Thuiswerk is een blijver en vraagt een heel andere hr-aanpak
Bedrijven denken er niet aan om zoals Elon Musk te eisen dat het personeel opnieuw 40 uur per week op kantoor komt werken, maar thuiswerk baart ze wel zorgen. Vooral de band van de ‘videocallgeneratie’ met het bedrijf is een aandachtspunt.
Je hoeft bedrijfsleiders niet te vragen of ze voor- of tegenstander zijn van thuiswerk. Ze lijken te beseffen dat het niet meer uit de maatschappij zal verdwijnen. Niet alleen omdat het intussen onderdeel is van bedrijfscao’s en harde afspraken tussen werkgevers en vakbonden. ‘Werken op afstand is voor het leven, dat zal niet meer veranderen’, reageert Johan Thijs, de ceo van KBC Groep. ‘Alle bedrijven passen zich eraan aan. Zowel qua infrastructuur als qua manier van werken.’ Thijs sprak begin dit jaar al over ‘het grootste sociale experiment sinds de Tweede Wereldoorlog’.
Bedrijfscultuur
De sterkte van een groep als KBC is de bedrijfscultuur. ‘Die is heel sterk, maar ik wil wel eens zien hoe ze is na tien jaar thuiswerk. Daarom ben ik mijn mensen van de human resources-afdeling continu aan het pushen om er via een aangepaste sturing en begeleiding over te waken dat de binding met het bedrijf blijft.
‘Als je het blijft aanpakken zoals op de oude manier, toen iedereen gewoon naar kantoor kwam, wordt het een ramp’, zegt Thijs. De hrdienst van KBC telt nu verschillende mensen die voltijds leidinggevenden leren hoe ze met nieuwe methodologieën effectief resultaat kunnen boeken bij de begeleiding van hun medewerkers. Dat project heet ‘Samen werkt’. Hoe moet je omgaan met teamleden die niet constant meer aanwezig zijn?
Bij KBC mogen personeelsleden de helft van hun tijd thuiswerken en de helft op kantoor. ‘In de praktijk werken onze mensen 60 procent van hun tijd op kantoor’, zegt Thijs.
Onderlinge band
Colruyt, de grootste retailer van het land, heeft net als KBC een sterke bedrijfscultuur en beschouwt dat eveneens als een kracht. Zeker de oude garde zou voor Colruyt door het vuur gaan. Maar tijdens de coronapandemie werden mensen aangeworven die niet ondergedompeld konden worden in de Colruyt-cultuur. ‘Daarom lopen onze opleidingsprogramma’s opnieuw volop. Alle achterstand of wachtlijsten worden weggewerkt’, zegt woordvoerster Hanne Poppe.
Bij Colruyt is de regel drie dagen per week op kantoor en twee dagen thuis. Maar de bedoeling is ook dat er dagen zijn waarop iedereen er is, zodat de onderlinge band behouden blijft. ‘Zo komen de leden van ons communicatieteam hier om de twee weken op maandag samen voor een groepsmeeting.’
Bij Deloitte, een groot advies- en auditbedrijf, zegt ceo Piet Vandendriessche dat er geen minimumafspraak is over het aantal uren dat een medewerker op kantoor moet zijn. ‘Die mag dat zelf bepalen, rekening houdend met drie factoren: de eigen agenda, de agenda van de klant en de agenda van het team. Onze diensten hebben elk hun eigen problematiek. Er is geen one size fits all.’
Koude winter?
Deloitte probeert er volgens Vandendriessche op een positieve manier voor te zorgen dat medewerkers af en toe op kantoor zijn. ‘We doen dat door events of teammeetings te organiseren. En we houden er rekening mee dat als het een koude winter wordt, mensen opnieuw massaal naar hier zullen komen. We zijn daarop voorbereid.’
Johan Thijs
Een aandachtspunt is wel erover te waken dat jonge medewerkers kunnen leren van hun collega’s. Dat betekent dat ze moeten kunnen connecteren met andere medewerkers. En dus af en toe kunnen samenwerken. Vandendriessche zegt redelijk positief te staan tegenover het systeem met thuiswerk. ‘Het geeft jonge gezinnen de flexibiliteit om zich beter te organiseren.’
Maar soms zien de medewerkers het thuiswerk als een verworven recht dat ze maximaal willen kunnen blijven invullen. Een groot dienstenbedrijf, dat anoniem wil blijven, zegt dat op gespecialiseerde diensten zoals IT pogingen om de banden met het bedrijf opnieuw aan te halen, lastig bleken. In somgen, mige gevallen wilde men zelfs de hele week thuis kunnen blijven werken.
‘Bepaalde sectoren, zoals de banken, zagen in meer thuiswerk ook een manier van kostenbesparing, omdat er zo minder geld naar de gebouwen moest gaan’, zegt een bedrijfsadviseur. Anderzijds zie je dat heel wat personeelsleden liefst op maandag, woensdag en vrijdag thuiswerken. ‘Daar zit zeker een stuk extra weekendgevoel in. Het opportunisme leeft aan beide kanten.’ De grote adviesbedri jven stellen vast dat werknemers af en toe opnieuw naar kantoor komen om met kameraden bij te praten of een verjaardag te vieren. BNP Paribas Fortis wijst erop dat telewerk er al voor de pandemie werd ingevoerd en zegt net als KBC dat het een blijver is. ‘Bij BNP Paribas Fortis is de algemene regel: de ene week twee dade andere week drie dagen telewerk’, zegt woordvoerder Hans Mariën. ‘Het is gebaseerd op vrijwilligheid.’
De kantjes aflopen
Dat sommige medewerkers er
mogelijk de kantjes aflopen, nemen de bedrijven erbij. En ook de zogenaamde productiviteitswinst lijkt er niet langer te zijn. Sommige bedrijven monitoren achter de schermen wel wat hun medewerkers uitspoken. Bijvoorbeeld of ze aangemeld zijn en daadwerkelijk de klus doen die in de agenda staat.
Vandendriessche zegt zich te focussen op 99,9 procent van de medewerkers die het spel correct spelen. ‘Ik hou me niet bezig met anekdotes, ik focus op het grotere geheel.’
De bedrijven hebben momenteel ook met andere problemen te kampen dan de mogelijke nadelen van thuiswerk, zegt Hans Maertens, ceo van de werkgeversfederatie Voka. ‘Thuiswerk is niet iets waar bedrijven nu wakker van liggen. Ze hebben andere zorgen. De stijgende loonkosten, de vaste energiecontracten die aflopen, de inflatie die hardnekkig hoog blijft. Het is alle hens aan dek.’ Maertens wijst er nog op dat het thuiswerk meer iets is van de dienstenbedrijven in de steden en minder van de industrie.
‘Met aangepaste begeleiding waken we erover dat de binding van de medewerkers met het bedrijf blijft’
Ceo KBC Groep