Overleg haalde niets uit, gesprek gaat wel verder
Russisch-Oekraïens overleg leverde niets op. Zelfs over corridors om uitgehongerde Oekraïense stedelingen te helpen, was geen toenadering mogelijk.
Eén dag na de luchtaanval op een kinderziekenhuis in Marioepol is overleg tussen de Oekraïense en Russische ministers van Buitenlandse Zaken in het Turkse Antalya op niets uitgedraaid. Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba had zijn Russische tegenhanger Sergej Lavrov in een anderhalf uur durend gesprek geweigerd om een staakt-het-vuren te beloven. Dat had de ergste humanitaire noden in belegerde steden als Marioepol kunnen lenigen.
Lokale autoriteiten in de uitgehongerde stad telden drie doden en zeventien gewonden na bombardementen op een kinderziekenhuis, die ze toeschreven aan de Russische belegeraars. Maar Lavrov was volgens zijn Oekraïense collega ‘niet in een positie’ om een werkbare humanitaire corridor te beloven. ‘Ik heb de indruk dat Lavrov is gekomen om te praten, niet om te beslissen,’ zei Koeleba. De echte macht lag volgens hem bij ‘andere besluitvormers’ in Rusland, een verwijzing naar president Poetin.
Het Russische leger zette de afgelopen dagen zijn vuurkracht in, nadat het plan was mislukt om snel richting Kiev op te rukken om de Oekraïense regering op de knieën te dwingen. Bij grootschalige beschietingen van steden zijn al veel burgerdoden gevallen. In Marioepol worden sommige slachtoffers nu in -massagraven gestopt.
Russische leugens
De ontmoeting tussen de twee ministers van Buitenlandse Zaken was de eerste sinds het begin van de oorlog. In een aparte persconferentie zei Lavrov dat de Russische operatie volgens plan verliep. Hij herhaalde de eis dat Oekraïne moet ontwapenen, een neutrale status accepteren en ‘denazificeren’. Dat laatste is een verwijzing naar de door het Kremlin verkondigde leugen dat Oekraïne door nazi’s wordt geregeerd.
Over het kinderziekenhuis in Marioepol zei Lavrov dat het ‘onder controle stond van Oekraïense radicalen’. Ondanks beelden waarop een gewonde zwangere vrouw op een brits werd weggedragen door reddingswerkers, verklaarde hij dat ‘er geen patiënten meer waren’. De schuld voor het escalerende geweld legde Lavrov bij het Westen. ‘Het Westen levert dodelijke wapens aan Oekraïne.’
Lavrov zei dat het getroffen kinderziekenhuis ‘onder controle was van Oekraïense radicalen’
Koeleba leidde uit zijn gesprekken met Lavrov af dat de Russen geen staakt-het-vuren wilden en ‘hun agressie zullen voortzetten’ tot de Oekraïners buigen voor hun eisen. ‘Ze willen een overgave van Oekraïne’, zei Koeleba. ‘Dat is niet wat ze zullen krijgen. Oekraïne is sterk, Oekraïne vecht.’
Een klein hoopvol signaal was Lavrovs verwijzing naar uitspraken van de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Die had de afgelopen dagen laten verstaan dat hij openstaat voor compromissen over de Oekraïense ambitie om Navo-lid te worden en de status van de door Rusland erkende ‘volksrepublieken’ in de Donbas. De verklaringen van Zelenski stemden volgens Lavrov tot ‘enig optimisme’. Koeleba herhaalde in Antalya dat Navo-lidmaatschap een doel blijft voor zijn land. ‘Maar dat zit er niet meteen aan te komen’, gaf hij toe.
Het enige punt waarop beide diplomaten het eensgezind leken, was het feit dat de diplomatieke gesprekken verder moeten gaan.