Needle spiking lijkt in opmars, maar is dat ook zo?
In een maand tijd zijn in België zo’n twintig gevallen van ‘needle spiking’ gemeld. Maar sluitende bewijzen dat mensen zijn geprikt, blijven tot nu toe uit.
De meest recente meldingen van ‘needle spiking’ dateren van afgelopen weekend, tijdens The Belgian Pride (twee meldingen van ‘wilde prikken’ en een klacht) en tijdens de match KV Mechelen-Racing Genk. Veertien jongeren (twaalf meisjes en twee jongens) werden toen onwel (DS 23 mei). ‘Verschillende slachtoffers zeggen geprikt te zijn geweest’, zegt Dirk Van de Sande, de woordvoerder van de politiezone Mechelen-Willebroek. ‘Tijdens het verhoor verklaarden ze ook een prikletsel te hebben, we hebben dat zo vastgelegd in het proces-verbaal.’
Het spoor dat de jongeren met een injectienaald heimelijk verdovende middelen kregen toegediend, wordt onderzocht. ‘Over het medische aspect kunnen we geen uitspraken doen’, zegt Van de Sande, die beklemtoont dat alle meldingen ernstig worden genomen. ‘We zijn de nacht zelf nog een onderzoek begonnen op basis van de getuigenissen, medische verslagen en camerabeelden.’
Angst aanjagen
De eerste Belgische berichten over mogelijke needle spiking dateren van een kleine maand geleden. In Kortrijk startte de koepel van studentenclubs toen zelf een onderzoek op omdat er in april twee gevallen zouden zijn geweest in de Kortrijkse uitgaansbuurt. Maar bij het parket van WestVlaanderen is tot op vandaag geen klacht ingediend.
In het arrondissement Luxemburg loopt er wel een onderzoek na verschillende klachten. Na een fuif in Aarlen in het weekend van 1 mei verklaarden elf vrouwen, onder wie vier minderjarigen, dat ze werden gedrogeerd. ‘Ze hebben het over verschillende symptomen de avond zelf en nadien: misselijkheid, braken, bewustzijnsverlies, geheugenverlies, hoofdpijn, neken maagpijn, slaperigheid, verhoogde speekselvloed en oogpijn’, zegt het parket van Luxemburg.
Vier van de elf vrouwen denken een prik te hebben gekregen, de zeven anderen vermoeden dat iemand iets in hun drankje heeft gedaan. Acht vrouwen hebben een bloed- of urinestaal afgestaan voor analyse. De resultaten daarvan zijn nog niet bekend. Ook in Gent was er al een klacht.
Het aantal meldingen en klachten in België van mensen die zeggen een prik te hebben gekregen, tikt al enkele weken aan. Maar sluitend medisch of toxicologisch bewijs is er nog niet. In oktober vorig jaar kwamen in het Verenigd Koninkrijk diverse verhalen over needle spiking naar boven en liep het aantal meldingen snel op. Het Britse parlement startte een onderzoek op, maar besloot dat het onmogelijk is om een inschatting te maken van hoe vaak het voorkomt.
Het lijkt Christophe Stove, professor toxicologie aan de UGent, uiterst onwaarschijnlijk om iemand via needle spiking te drogeren. ‘Het is bijna onmogelijk en passant de juiste dosis met een naald toe te dienen, er is een reden dat anesthesisten daar jaren voor studeren’, zegt Stove. ‘Het is overigens nog nergens in België of elders aangetoond dat het daadwerkelijk gebeurt. Het fenomeen wordt gehypet en slaagt in zijn opzet: mensen schrik aanjagen.’
Stove stipt aan dat spiking slechts zelden voorkomt. ‘Het komt veel vaker voor dat van de gelegenheid gebruikgemaakt wordt, waarbij mensen onder invloed van alcohol of drugs die ze vrijwillig of onder druk hebben ingenomen, worden misbruikt.’
Verhoogde hartslag
De (buitenlandse) berichten over needle spiking kunnen hier tot extra aandacht en angst voor het fenomeen leiden. ‘De onduidelijkheid, de onvoorspelbaarheid en de oncontroleerbaarheid kunnen in combinatie met de uitgebreide berichtgeving erover mensen angst inboezemen’, zegt Sara Scheveneels (KU Leuven), klinisch psycholoog en gedragstherapeut die met angststoornissen werkt. ‘Omdat het objectieve risico nog zo vaag is, voelen mensen een groot subjectief risico. Dat is een ideale voedingsbodem om angst op te wekken.’
Die angst of paniek kan gepaard gaan met lichamelijke reacties. ‘Angst is een overlevingsmechanisme dat ons lichaam klaarmaakt om te vechten of te vluchten. Onze hartslag verhoogt en onze ademhaling wordt sneller. Dat kan leiden tot een licht gevoel in het hoofd of duizeligheid.’
‘Het is bijna onmogelijk en passant de juiste dosis met een naald toe te dienen’
Christophe Stove
Professor toxicologie UGent