Bom rond seksueel misbruik barst bij evangelicals
Na de katholieke kerk worstelt ook de grootste protestantse kerk in de Verenigde Staten met seksueel misbruik. Een nieuw onderzoeksrapport licht het deksel van een uitgebreide doofpotoperatie bij de Southern Baptist Convention.
De auteurs van een lijvig onderzoeksrapport dat zondag gepubliceerd werd, stellen vast dat de Southern Baptist Convention twee decennia lang meldingen van seksueel misbruik door geestelijken, medewerkers en leidinggevenden in de doofpot heeft gestopt. Het leiderschap van de kerk met 14 miljoen gelovigen in de Verenigde Staten zou de nodige hervormingen hebben tegengehouden om het misbruik van kinderen en volwassenen aan te pakken.
De bevindingen veroorzaken een schokgolf in de diverse, maar politiek en theologisch conservatieve kerk. De naar protestantse normen aanzienlijke centralisatie rond het hoofdkwartier in Nashville, maakt de Southern Baptists in zekere mate tot een evangelical tegenhanger van de katholieke kerk. Die laatste kreeg al een stortvloed van rechtszaken rond seksueel misbruik over zich heen.
Net als bij de katholieken zijn de afgelopen jaren ook binnen de Southern Baptists grote barsten ontstaan. Die gaan over kwesties als racisme, hun houding tegenover lgbti-personen of de attitude tegenover de Republikeinse expresident Donald Trump, maar ook over de omgang met misbruik.
‘Regelrecht vijandig’
Het rapport was het gevolg van de toegenomen druk om de klachtenregen van slachtoffers ernstig te nemen. De meldingen die zowel slachtoffers van misbruik als bezorgde geloofsgenoten sinds 2000 deden bij het leiderschap waren talrijk. Maar volgens de externe rapporteurs stuitten ze ‘keer op keer op verzet, tegenwerking en zelfs regelrechte vijandigheid’.
Christa Brown, die getuigde hoe ze als tiener misbruikt werd door een predikant, vertelde dat ze na haar getuigenis overstelpt werd met ‘grote hoeveelheden haatmail, vreselijke blogposts en telefoontjes gedrenkt in vitriool’.
Bovendien, schrijven de rapporteurs, ‘toonde ons onderzoek aan dat gedurende vele jaren een aantal vooraanstaande leiders van het uitvoerend comité, samen met externe adviseurs, de reactie op meldingen van misbruik grotendeels controleerde. Ze concentreerden zich uitsluitend op het vermijden van aansprakelijkheid.’
Een medewerker van het uitvoerend comité zou een lijst bijgehouden hebben met honderden predikanten die van misbruik werden beschuldigd. Toch waren er geen aanwijzingen dat iemand ‘actie ondernam om te verzekeren dat de beschuldigde predikanten niet langer een machtspositie konden bekleden’. Ook de lokale gemeenschappen waarin de vermeende misbruikers actief waren, werden niet op de hoogte gesteld.
Verslag van 288 pagina’s
Brown ontving na haar getuigenis ‘grote hoeveelheden haatmail en telefoontjes vol vitriool’
Zowel het misbruik als de doofpotoperaties werden in 2019 aan de kaak gesteld door onderzoekers van de Houston Chronicle en de San Antonio Express-News. Dat leidde er, samen met de houding van de kerktop, uiteindelijk toe dat afgevaardigden van de kerkgemeenschap het uitvoerend comité van de kerk dwongen een extern onderzoeksbureau in de arm te nemen. Dat leverde dit pijnlijke verslag van 288 pagina’s af.
Behalve beschuldigingen van kindermisbruik zet het rapport ook uiteen hoe voormalig kerkleider Johnny Hunt tijdens een strandvakantie in 2010 de vrouw van een andere predikant zou hebben aangerand. Hunt ontkende dat er fysiek contact was met die vrouw.
De huidige voorzitter van de Southern Baptist Convention, Ed Litton, zei zondag in een verklaring dat hij ‘tot in het diepst van zijn ziel bedroefd’ is voor de slachtoffers. Hij dankte God dat de slachtoffers het misbruik nu toch aan het licht hadden gebracht.