Ook CD&V zet De Croo in de wind: ‘Btw-verlaging zal niet budgetneutraal zijn’

Ook CD&V gelooft niet dat de btw-verlaging op energie volgend jaar budgetneutraal zal zijn. Premier De Croo heeft zich vastgereden door daar vorige week zo op te hameren. En dat is niet zijn enige begrotingsprobleem.

‘De btw-verlaging op energie zal volgend jaar niet budgetneutraal zijn’, zei CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten gisteren in de Kamercommissie Financiën. Wanneer de btw-verlaging op energie vanaf april permanent wordt gemaakt, zal ze zeker het eerste jaar nog niet volledig gecompenseerd worden door hogere accijnzen. Hij twijfelt zelfs of dat ooit het geval zal zijn. Daarmee gelooft niemand van de meerderheid nog in die budgetneutraliteit, want zowel socialisten als groenen hadden al aangegeven dat de maatregel volgend jaar extra geld zal kosten. De Croo voelt trouwens zelf de bui ook hangen, want hij gaf dinsdag in een interview met de VRT zelf al tussen neus en lippen toe dat de maatregel volgend jaar wellicht extra geld zal kosten en de begroting dus nog wat dieper in het rood zal duwen. ‘Als de prijzen zeer hoog blijven, gaan we de tarieven niet nog eens doen stijgen met belastingen’, zei hij. Niemand in de meerderheid, ook in zijn eigen partij niet, begrijpt waarom hij vorige week tijdens het vragenuurtje in de Kamer zo op die budgetneutraliteit hamerde.

Had De Bleeker gelijk?

Maar heeft De Croo vorige week dan gelogen in de Kamer? ‘Dat niet echt, maar door zo te hameren op de budgetneutraliteit ging hij wel kort door de bocht’, luidt het bij een vicepremier. In de regering is afgesproken dat de permanente btw-verlaging budgetneutraal zal zijn en volledig gecompenseerd wordt met hogere accijnzen. In theorie liegt de premier dus niet. Maar die volledige compensatie komt er pas zodra de energieprijzen opnieuw het niveau van 2021 bereiken. Niemand verwacht dat dat in 2023 al het geval zijn, als dat al ooit gebeurt. Bovendien is afgesproken dat die compensatie met accijnzen geleidelijk zal ingevoerd worden. Door vorige week in het vragenuurtje zo te hameren op de budgetneutraliteit heeft De Croo minstens de indruk gewekt dat die permanente btw-verlaging volgend jaar niks zou kosten.

Had de ontslagen staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD) dan gelijk om de volledige kostprijs voor die permanente btw-verlaging – volgend jaar goed voor 1,3 miljard euro – volledig in te schrijven in de begroting? Alle vicepremiers waren het eens dat het nog te vroeg was om al een bedrag in de begroting te schrijven omdat de compensatie door hogere accijnzen nog precies moet uitgewerkt en beslist worden. Pas dan wordt de btw-verlaging permanent en wordt duidelijk hoeveel hij precies zal kosten.

Ondertussen twijfelt niemand eraan dat een permanente btw-verlaging de begroting volgend jaar extra zal bezwaren, maar wellicht met minder dan de 1,3 miljard euro waarmee De Bleeker rekende. Zij had geen rekening gehouden met een compensatie door accijnzen, die er volgend jaar wellicht al voor een stukje komt. Dat wordt nog een zware politieke discussie.

Groter structureel tekort

Maar dat is niet het enige probleem dat boven deze begroting hangt. Na het conclaaf verkondigde de premier dat het structurele tekort volgend jaar 2,9 procent van het bbp zou bedragen. In dat structurele tekort wordt geen rekening gehouden met eenmalige uitgaven. Maar ook dat cijfer gaat aan het wankelen. De Europese Commissie gaf gisteren in de Kamercommissie Financiën aan dat zij een erg strikte definitie hanteert van eenmalige uitgaven. Ze sprak enkel over uitgaven die een regering overkomen – zoals na een overstroming – en niet wanneer ze het gevolg zijn van een bewust beleid. Het is uitkijken wat de regering-De Croo in de nieuwe begrotingsdocumenten gaat doen.

Past ze de Europese definitie toe, waardoor het structurele tekort hoger dan 2,9 procent zal zijn? Of zal ze de Europese redenering niet volgen? Hoe dan ook wordt dat een nieuwe nagel waarop de N-VA zal kloppen om de geloofwaardigheid van de begroting in twijfel te trekken.

Ondertussen blijft de vraag of België een volgende schijf van 850 miljoen van het Europese relancegeld ontvangt. ‘Het is aan de Belgische overheid om aan te tonen dat de pensioenen voldoende hervormd zijn’, liet de Europese Commissie gisteren verstaan, duidelijk makend dat er precieze afspraken werden gemaakt met de Belgische overheid.

Premier De Croo loog niet echt, maar ging wel kort door de bocht