Wagner slaat ‘overloper’ dood voor camera
De aan het Kremlin gelinkte privémilitie Wagner postte een video op Telegram waarin de Rus Jevgeni Nuzjin gedood wordt met een voorhamer. ‘Zijn familie is in shock.’
Vrijdag dook een gruwelvideo op waarin een voormalige Russische gedetineerde meermaals wordt geslagen met een voorhamer. Nadat Jevgeni Nuzjin was gerekruteerd door de Wagner-privémilitie, liep hij over naar Oekraïne. Zijn familie reageert met afschuw op de video.
Beelden van de standrechtelijke executie werden afgelopen weekend gepost op Grey Zone, een Telegram-kanaal gelinkt aan de Wagner-groep. In de video ligt Nuzjin met zijn hoofd vast getapet aan een bakstenen muur wanneer een ongeïdentificeerde man in gevechtskledij uithaalt met een voorhamer.
Toen hij in juli werd ingelijfd door Wagner, zat Nuzjin (55) een celstraf uit van 24 jaar voor een moord die hij in 1999 had gepleegd. De beruchte militie wordt geleid door Jevgeni Prigozjin, een machtige Russische zakenman en nauwe bondgenoot van Vladimir Poetin.
‘Als een beest’
Ilya Nuzjin, de zoon van Jevgeni, bevestigde maandag aan The Guardian dat de man in de video inderdaad zijn vader is. Meer commentaar gaf hij niet, wijzend op de ‘veiligheidsrisico’s’.
In een interview zondagavond laat met de Russische mensenrechtenorganisatie Gulagu.net zei Ilya Nuzjin dat zijn familie via Telegram had gehoord van de dood van zijn vader, en dat ze ‘in shock waren’. ‘De hele familie was in tranen toen we de video zagen. Hij werd afgemaakt als een beest’, zei Nuzjin.
Het was niet meteen duidelijk wie achter de video zat of hoe Nuzjin terug in Rusland verzeild was geraakt. Volgens onbevestigde berichten zou Nuzjin deel uitgemaakt hebben van een gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland, nieuws dat tot ongerustheid heeft geleid bij mensenrechtenorganisaties.
‘We zitten met heel wat vragen, en ik hoop dat we hier het fijne van te weten komen’, zei Vladimir Osesjkin, de chef van Gulagu.net, een groep die zich bezighoudt met wanpraktijken in Russische gevangenissen. ‘Oekraïne had een verantwoordelijkheid tegenover Nuzjin en gelet op het gevaar dat hij liep in Rusland, hadden ze hem nooit mogen uitwisselen.’
Osesjkin zei dat alles erop wijst dat de moord het werk is van Wagner. Hij zou een verzoek indienen bij de Russische autoriteiten om een strafzaak op te starten. ‘Deze middeleeuwse executie zou Wagner nooit hebben kunnen uitvoeren zonder de toestemming van de
Russische veiligheidsdiensten.’
Kremlin distantieert zich
Prigozjin, tegen wie westerse sancties lopen vanwege zijn rol in Wagner, sprak zondag zijn goedkeuring uit over de moord – hij noemde Nuzjin een ‘verrader’. ‘Hij belazerde zijn volk, zijn kameraden, en dat deed hij met opzet.’
In september gaf Prigozjin – ook bekend als ‘Poetins chef’ omdat zijn cateringbedrijf diners organiseerde waarop de Russische president aanwezig was – toe dat hij Wagner had opgericht. Voordien had hij dat altijd ontkend.
Wagner is al meermaals beschuldigd van oorlogsmisdaden en schendingen van de mensenrechten, waaronder de marteling en afslachting van gevangenen in Syrië. Daar vecht de groep mee met het Russische leger en de troepen van Bashar al-Assad.
Maandag probeerde het Kremlin zich te distantiëren van de video die uitvoerig de ronde deed op sociale media in Rusland. ‘Dit zijn onze zaken niet’, reageerde woordvoerder Dmitri Peskov.
Enkele weken geleden berichtte The Guardian dat Prigozjin in eigen persoon soldaten rekruteerde in Russische gevangenissen om de acute tekorten aan manschappen op het slagveld te compenseren. Volgens een Russische mensenrechtenorganisatie zou Wagner intussen meer dan 20.000 gevangenen in de strijd gegooid hebben in Oekraïne.
Uit rapporten zou ook blijken dat Wagner buitenlandse gedetineerden inlijft uit gevangenissen over heel Rusland, onder wie burgers van vijf Centraal-Aziatische naties. Maandag nog liet de minister van Buitenlandse Zaken van Zambia weten dat een 23-jarige landgenoot die een straf uitzat in een gevangenis aan de rand van Moskou, aan het front in Oekraïne was beland en daar gedood werd.