Navo maakt zich op voor jarenlange oorlog

Het gevaar dat de oorlog buiten de Oekraïense grenzen treedt, groeit met de dag. President Biden vraagt een steunpakket van 33 miljard dollar. ‘De geschiedenis leert dat agressors die niet gestraft worden, alleen maar agressiever worden.’

In Europa neemt de somberheid over de oorlog in Oekraïne stelselmatig toe. In diplomatieke kringen is steeds vaker te horen dat president Poetin helemaal geen oplossing wil. ‘De Europeanen zijn geïnteresseerd in vrede en diplomatie, de Russen helemaal niet’, zegt een hoge diplomaat die Rusland jarenlang volgde. In Brussel houdt men er ernstig rekening mee dat Poetin niet tevreden zal zijn met een verovering van de Donbas en het zuiden van Oekraïne.

Zelfs in Kiev wordt gesproken over een ‘tijdelijke’ bevrijding van de hoofdstad. Eenmaal Poetin zijn doelen in het zuiden en het oosten heeft behaald, zal hij zijn pijlen weer op Kiev richten. Gisteravond sloegen opnieuw kruisraketten in op de hoofdstad. Dat VN-secretaris-generaal Antonio Guterres op dat moment nog in de stad was, leek geen bezwaar. ‘Een postkaart van Moskou’, merkte een adviseur van Zelenski sarcastisch op.

Op het Navo-hoofdkwartier houdt men steeds meer rekening met een lange oorlog. ‘De bondgenoten bereiden zich voor om Oekraïne voor een lange periode te steunen’, zegt secretaris-generaal

Jens Stoltenberg. Er zijn plannen om Oekraïne te helpen bij de overstap van de oude Sovjetwapens naar de moderne Navo-systemen. De integratie van het land in het militaire bondgenootschap is volop aan de gang. Dat dit Poetin alleen maar bozer maakt, is niet langer een bezwaar. Zijn dreigementen met kernwapens vallen op een koude steen.

Geen weg terug

Zeker bij de Amerikanen en de Britten zijn alle remmen weggevallen. President Biden wil de militaire hulp aan Oekraïne tot ongekende hoogte opdrijven. Hij vraagt het Congres een steunpakket van 33miljard dollar goed te keuren: 20 miljard voor wapens, 8,5 miljard om de economie te ondersteunen en 3 miljard voor humanitaire hulp. ‘Deze strijd is niet goedkoop’, zei Biden. ‘Maar zwichten voor de agressie is nog duurder. De geschiedenis leert dat agressors die niet gestraft worden, alleen maar agressiever worden.’

Ook voor Londen is er geen weg terug meer. Oekraïne moet de oorlog winnen. Liz Truss, de minister van Buitenlandse Zaken, pleitte woensdag om de wapenleveringen aan Oekraïne, maar ook aan andere landen die zich bedreigd voelen, op te voeren. De Russen moeten uit heel Oekraïne verdreven worden. ‘Het is van strategisch belang voor ons allemaal dat Oekraïne de oorlog wint’, zei Truss. Haar collega van Defensie, Ben Wallace, vindt dat Oekraïne ook het recht heeft om de logistieke infrastructuur van het Russische leger aan te vallen. ‘Het internationale recht staat dat toe’, zei hij aan de BBC.

Er zijn steeds meer aanwijzingen dat het Oekraïense leger wel degelijk acties uitvoert op Russisch grondgebied. In de stad Belgorod ontploffen geregeld brandstofdepots. Gisteren werden opnieuw twee zware explosies gehoord. Kiev ontkent systematisch dat het Oekraïense leger hier achterzit. Natuurlijk bestaat de kans dat Rusland zelf verantwoordelijk is. Maar waarom zou het dat doen?

Wapentransporten

Maar de Britse en Amerikaanse oorlogsretoriek veroorzaakt ook ongemak. Geeft het Poetin geen extra argumenten voor zijn discours dat het Westen het op Rusland gemunt heeft? Als hij zich in het nauw gedreven voelt, kan hij de oorlog laten escaleren. Europa deelt dan als eerste in de klappen.

Zeker is dat in Moskou de dreigementen richting Europa crescendo gaan. ‘In het Westen roepen ze Kiev openlijk op Rusland aan te vallen met wapens die ze van Navo-landen hebben gekregen’, zei Maria Zacharova, de woordvoerster van het ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Ik adviseer jullie ons geduld niet verder op de proef te stellen.’

Poetin laat verstaan dat hij bereid is de oorlog te laten escaleren tot buiten Oekraïne. In een toespraak tot parlementsleden in Sint-Petersburg zei hij dat Rusland onmiddellijk zal reageren op landen die zich in het conflict mengen. ‘We hebben daar alle middelen voor. We scheppen niet op, we zullen ze gebruiken als dat nodig is. Ik wil dat iedereen dat weet.’ Waarschijnlijk hintte hij op de hypersonische Sarmat-raket die vorige maand nog eens getest werd. Die raketten zijn heel moeilijk te onderscheppen, kunnen elke stad in Europa bereiken en kunnen uitgerust worden met kernkoppen.

De vraag is of Poetin het zo ver wil drijven. Analisten houden er wel ernstig rekening mee dat hij de wapentransporten vanuit de Navolanden zal viseren. De kans dat hij dat op Navo-grondgebied doet, neemt toe. In dat geval zal het bondgenootschap moeten reageren en wordt de oorlog echt oncontroleerbaar.

Zijn machtigste niet-militaire wapen tegen Europa heeft hij al ingezet. De gaskraan naar Polen en Bulgarije is dicht. De boodschap is duidelijk: andere Europese landen – inclusief Duitsland – zullen volgen als ze niet instemmen met zijn eisen.

Terwijl VN-topman Antonio Guterres nog in Kiev was, sloegen Russische kruisraketten in op de hoofdstad