‘Macron heeft nog bijna niets voor vrouwenrechten gedaan’
De vereniging Osez le féminisme eist dat Macron meer doet tegen huiselijk geweld. ‘De president laat mensen geloven dat hij het probleem aanpakt, maar draait hen een rad voor ogen’, zegt woordvoerder Fabienne El Khoury.
De gelijkheid tussen man en vrouw was een belangrijk thema in de Franse verkiezingsstrijd. Dat zegt Fabienne El Khoury, doctor in de gezondheidszorg en woordvoerder van het feministische Osez le féminisme, een progressieve en seculiere vereniging. ‘Tot 79 procent van de kiezers hield rekening met dat thema in het kieshokje’, zegt ze aan de telefoon.
77 procent van de Fransen meent dat seksisme ongestraft blijft, de helft vreest dat het toeneemt en minstens 20 procent van de Franse vrouwen jonger dan 34 jaar heeft al seksueel geweld ervaren. Dat bleek in maart uit een onderzoek van de Franse Hoge Raad voor de Gelijkheid tussen vrouwen en mannen. ‘Fransen ervaren seksisme als aanhoudend en systematisch aanwezig in de maatschappij’, aldus de Raad.
Denkt u dat Emmanuel Macron dit probleem in zijn nieuwe ambtstermijn zal aanpakken?
‘Wij zijn opgelucht dat Marine Le Pen het presidentschap niet veroverd heeft, zij kaapt vrouwenrechten voor haar eigen reactionaire boodschap. Toch heeft Macrons overwinning een bittere nasmaak. Tot nu toe had hij amper aandacht voor vrouwenrechten. Zijn minister van Binnenlandse Zaken is beschuldigd van verkrachting, zijn minister van Justitie heeft misogyne uitspraken gedaan als advocaat en keert zich radicaal tegen
MeToo. Dat richt veel schade aan en legitimeert een verkrachtingscultuur. Wij vinden dat zulke mensen helemaal niet in een machtspositie thuishoren.’
Macron heeft in zijn campagne toch beloofd een register aan te leggen voor daders van huiselijk geweld?
‘Dat is tekenend voor het soort van marketing via mesurettes (maatregeltjes, red.) waarmee Macron zich al vijf jaar bezighoudt. Wij zijn op zich niet tegen zo’n register, maar er is meer nodig. Slachtoffers geven aan dat ze zelfs na meerdere klachten niet beschermd worden tegen hun gewelddadige echtgenoot of ex, wat is dan het nut van een register?’
‘Honderden Françaises hebben vorig jaar getuigd over hoe moeilijk het is om zelfs maar een klacht neer te leggen. Ze worden ontmoedigd, afgewimpeld of onrespectvol behandeld door politieagenten. Ten slotte eindigt 90 procent van alle klachten zonder gevolg. Maar met zo’n verklaring doet Macron mensen geloven dat hij het probleem effectief aanpakt. In feite draait hij hen een rad voor ogen. Ik noem dat “feminism washing” (naar greenwashing, red.).’
Wat moet er dan wel gebeuren?
‘De Franse Hoge Raad voor de Gelijkheid tussen vrouwen en mannen heeft een miljard euro gevraagd voor onder andere de strijd tegen seksueel geweld en femicide. Macron heeft in zijn vorige ambtstermijn 340 miljoen euro geïnvesteerd in de gelijkheid tussen man en vrouw. Er is absoluut een miljard euro nodig om op alle niveaus justitie en politie te versterken. Agenten zijn niet voldoende opgeleid om daarmee om te gaan. In elke prefectuur moet er een specialist huiselijk geweld zijn. Verder moet er meer geld gaan naar vluchten opvanghuizen voor vrouwen, want ook daar ontbreken plaatsen. We willen dat de verjaringstermijnen voor seksueel misbruik van minderjarigen verdwijnen, en willen seksistische stereotypes bij jonge kinderen bestrijden via gepaste vorming.’
Glazen plafond
Koopkracht was het thema waarmee Marine Le Pen de campagne domineerde. Maar voor veel Françaises heeft koopkracht een specifieke dimensie: ze willen de loonkloof met hun mannelijke concullega’s dichten. Sinds kort moeten Franse bedrijven meer informatie openbaar maken over hun loonbeleid. ‘De bedrijven hebben te veel ruimte om selectief met cijfers te goochelen’, vindt El Khoury. ‘De data over verloning naar geslacht zijn te weinig transparant. Erger nog is dat er geen enkele straf aan vasthangt. Die maatregel stelt weinig voor.’
Is de kiezer zulke halve maatregelen tegen seksisme beu? Volgens het peilingbureau Ifop vindt 49 procent van de Françaises Le Pen een betrouwbare verdediger van vrouwenrechten, en 30 procent Macron. ‘Wij keken ook op van die peiling, maar het hoeft eigenlijk niet te verbazen. Kijk, Marine Le Pen is een populiste, ze zal dus om het even welk populair standpunt napraten om macht te krijgen. Het illustreert wel weer dat de gelijkheid tussen man en vrouw echt belangrijk is voor een breed publiek. Marine Le Pen heeft dat goed begrepen en heeft daarop ingespeeld.’
Giselle Nath
‘Marine Le Pen heeft goed begrepen dat de gelijkheid tussen man en vrouw belangrijk is voor een breed publiek en heeft daarop ingespeeld’