levering van duizend liter stookolie verliest een petroleumhandelaar 120 euro, zonder dat de kosten voor de vrachtwagen en chauffeur zijn meegeteld.’ Mattart hoopt dat België afstapt van de maximumprijzen en overstapt op richtprijzen, zoals in de buurlanden.
3
Kan ik geld besparen door te tanken in een buurland? Alleen wie dicht bij Luxemburg woont, doet nog echt profijt. Daar kostte een liter diesel begin deze week nog 1,73 euro. Luxemburg heft veel minder accijnzen op brandstof dan België, maar het is ze wel aan het optrekken om brandstoftoerisme af te remmen.
In Nederland zijn de prijzen een pak duurder. Daar betaal je 2,375 euro per liter. Ook in Duitsland lagen de prijzen de jongste dagen met 2,2 euro per liter hoger. Frankrijk zit op hetzelfde niveau als België. Mattart: ‘Je krijgt nu de situatie dat Nederlanders in België tanken omdat het goedkoper is. De Belgische pomphouder moet door de maximumprijs die lager ligt dan de groothandelsprijs, geld toesteken aan de Nederlandse klant.’
De beste manier om de prijsstijging te ontwijken, is gewoon de auto minder van stal halen. Minder snel rijden helpt ook. 90 in plaats van 120 km/u drukt het verbruik met 20 tot 30 procent. Nog drastischer is in de slipstream van een vrachtwagen rijden. Die breekt de luchtweerstand, waardoor je zoals een wielrenner midden in het peloton wordt meegezogen en het verbruik veel lager ligt.
4
Hoe evolueert de prijs de komende dagen en weken? Op korte termijn zal hij allicht blijven stijgen, tenzij de regering snel met maatregelen komt. De maximumprijs ligt nu onder de marktprijs. Het vertragingsmechanisme in de berekening leidt ertoe dat de maximumprijs uiteindelijk de hogere marktprijs zal volgen. ‘In België zou de dieselprijs dezelfde moeten zijn als in Nederland en rond de 2,4 euro moeten liggen’, zegt Mattart.
Wat de olieprijs op de internationale markten zal doen is onvoorspelbaar. De voorbije dagen was de prijs heel volatiel. Na zeer forse stijgingen sinds het uitbreken van de oorlog en de boycot van de Amerikanen is de prijs woensdag en donderdag gezakt. Ook de wisselkoers van de euro lijkt wat te stabiliseren tegenover de dollar. Maar een drastische verlaging van de olieprijzen lijkt er niet meteen in te zitten.