Eis tot staakt-het-vuren van VN is symbolische horde
De Israëlische premier Netanyahu had gerekend op een veto van de VS, maar het mocht niet baten. Voor het eerst eisen de VN een staakt-het-vuren in Gaza. Vanwaar die Amerikaanse bocht?
Voor het eerst sinds het begin van deze oorlog in Gaza eist de VN-Veiligheidsraad in een resolutie een onmiddellijk staakt-het-vuren. 14 van de 15 leden stemden voor. Het vijftiende lid, de Verenigde Staten, onthield zich.
Het belangrijkste internationale orgaan eist zo formeel dat er een einde komt aan het geweld “voor de periode van de ramadan”, en eist ook de onmiddellijke vrijlating van de gegijzelden. De islamitische vastenmaand duurt nog een kleine twee weken.
Ook al is het een kleine diplomatieke geste, ze getuigt wel van de groeiende Amerikaanse onvrede met de Israëlische regering. De afgelopen 171 dagen gebruikten de VS telkens hun veto om zulke resoluties tot een staakt-het-vuren tegen te houden. De Palestijnse vertegenwoordiger bij de VN, Riyad Mansour, reageerde emotioneel: “Dit moet een keerpunt zijn in de gewelddaden tegen ons volk.”
Geen plan van aanpak
Premier Benjamin Netanyahu had op voorhand gedreigd om diplomatiek overleg met de VS af te zeggen als zij hun veto maandag niet inzetten. Dat mocht niet baten. Het overleg van de Israëlische delegatie in Washington werd afgeblazen.
De VS staan zelf onder groeiende internationale kritiek wegens hun steun aan Israël. Stap voor stap lijken ze wat meer druk te zetten op Israël. Voor Netanyahu is dat afbrokkelende Amerikaanse enthousiasme een hoofdbreker. Hij heeft geen echt plan van aanpak om tot de “totale zege” te komen die hij voortdurend eist. Gaza lijdt honger, Israëlische plannen voor een aanval op Rafah, waar een miljoen Gazanen naartoe zijn gevlucht, zijn een internationaal taboe. Nog steeds heeft Netanyahu niet alle gijzelaars van de raid op 7 oktober kunnen bevrijden. In eigen land ligt hij zwaar onder vuur.
“Dit moet een keerpunt zijn in de gewelddaden tegen ons volk”
Riyad Mansour
Palestijnse vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties
Gevangenenruil
Het tanende Amerikaanse enthousiasme mag niet verward worden met een fundamentele koerswijziging. De VS blijven een cruciale partner voor Israël, en steunen het land nog steeds met wapens. “Deze stemming staat niet gelijk aan een verandering in ons beleid”, zei John Kirby, woordvoerder van de Amerikaanse Veiligheidsraad.
Hamas, de terreurgroep die Gaza bestuurt en de aanval op 7 oktober uitvoerde, reageerde tevreden. Het zegt te willen onderhandelen met Israël over een gevangenenruil. Ook in Israël werden daarover de afgelopen week ballonnetjes opgelaten. Een tweestatenoplossing, die de VN al lang eist, lijkt voor Netanyahu een stap te ver. Maandag meldde Israël aan vier Europese landen dat hun steun voor een Palestijnse staat neerkomt op een “beloning voor terrorisme”.
Enkele weken na de aanslagen van 7 oktober waarschuwde de speciale VN-rapporteur voor de bezette Palestijnse gebieden, Francesca Albanese, dat een nieuwe etnische zuivering dreigde voor de Palestijnen.“Er is een onmiddellijk staakthet-vuren nodig om een herhaling van eerdere zuiveringen te voorkomen”, zei Albanese. Met deze resolutie toont de internationale gemeenschap dat ze zo’n scenario wil afwenden. Netanyahu en zijn regering moeten op zoek naar andere wegen richting hun “totale zege”.