Is de inflatie onder controle of komt ze terug?
Het jaar 2022 was op de financiële markten het jaar van de zwaartekracht, zegt beleggingsspecialist Philippe Gijsels van BNP Paribas Fortis in zijn vooruitzichten voor 2023. De hollende inflatie verplichtte centrale bankiers de rente fors te verhogen om hun doel van 2 procent inflatie per jaar op een geloofwaardige manier na te streven. Met een inflatie van 10 procent hebben we nu in één jaar tijd de prijsstijgingen van vijf jaar.
Die hogere rente haalde zowel beurzen als obligatiemarkten onderuit en maakte er een erg hobbelige rit van. Geld duurder maken betekende ook dat de handen van overheden en centrale bankiers gebonden werden. Waar die alles uit de kast haalden toen de pandemie losbarstte en ze een scherp V-herstel afdwongen, verwacht Gijsels dat centrale banken gedurende één of meerdere generaties dergelijke macht niet meer zullen hebben.
De beurs danste en danst op het ritme van de rente. De hoop dat de inflatiepiek is bereikt én de rentepiek in zicht komt – ook al zitten er nog enkele verhogingen aan te komen – stut al anderhalve maand de aandelenmarkt. Waar Gijsels eind vorig jaar nog zei ‘thank God it’s Christmas’ spreekt hij nu van een eindejaarsrally. Die wordt mee gedragen door de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen. November, december en januari zijn typisch betere maanden voor de beurs.
Dat de rentepiek nog niet bereikt is, is daarbij geen zorg. De markt meent het einde van de tunnel te zien, met een
BNP Paribas Fortis hoopt dat de afkoelende inflatie structureel is en dat er straks geen tweede golf komt
rentepiek in de VS van 5 à 5,25 procent en in Europa van 3 procent. Koen De Leus, econoom van BNP Paribas Fortis, verwacht dat de inflatie volgend jaar even snel afkoelt als ze dit jaar klom. Een loon-prijsspiraal verwacht hij niet. Het IMF analyseerde onlangs 79 periodes van sterk stijgende inflatie. Slechts uitzonderlijk leidde dat tot een hardnekkige loon-prijsspiraal.
België is de uitzondering, zegt De Leus. Door de automatische loonindexering komt zo’n spiraal automatisch tot stand, wat de concurrentiepositie van ons land aantast. In januari zullen heel wat diensten en producten duurder worden door de automatische loonstijging met 10 à 11 procent. Komt daarbij dat België de inflatie ook nog eens overschat door geen rekening te houden met de vele energiecontracten tegen vaste prijzen.
Beleggers kunnen dus even op adem komen na een hels jaar dat vooral de defensieve beleggers knock-out sloeg. Bankiers hebben een groot deel van het jaar vooral aan hun klanten moeten uitleggen waarom hun beleggingen zoveel minder waard werden, terwijl ze dachten dat ze risicoarme producten gekocht hadden.
Gijsels waarschuwt dat de periode april-mei link wordt. De cruciale vraag voor hem is of er, na een afkoeling van de
inflatie met bankiers die vervolgens de voet van de rem halen, geen tweede inflatiegolf zal ontstaan. Dat maakte de centrale bankier Paul Volcker begin de jaren 80 mee, het kwam tot een tweede cyclus van renteverstrakkingen. En dan slaat de zwaartekracht opnieuw toe.
In ‘De Grote Markt’ duikt de economieredactie dagelijks in een opmerkelijke beweging in de economische wereld.