Glamour en oorlogsmisdaden
Ze zijn ondraaglijk om lang naar te kijken, de beelden uit Oekraïne die dit jaar worden getoond langs de glamoureuze Promenade in Davos, in het voormalige hoofdkwartier van de Russische delegaties. Meer dan 4.000 (geverifieerde) foto’s tonen massagraven in Irpin, raketinslagen op appartementsgebouwen, toegetakelde lijken in Boetsja of een zwaar verbrande man die wezenloos voor zich uitstaart na een Russische raketaanval in Charkov, en confronteren de bezoekers met de horror van de oorlog.
Nu de Russen dit jaar niet welkom zijn op het Wereld Economisch Forum (WEF), huurde de Oekraïense zakenman Viktor Pintsjoek het Russia House af, dat in Davos al jaren wordt gebruikt om het land te promoten en invloed te kopen bij economische en politieke wereldleiders. Hij doopte het om tot het ‘Russian War Crimes House’, om diezelfde leiders met de neus op de Russische oorlogsmisdaden in zijn thuisland te drukken. Het contrast met het Ukraine House, dat even verder op de Promenade in het casino van Davos huist, kan moeilijk groter zijn. Voorbijgangers struikelen er net niet over elkaar om met vergulde iPhones selfies te nemen.
Ook Russische oligarchen én sponsors werden geweerd van het WEF – geen reclameborden voor Gazprom dit jaar
Het mag duidelijk zijn: de diplomatieke evenwichtsoefening waar het WEF al jaren voor staat – om alle gesprekspartners steeds aan de tafel te houden – is sinds de Russische invasie van Oekraïne naar de prullenmand verwezen. Niet alleen sloeg de organisatie beleidsmakers uit Moskou in de ban, ook Russische oligarchen én sponsors werden geweerd – geen reclameborden voor Gazprom dit jaar.
Aan de andere kant verwelkomt het Forum een ruime delegatie Oekraïners, aangevoerd door een groep vrouwelijke parlementariërs en de broers Klitsjko, die met hun imposante verschijning ook in een zaal van honderden aanwezigen moeilijk te missen zijn. Ze zijn naar Zwitserland afgezakt om de wereld de broodnodige hulp te vragen bij de verdediging en heropbouw van hun land. ‘Het is leuk om hier te zijn, de lente hangt in de lucht’, aldus Vitali Klitsjko, voormalig bokskampioen en huidig burgemeester van Kiev, met een uitgestreken gezicht. ‘Maar ondertussen, op amper duizend kilometer van hier, sterven mensen iedere dag, van jong tot oud. Iedereen moet beseffen dat we voor jullie vechten, voor jullie waarden.’
Ook Volodimir Zelenski was van de partij, zij het virtueel. Ongeschoren en getooid in een kaki T-shirt sprak de Oekraïense president via een videoverbinding meer dan duizend beleidsmakers en bedrijfsleiders toe bij zijn openingstoespraak voor een volgeladen Kongresszentrum. Hij vroeg hen meer financiële en militaire steun en zwaardere sancties voor Moskou, zoals een olie-embargo. Ook riep Zelenski de aanwezige ceo’s van multinationals op zo snel mogelijk Rusland te verlaten. ‘Alleen als de agressor alles verliest, zal dat hem de motivatie ontnemen om in de toekomst nog een oorlog te beginnen’, klonk het.
De speech leverde hem een staande ovatie op van de aanwezigen. Of ze ook allemaal gehoor zullen geven aan zijn oproep, valt nog af te wachten.
Redacteur Korneel Delbeke is voor het eerst aanwezig op het World Economic Forum. In ‘Debutant in Davos’ geeft hij zijn onbevangen kijk op de economische top.