Forse overwinstbelasting of niet? ‘Politieke wil is nodig’
Minister van Energie Tinne Van der Straeten wuift de kritiek weg op haar voorstel om winsten op elektriciteit boven 130 euro per MWh weg te belasten.
Vorige week vrijdag keurden de Europese ministers van Energie een verordening goed die de lidstaten oplegt om overwinsten op elektriciteit boven 180 euro per MWh weg te belasten. Tinne Van der Straeten (Groen) wil verder gaan, met een inkomensplafond van 130 euro. Is dat juridisch wel mogelijk? Meerderheidspartijen Open VLD, CD&V en zeker MR zitten nog met vragen.
De gemiddelde prijs voor een contract van levering van elektriciteit in 2022 dat drie jaar geleden werd afgesloten, bedroeg 53 euro per MWh. Volgens energieregulator Creg was 80 euro het hoogste wat producenten konden verwachten. Dat bedrag is als referentie gebruikt, en er is nog eens 50 euro bijgevoegd. 130 euro is daarmee dus 50 euro meer dan wat voor de energiecrisis de maximale prijsverwachting was.
Maar de regeling geldt niet voor alle technologieën die vandaag hoge winsten maken. Gascentrales, waterkracht of batterijen vallen er niet onder. Van der Straeten vraagt aan de Creg om suggesties te doen om ook hun winsten af te romen.
Om juridisch correct te zijn moet de wet die de winsten afroomt dit jaar in de Kamer goedgekeurd raken als ze ook de winsten van dit jaar wil aanpakken.
Op het openingscollege Politicologie aan de UGent verwees premier Alexander De Croo (Open VLD) naar de overwinstbijdrage van de energieproducenten: ‘Komt er voor het einde van het jaar een overwinstbelasting? Natuurlijk.’
Kleur bekennen
‘Technisch kunnen we dit altijd laten werken. Het gaat erom of de politieke wil er is. Of staan we toe dat sommige bedrijven meer verdienen dan ooit gedacht, en dat tegelijk gezinnen facturen krijgen die hoger zijn dan ze ooit hadden gedacht’, vraagt Van der Straeten zich af.
‘Het wordt tijd dat iedereen kleur bekent’, zei Vooruit-Kamerlid Kris Verduyckt. De MR is meer op haar hoede. ‘We moeten wetten maken die niet aangevallen kunnen worden voor het gerecht’, zei MR-Kamerlid Marie-Christine Marghem.
Zij verwees naar Engie/Electrabel, dat al weinig geamuseerd had gereageerd. Het bedrijf zegt te vrezen voor zijn investeringscapaciteit, met name voor de verlenging van de kernreactoren van Doel 4 en Tihange 3, waarover momenteel met de regering wordt onderhandeld.
Levensduurverlenging
Verschillende partijen gaan ervan uit dat de overwinstbelasting hoe dan ook op tafel komt
‘Overwinsten maken geen deel uit van de onderhandelingen met Engie/Electrabel over de verlenging van kerncentrales’
Tinne Van der Straeten
Minister van Energie (Groen)
tijdens de onderhandelingen die de premier en Van der Straeten
voeren met Engie/Electrabel over de verlenging van die twee kerncentrales. Van der Straeten ontkent dat. ‘Overwinsten maken geen deel uit van de onderhandelingen.’
Ze spreekt ook tegen dat een levensduurverlenging van 20 jaar de onderhandelingen zou vergemakkelijken. ‘Wie dat denkt, vergist zich, net als degenen die denken dat Doel 3 met een vingerknip verlengd kan worden.’
Het overtuigde CD&V-Kamerlid Leen Dierick niet. Zij blijft aandringen op het openhouden van meer kerncentrales en het verlengen voor een periode van 20 jaar in plaats van 10 jaar.