In Brussel stippelen burgers mee het klimaatbeleid uit

KLIMAAT Het Brussels Gewest stelt binnenkort de eerste permanente burgerraad voor het klimaat aan. Dat is een wereldprimeur.

Omdat het klimaat veel sneller verandert dan voorspeld werd, zijn ook de democratische processen die het beleid vormgeven, aan een update toe, vindt Brussel. Daarom gaat het Brussels Gewest vanaf begin volgend jaar burgers uitloten die halfjaarlijks aanbevelingen mogen formuleren rond het klimaat.

‘We gaan de komende decennia enorme veranderingen tegemoet. Dus moeten we ons wenden tot nieuwe democratische middelen om een zo groot mogelijk draagvlak te creëren’, zegt een woordvoerder van Brussels minister van Burgerparticipatie Alain Maron (PS).

Nu al buigen Brusselse burgerpanels zich over moeilijke kwesties, zoals het crisismanagement van een pandemie. Maar zij werken enkele maanden aan oplossingen, waarna het panel wordt opgeheven, waardoor veel aanbevelingen op tafel blijven liggen.

Continuïteit

Daarom wordt het klimaatpanel, of de Brusselse Burgerraad voor het Klimaat, permanent. ‘Zo creëren we continuïteit in het beleid’, zegt Ben Eersels, coördinator van G1000, een organisatie die in Duitstalig België al een burgerpanel begeleidde. De panels zullen elkaar vanaf 2023 om de 6 maanden afwisselen. De loting gebeurt op basis van gender, leeftijd, woonplaats en sociaaleconomische achtergrond, waarbij een correcte afspiegeling van de Brusselse bevolking wordt beloofd.

De thema’s van de burgerpanels worden gekozen door een groep van 25 burgers die geloot worden uit het vorige burgerpanel. Zo geven de burgers van het eerste panel het stokje door. De G1000 belooft burgers ook

‘reële macht’ om thema’s op de agenda te zetten en oplossingen voor te dragen. Op minstens twee momenten zal de Brusselse regering rapporteren welke aanbevelingen werden uitgevoerd en welke niet. Burgers geven niet zomaar ideeën, ze volgen actief op wat ermee gebeurt in een ‘opvolgcommissie’. En als de regering beslist om een aanbeveling niet uit te voeren, moet ze die keuze uitvoerig toelichten, volgens G1000. De deelnemers krijgen zelf geen beslissingsmacht, die blijft in de handen van politici, volgens de Grondwet. De slagkracht van burgerpanels blijft daarom – voorlopig – gering, zeggen critici.

‘We moeten ons wenden tot nieuwe democratische middelen’ AlainMaronBrussels minister van Burgerparticipatie

Ook dat moet anders, zegt Claudia Chwalisz, analiste en voormalig hoofd van het Oesodepartement van innovatieve burgerparticipatie. ‘Ik deel de frustratie van burgers die hun ideeën niet geïmplementeerd zien. Op termijn willen we panels een juridische basis geven. Het doel is niet om de panels alleen even hun zegje te komen laten doen, maar om hen naar het hart van de politiek te vervoeren.’

De eerste groep gelote burgers kan vanaf 22 november een uitnodiging in haar brievenbus verwachten.