Wanneer je school je als een last ziet
Beno Schraepen, Leen Sebrechts, Freya Dezutter, Deborah Davits, Anke Deckers Onderzoekersonderwijsondersteuning,APHogeschool.
INCLUSIE Sommige leerlingen met een beperking mogen in september niet terugkeren naar hun vertrouwde school. Dat is discriminatie, schrijven onderzoekers van de AP Hogeschool.
Je kunt er gif op innemen: in juni stromen de vragen binnen van ouders van kinderen en jongeren met een beperking. De reguliere school wil hun kind niet meer, wat nu? Ofwel willen ze hun zoon of dochter niet naar het buitengewoon onderwijs sturen, ofwel is daar geen plaats meer.
De ouders hadden niet verwacht dat hun kind zich na enkele jaren inclusief onderwijs niet meer in de vertrouwde school zou mogen inschrijven. Vaak gaat het om ‘leerlingen met een verslag’, zoals dat in het onderwijsjargon heet. Zij volgen een individueel aangepast curriculum en moeten de ontwikkelingsdoelen halen die de leerkracht, het schoolteam en de ondersteuner samen met de ouders en het CLB hebben afgesproken. Samen zoeken ze dan welke aanpassingen daarvoor nodig zijn. In de klas krijgen de leerkracht en leerling bijstand dankzij het ondersteuningsnetwerk, soms steken ook stagiaires een handje toe.
Recht op school naar keuze
Toch zijn er scholen en leerkrachten die deze leerlingen liever niet (meer) willen. Ze zien de leerling als ‘last’, en ze ‘ontbinden’ de inschrijving. Wat ze niet beseffen, is dat ze zich daarmee buiten de wet plaatsen en zich schuldig maken aan discriminatie van kinderen en jongeren met een handicap. Of erger, sommige scholen beseffen het wel.
Het M-decreet bepaalt dat scholen de inschrijving van leerlingen niet zomaar deels of volledig mogen ontbinden. Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil dat decreet afschaffen, maar voorlopig is dat nog steeds niet gebeurd. De opvolger, het leersteundecreet, gaat ten vroegste in 2023 van start. Sommige scholen interpreteren de uitspraak van Weyts als een aanmoediging om kinderen met een beperking te weigeren. Daarmee
Welke ouder wil een klacht indienen tegen de school waar hij zijn kind ooit naartoe wil sturen, als het beleid niet eens aan zijn kant staat?
schenden ze hun recht om zich in te schrijven in een school naar keuze.
Daarnaast geldt in het onderwijs een recht op ‘redelijke aanpassingen’. Scholen kunnen niet zomaar weigeren om die uit te voeren. Ze moeten aantonen dat de noodzakelijke en wenselijke aanpassingen niet in verhouding zijn met het beoogde resultaat, en dat die inspanningen de leerling dus niet vooruithelpen.
Een evaluatie van de al toegekende aanpassingen is nodig: welke werken, welke niet en waarom, welke zijn nog nodig? In de meeste gevallen ontbreekt die wettelijke argumentatie. Als die er wel zou zijn, krijgen ouders die niet te zien. De school speelt in op de onwetendheid van de ouders. Het
CLB, dat wel verder moet met de school en niet met de ouders, houdt zich afzijdig. De ondersteuningsnetwerken staan erbij en kijken ernaar, want ze hebben geen enkel mandaat om in te grijpen.
Het recht op redelijke aanpassingen staat niet alleen in het onderwijsdecreet, maar ook in de antidiscriminatiewetten. Bovendien is sinds vorig jaar het recht op inclusie en redelijke aanpassingen opgenomen in de grondwet. Driemaal is scheepsrecht.
Het zou dus klachten en rechtszaken moeten regenen. Maar welke ouder wil een klacht indienen tegen de school waar hij zijn kind ooit naartoe wil sturen, als het onderwijsbeleid niet eens aan zijn kant staat?